پیشبینی بازار نفت در دوره ترامپیسم
فریدون برکشلی کارشناس
۵ژانویه ۲۰۲۵ دونالد ترامپ رسما در کاخ سفید مستقر خواهد شد. در بخش انرژی، انتظار تحولات آنی نخواهیم داشت، اما تردیدی نیست که تولیدکنندگان نفت احساس آرامش بیشتری خواهند داشت. البته بازیگران نفتی در تگزاس، احساس بهتری خواهند داشت. در امریکا حدود ۹ میلیون نفر در صنعت نفت اشتغال دارند که جمعیت سفیدپوستان شاغل در صنعت نفت امریکا نزدیک به صددرصد است.
نفت در امریکا بهطورسنتی یک فعالیت اقتصادی برای سفیدپوستان جنوب کشور است. در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی، در شرایطی که صنعت نفت آخرین سالهای حیات خود را طی میکرد، انقلاب شیل بهیاری آمد.
نفت شیل در دوران دموکراتها، مورد بیمهری بود. شیل برای محیطزیست بهشدت مخرب است. هواداران محیطزیست و پایهگذاران کنوانسیونهای تغییرات آبوهوا، نسبت به شیل، نظر بهشدت مخالفی دارند. ترامپ در دور اول ریاستجمهوری خود سخت با سیاستهای زیستمحیطی امریکا و در سطح جهان مخالف بود.
ترامپ پیرو استراتژی انرژی بود که سالها پیش دیک چینی، معاون وقت ریاستجمهوری در دوران بوش پسر پایهگذاری کرده بود. براساس این استراتژی، انرژی و تسلیحات نقطه کانونی و اقتدار امریکا تعریف شده بود. سیاستهای انرژی ترامپ هم بازخوانی همان سیاست بود.
در واقع همین استراتژی بود که امریکا را پس از قریب ۷۰ سال، دوباره بزرگترین تولیدکننده نفت جهان کرد. امروز امریکا ۱۳.۴ میلیون بشکه تولید روزانه دارد. امریکا بهیمن همین حجم و اندازه از تولید نفت خام بود که چنین بیمحابا تولیدکنندگان بزرگی مانند ایران و ونزوئلا را تحتتحریم قرار داد و سپس برای عرضه نفت خام روسیه هم، سقف نرخ ۶۰ دلار در بشکه تعیین کرد.
ترامپ سیاست تولید بیشتر نفت و گاز امریکا را ادامه خواهد داد. از هرگونه فعالیت موثر در کنوانسیونهای جهانی دوری خواهد کرد. در واقع تندرویهای انتخاباتی ترامپ درباره افزایش تولید نفت امریکا، چنان شدید بود که کمپانیهای عمده نفتی امریکا را هم نگران کرد، زیرا کمپانیها از شدت یافتن رویگردانی بینالمللی از شرکتهای امریکایی نگران هستند.
موضوع مهم، سطح قیمتها است، چنانچه قیمتها از سطحی بالاتر روند، تولیدکنندگان انرژیهای نو مانند باد، خورشیدی یا هیدروژن، انگیزه بیشتری برای سرمایهگذاری و تولید پیدا خواهند کرد. در عین حال در قیمتهای پایینتر، انگیزه سرمایهگذاری روی نفت خام شیل، کاهش خواهد یافت. نفت شیل برای بقای خود نیازمند نرخ نفت ۶۰ تا ۷۰ دلار در هر بشکه است که در واقع در شرایط کنونی برقرار است.
برپایه گزارش انجمن نفت امریکا، امکان ادامه افزایش تولید نفت خام شیل همچنان وجود خواهد داشت، اما با گذشت زمان، حجم سرمایهگذاری مورد لزوم و بنابراین سطح قیمتها بالاتر خواهد رفت. طی روزهای آینده، اجلاس جهانی تغییرات آبوهوایی موسوم به کاپ در باکو، برگزار خواهد شد.
هنوز نمایندگان دموکرات حاکمیت کنونی در اجلاس کاپ ۲۹ باکو حضور خواهند داشت، اما میتوان واکنش جمهوریخواهان را زیر نظر داشت. توجه به این نکته ضروری است که هر دو مجلس سنا و نمایندگان امریکا هم در اختیار جمهوریخواهان قرار گرفته،بنابراین میتوانند به تمام خواستههای خود دست یابند.
باید توجه داشت، ترامپ امروز کاخ سفیدی را در اختیار خواهد گرفت که با 4 سال پیش، تفاوت زیادی پیدا کرده است. نمیتوان الزاما این ترامپ را براساس گذشته ارزیابی کرد. اما این را میتوان مطمئن بود که بازیگران و دستاندرکاران بخش نفت و گاز در امریکا و دنیا مسرور هستند.