به مرغ همسایه محتاج می‌شویم!
مرغداری‌های کشور در شرایط نامطلوبی قرار دارند و حدود ۴۰ درصد از مرغداری‌ها به شکل غیرفعال درآمده‌اند. هزینه‌های تولید همچنان رو به افزایش است و توزیع نهاده‌ها در کشور به شکل نامطلوبی انجام می‌شود و مرغداران را راهی بازار آزاد می‌کند و در این شرایط نمی‌توان انتظار داشت مرغداری‌ها بتوانند با شرایط گذشته به فعالیت خود ادامه دهند.
با توجه به قیمت‌های درنظر گرفته شده برای تخم‌مرغ، تولید برای مرغدار همراه با زیا‌ندهی بود؛ بنابراین برخی از مرغداران ترجیح دادند برای جلوگیری از این زیان، مرغ‌ها را راهی کشتارگاه کنند.
بازارگاه و توزیع نهاده در این حوزه اکنون در دست دولت است در حالی که فقط تشکل‌ها از جزییات نیازها و تولید در واحدهای مختلف اطلاع دارند. درحال‌حاضر باوجود اینکه قرار بوده دست‌اندرکاران دولتی، از بازارگاه به‌عنوان یک عامل تسهیل‌کننده برای دریافت نهاده بهره بگیرند، از آن به منزله اهرم فشار و گروکشی استفاده می‌کنند و می‌گویند اگر تولید به فلان حد نصاب نرسد، از ارائه نهاده خودداری می‌کنند. روال تولید تخم‌مرغ و میزان آن فرمول‌های شناخته‌شده‌ای دارد که در کتاب‌های پرورش این حوزه نیز وجود دارد اما گویا تصمیم‌گیران این حوزه از آن خبر ندارند و با مباحثی مانند تلفات و درصد بازدهی آشنا نیستند. در همه جای دنیا تشکل‌ها بر بازار نظارت می‌کنند اما در کشور ما سال‌هاست دولت می‌خواهد خود در این حوزه نقش اجرایی داشته باشد و از وظایف نظارتی خود دور شده است.
دولت نمی‌تواند در تنظیم بازار نقش اجرایی ایفا کند و بهتر است فقط در این زمینه نظارت داشته باشد. اما متاسفانه چنین شرایطی در کشور مهیا نیست در حالی که تشکل‌ها از نیاز و میزان تولید تولیدکنندگان آگاهی کافی دارند و می‌توانند در این زمینه تدابیر درست را بیندیشند. اگر مبنا بر همین تصمیمات غیرکارشناسی باشد، مرغدار با چه توجیه اقتصادی به این کار ادامه دهد؟ این نوع تصمیم‌گیری فقط بازار را متلاطم‌تر می‌کند.
اکنون هزینه‌های تولید نسبت به سال گذشته بیش از دو برابر شده است. با این وضعیت طبیعی است تولیدکننده که نمی‌خواهد همه این سرمایه‌گذاری (به دلیل قیمت‌گذاری‌های اشتباه نهادهای بالادست دولتی به باد برود) از ادامه مسیر دست می‌کشد. اگر ما اعتقاد به اقتصاد با مبانی امروز آن داریم، باید آن را براساس نظام عرضه و تقاضا شکل دهیم.
البته نبود مدیریت در این زمینه نیز در نابسامانی بازار تخم‌مرغ در کشور موثر است؛ وقتی در ارزیابی‌ها برای تولیدکننده ۱۰ درصد سود درنظر گرفته می‌شود در حالی که این میزان برای واسطه ۱۸ درصد است، نمی‌توان انتظار بهبود این اوضاع را داشت.
اگر نظام عرضه و تقاضا بر کشور حاکم بود یا نظارت‌های جدی‌تری وجود داشت، می‌شد انتظار بهبود وضعیت را در این بازار داشت اما امروز می‌بینیم این بازار همچنان با بی‌برنامگی پیش می‌رود و هر روز فشار بیشتری را به مصرف‌کننده تحمیل می‌کند.
ما می‌توانستیم در این زمینه با ارائه غرفه عرضه مستقیم تخم‌مرغ در میادین میوه و تره‌بار نیز مشکلات موجود را تا حد زیادی برطرف کنیم. ما به‌عنوان تولیدکننده از سال ۱۳۸۶ این درخواست را مطرح کرده‌ایم اما متاسفانه تا امروز با آن موافقت نشده است. مافیای موجود در این عرصه مانع می‌شود تا تولیدکنندگان بدون حضور واسطه بتوانند محصولات را مستقیم از مزرعه به سفره مردم برسانند.
در نهایت اینکه بی‌برنامگی در نهادهای بالادست، پیروی نکردن از نظام عرضه و تقاضا در بازار و نظارت ناکافی بر این عرصه و همچنین مشارکت ندادن تشکل‌های مرتبط در موضوعاتی مانند توزیع نهاده‌ها و قیمت‌گذاری بازار، بازار تخم‌مرغ را در کشور دچار فراز و نشیب‌های فراوان کرد و فشار این موضوع بیش از همه بر دوش مصرف‌کنندگان است.
