جذب مشارکت بخش خصوصی برای رفع ناترازی انرژی
علی جدی- عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس
بهرهبرداری از میادین مشترک نفت و گاز کشور باید جزو اولویتهای دولت باشد، زیرا دیگران به بهرهبرداری حداکثری از منابع مشترک میپردازند و در واقع سهم ما را صادر میکنند. بهواسطه بهرهبرداری منابع از میادین مشترک میتوانیم به افزایش درآمدها و احیای جایگاه خود در بازارهای بینالمللی انرژی بپردازیم.بهگفته سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه برنامه پنجساله هفتم توسعه، از طریق ورود بخش خصوصی به بهرهبرداری از میادین گازی مشترک، بهاصطلاح با یک تیر چند هدف را نشانهگیری میکنیم؛ هم بدهی صندوق توسعه ملی از سوی دولت پرداخت میشود و هم برداشت از میدانهای مشترک نفتی افزایش مییابد.
صندوق توسعه ملی هم از بخش خصوصی که امکان استخراج، اکتشاف و تولید و فروش نفت را دارد، استفاده میکند. معمولا سرمایهگذاران خارجی خودشان جزو خریداران محصول هستند؛ بنابراین در ازای مشارکت بخش خصوصی خارجی در بهرهبرداری از میادین گازی مشترک میتوانیم به فروش نفت بپردازیم.
واقعیت این است که ورود بخش خصوصی به بهرهبرداری از میادین مشترک که قبلا در انحصار شرکت ملی نفت بود، مزیتهای زیادی برای کشور دارد. با افزایش برداشت از میادین گازی مشترک و افزایش صادرات میتوانیم به تقویت جایگاه خود در بازارهای بینالمللی انرژی بپردازیم و افزایش درآمدهای ارزی کشور را رقم بزنیم.مشارکت بخش خصوصی در بهرهبرداری از میادین به جهات گوناگون به نفع کشور است. از یک سو فشار از دولت برداشته میشود و از سوی دیگر، با مشارکت بخش خصوصی به بهرهبرداری از میادین و افزایش درآمدهای کشور میپردازیم و بدون بودجه دولتی، با منابع و سرمایهگذاری بخش خصوصی به توسعه میادین مشترک کشور خواهیم پرداخت و از محل تولید بیشتر نفت و گاز، ناترازی داخلی را حل خواهیم کرد و به توسعه تجارت انرژی خواهیم پرداخت.
بهرهبرداری از میادین نفت و گاز نیاز به سرمایهگذاریهای کلان دارد و دولت به تنهایی نمیتواند بهرهبرداری از تمامی میادین را به لحاظ مالی پیش ببرد. با توجه به محدودیتهای مالی دولت بهمنظور بهرهبرداری از میادین نفت و گاز مشترک، مصوبه مشارکت بخش خصوصی در این حوزه مدنظر قرار گرفت.کشورهای دیگر که با ما در میادین اشتراک دارند، بدون اینکه محدودیتهای ما را به لحاظ تحریم داشته باشند، در بهرهبرداری از میادین مشترک نفت و گاز فعال هستند و به بهرهبرداری حداکثری میپردازند. با توجه به این واقعیت، نیاز است به سمت بهرهبرداری از میادین نفت و گاز مشترک برویم و از ظرفیتهای بخش خصوصی در این زمینه استفاده کنیم. بخش خصوصی میتواند کمک بزرگی به بهرهبرداری از میادین نفت و گاز مشترک بکند. بهطور مثال، در بخش گاز، هلدینگهای بزرگ پتروشیمی میتوانند کنسرسیومی تشکیل دهند و به بهرهبرداری بپردازند. بخش خصوصی قابلیتهای خوبی دارد و به افزایش بهرهوری کمک میکند. هر جا به بخش خصوصی اعتماد کردهایم، نتایج خوبی بهدستآمده است. بهطور مثال، در حال حاضر حوزه پتروشیمی کمک بزرگی به اقتصاد کشور میکند. دلیلش این است که بخش خصوصی در این حوزه فعال است.
مشارکت بخش خصوصی در بهرهبرداری از میادین به جهات گوناگون به نفع کشور است. از یک سو فشار از دولت برداشته میشود و از سوی دیگر، با مشارکت بخش خصوصی به بهرهبرداری از میادین و افزایش درآمدهای کشور میپردازیم و بدون بودجه دولتی، با منابع و سرمایهگذاری بخش خصوصی به توسعه میادین مشترک کشور خواهیم پرداخت و از طرف دیگر از محل تولید بیشتر نفت و گاز، ناترازی داخلی را حل خواهیم کرد و به توسعه تجارت انرژی نیز خواهیم پرداخت. موضوع مشارکت بخش خصوصی در میادین مشترک نفت و گاز در قانون بودجه و برنامه هفتم توسعه آورده شده و از نظر من این اقدام بسیار ضروری و مناسب است. دولت در این میان نقش پررنگی دارد و باید سازکار مناسبی در زمینه استفاده حداکثری از ظرفیت بخش خصوصی داخلی و خارجی در بهرهبرداری از میادین نفت و گاز مشترک تدارک ببیند. صندوق توسعه ملی نیز میتواند به کمک بیاید و در این امر همکاری داشته باشد. بخش خصوصی داخلی ظرفیتهای خوبی دارد. این بخش میتواند با بخش خصوصی خارجی کنسرسیوم تشکیل دهند و در بهرهبرداری از میادین نفت و گاز مشترک کشور مشارکت داشته باشند.