منابع‌طبیعی در خطر است
حسین عبیری‌گلپایگانی-کارشناس مسکن
نحوه برداشت از منابع اولیه از اهمیت زیادی برخوردار است. ما وقتی کالای بی کیفیت تولید می کنیم، باید از منابع بیشتری برای بازتولید آن محصول خرج کنیم. بنابراین زمانی که ما برای ساخت وساز از مصالح بی کیفیت استفاده می کنیم، بعد از مدتی مستهلک می شود و مجبور هستیم دوباره برای بازسازی و ساخت مجدد آن ساختمان کلی وقت و هزینه صرف کنیم.حال اگر سیستم بازیافت عمرانی هم دچار ضعف و نقض باشد، این مشکل دوچندان می شود، چرا که منابع طبیعی و خدادادی محدود است و بازیافت برخی از مواد هزاران سال طول می کشد، از طرفی با استفاده بی رویه از این منابع، سرمایه های ملی برای آیندگان به نابودی کشیده می شود.
گاهی به اشتباه شنیده می شود که پسماندهای عمرانی و ساختمانی تنها از جنبه زیباسازی شهری می توانند آلودگی های بصری ایجاد کنند و محیط زیست را به خطر نمی اندازند، اما نکته حائزاهمیت این است که پسماندهای ساختمانی همانند سایر زباله های شهری می توانند برای محیط زیست مخرب باشند، چرا که بسیاری از این پسماندها به طورشبانه و غیرقانونی در بستر رودخانه ها و دریا ریخته می شوند و با ایجاد آب گرفتگی به شدت گرفتن سیلاب ها در برخی مناطق دامن می زنند. همچنین، پسماندهایی که در کنار جاده ها و مسیرهای بین شهری ریخته می شود، تصادفات و راه بندان های طولانی را پدید می آورند.با رها کردن زباله های ساختمانی و بی توجهی به بازیافت آنها، بخش عظیمی از منابع طبیعی به حال خود رها می شوند و به چرخه تولید بازنمی گردند، از این رو ضرورت دارد که در کشور ما سرمایه گذاری و فناوری های نوین راه خود را به این سمت پیدا کنند تا دیگر شاهد هدررفت سرمایه ملی نباشیم.
ما باید با اصلاح الگوی مصرف برداشت منابع طبیعی را کاهش دهیم و از این منابع به طورکامل استفاده کنیم. همچنین، بتوانیم بعد از تبدیل شدن این منابع به پسماند، عملیات بازیافت را به طورکامل اجرا کنیم تا دوباره قابل استفاده شوند.متاسفانه در دهه های اخیر شاهد بی کیفیت شدن مصالح ساختمانی تولیدشده در کشور هستیم. این موضوع علاوه بر این باعث ساخت وسازهای ناایمن و غیراستاندارد، برداشت از منابع طبیعی را چند برابر می کند و در مرحله بازیافت نیز بلااستفاده می شود. باید دانست که مصالحی که بعد از ۲۰ سال مستهلک می شود، در برابر مصالح باکیفیتی که بیش از ۱۰۰ سال عمر می کند، ۵ برابر بیشتر به منابع طبیعی ضرر می رساند، از این رو ساخت وساز استاندارد با مصالح باکیفیت می تواند در حفظ منابع طبیعی ما نقش کلیدی ایفا کند. صنایع ساختمان جزو صنایع مادر است که نیاز مبرم به منابع طبیعی دارد. برای تولید هر یک از مصالح ساختمانی هزینه و وقت زیادی صرف می شود، چرا که مواد اولیه بیشتر این مصالح از معادن کشور تهیه و با هزینه های سنگین حمل ونقل به کارخانجات تولید مصالح ساختمانی می رسد و در نهایت برای ساخت وساز آماده می شود. با نگاهی به مراحل بازیافت پسماندهای عمرانی مشاهده می کنیم که این فرآیند بسیار کم هزینه تر و کم دردسر از تولید است و به محیط زیست کمک می کند.حجم بالای زباله های شهری به ویژه نخاله های ناشی از تخریب بافت های فرسوده منجر به بروز مشکلات فراوان در مناطق پرجمعیت می شود، از این رو توجه به بازیافت آنها به دلیل مسائل زیست محیطی، کمبود مکان های دفع زباله، ایجاد منظره ای نامناسب و کمبود مصالح اولیه امری بسیار ضروری است. در حال حاضر مدیریت نخاله های ساختمانی دانشی بسیار ضروری است که با تصمیم گیری اصولی، برنامه ریزی دقیق و کنترل تولید دورریزهای ساختمانی همراه است.
