گره کور رکود بر بازار مسکن
عباس زینعلی-کارشناس بازار مسکن
باتوجه به شرایط عمومی اقتصادی کشور، برنامه ریزی و اجرایی کردن پروژه نهضت ملی مسکن بسیار دشوار به نظر می رسد. اکنون که یک سال و نیم از عمر دولت می گذرد، به نظر نمی رسد وزارت راه و شهرسازی بتواند تحقق این وعده را عملی کند.رکودی هم که در بازار مسکن شاهد آن هستیم، محصول شرایط اقتصادی بازار است و ارتباطی با تصمیمات دولت ندارد. از این رو، تمام تلاش های دولت برای ساماندهی بازار مسکن، از این شرایط تاثیر گرفته و مانع از این شده است که قیمت ها کاهش پیدا کند.اما امید است که دولت در چشم اندازها و برنامه های آتی با ایجاد منابع و افزایش تولید بهینه تر، بتواند گره کور بازار مسکن را باز کند. در حال حاضر اقدامی که بتواند گره گشا باشد، دیده نمی شود.بازار مسکن تنها در صورتی سروسامان می گیرد که دولت با برنامه ریزی و به صورت مستمر، اقدام به تولید انبوه مسکن و در این راستا به مسئله مکان یابی صحیح و زیرساخت های کشور توجه کند. وقتی که هر ساله تولید مسکن در کشور روند صعودی در پیش بگیرد و فاصله بین عرضه و تقاضا کاهش یابد، می توانیم سرانجام بعد از گذشت چند سال بگوییم که گره کور بازار مسکن در حال باز شدن است و امیدواریم اقشار کم درآمد جامعه بتوانند با ابزارهای مالی و پولی خود خانه دار شوند.
دولت باید با کمک انبوه سازان و بخش خصوصی و تکیه بر منابع مالی مشخص اقدام به ساخت وساز و روش تامین مالی مرحله ای را حذف کند. با این اقدام، تعداد مشخصی از واحدهای مسکونی در یک بازده زمانی معین ساخته و تحویل متقاضیان داده می شود، وگرنه در کوتاه مدت و با ابزارهای محدود تمام سیاست هایی که دولت برای ساماندهی بازار مسکن به کار می برد، شکل شعاری به خود می گیرد و در نهایت اجرایی نمی شود.از طرف دیگر، شکاف عمیق درآمد خانوارها با سبد معیشتی جامعه، تامین بودجه برای خرید خانه را ناممکن کرده است، چرا که اگر عرضه در بازار مسکن افزایش یابد، باز هم عده ای زیادی از مردم توانایی خرید یک خانه کم متراژ را ندارند؛ اتفاقی که اکنون در حال رخ دادن است و روزبه روز تشدید می شود. دولت طبق قانون اساسی موظف است با تامین منابع مالی مناسب، اقدام به ساخت وساز و به عنوان سرمایه گذار اصلی و باتوجه به نیازسنجی دقیق، اقدام به تولید انبوه مسکن در سطح کشور کند.در حال حاضر بهترین پیشران اقتصادی در کشور، بازار مسکن و تمام منابع لازم برای ساخت وساز در کشور موجود است و ما نیازی به واردات از خارج از کشور نداریم.مشکلات بخش مسکن باعث ایجاد رکود در بازار می شود و با این اتفاق انباشت تقاضا انجام می گیرد که تعادل بازار را بر هم می زند. در نتیجه، توان خرید مردم از بین رفته و بازار اجاره نیز که متاثر از نرخ مسکن است، ملتهب و باعث نارضایتی های عمومی می شود.در بیشتر کشورهای دنیا، مالکیت مسکن موضوع خیلی مهمی برای مردم نیست و معضل خاصی به حساب نمی آید، اما در کشور ما از دیرباز این موضوع از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و مسکن یکی از بنیادین ترین موضوعات تشکیل خانواده است که اگر موردتوجه قرار نگیرد، می تواند تبعات جبران ناپذیری را در سطح کلان جامعه به وجود می آورد.باید مدیران توانمند اجرایی با نظارت و پیگیری های مستمر، به تولید مسکن در کشور سرعت ببخشند تا شاهد اعتمادسازی عمومی نسبت به بازار مسکن در جامعه باشیم. همچنین، با ایجاد سیاست های پولی و مالی مناسب، اقشار مختلف جامعه را برای خرید مسکن توانمند کنند.