-
نویسنده<!-- -->:<!-- --> <!-- -->انوشیروان دلیران

زمان رو به پایان است

انوشیروان دلیران-کارشناس و فعال معدن

زمان رو به پایان است

گفته می ‌ شود جمعیت کره زمین در سال ۱۹۸۰ میلادی، چیزی در حدود ۴ . ۴ میلیارد نفر بوده است و پیش ‌ بینی می ‌ شود در سال ۲۰۲۵ ، از عدد ۸ میلیارد نفر فراتر رود و طبیعی است که این رشد جمعیت، افزایش مصرف مواد معدنی را در پی خواهد داشت.از طرف دیگر، در مطالعه ‌ ای آماری مشخص شد که در ۴۰ سال قبل، فعالیت ‌ های معدنکاری، به ‌ ازای هر نفر در کره زمین یک مترمکعب خاک را جابه ‌ جا کرده است، پس اگر جمعیت آن سال، یعنی ۱۹۸۰ را در نظر بگیریم، ۴ . ۴ میلیارد مترمکعب خاک کره زمین جابه ‌ جا شده است. از سوی دیگر، طبق آماری که برنامه محیط ‌ زیست سازمان ملل متحد منتشر کرده، نزدیک نیمی از رودخانه ‌ های جهان آلوده شده است.

علاوه بر این، در سال ۲۰۰۰ گزارش شد که تخریب لایه ازن به ۲۸ هزار کیلومترمربع رسید، یعنی چیزی معادل مساحت اقیانوس منجمد شمالی. موارد فوق تنها بخشی از آماری است که نشان می ‌ دهد شرایط زیست ‌ محیطی، توجه به معدنکاری سبز و فرآیندهای آن را در همه زمینه ‌ ها اجتناب ‌ ناپذیر است. شرایط زیست ‌ محیطی در کشور ما به چند دلیل حادتر است، زیرا از یک ‌ سو از نظر تقسیمات منابع آبی در قسمت خشک و نیمه ‌ خشک قرار گرفته ‌ ایم و از نظر رعایت استانداردهای زیست ‌ محیطی نیز پایین ‌ تر از نرم جهانی هستیم. اما خوشبختانه دومین منابع گازی دنیا در اختیار ما است و علاوه بر این، ۹ ماه از سال در ۸۰ درصد از پهنه کشور انرژی خورشید را داریم و کریدورهای بادخیز و فعال مداوم در طول سال در جای ‌ جای کشور وجود دارند. این مجموعه نشان می ‌ دهد که به چه دلیل باید معدنکاری سبز را گسترش دهیم و چقدر ظرفیت این کار را در اختیار داریم، البته از آنجایی ‌ که تاکنون طرح و برنامه جامعی برای این هدف نداشته ‌ ایم، زیرساخت ‌ های موردنیاز هم تامین نشده است و از نظر تکنولوژی نوین، انرژی ‌ های پاک و تجدیدپذیر بسیار عقب هستیم. فرآیند استفاده از این قبیل انرژی ‌ ها در کشورهایی مانند ما که دارنده نفت، سوخت ‌ های فسیلی و منابع بیکران گازی هستند، مغفول مانده است، چرا که همواره به این فکر بوده ‌ ایم که نیازی نیست از باد، آفتاب و دیگر انرژی ‌ های پاک استفاده کنیم و به ‌ همین دلیل زمینه عقب ‌ ماندگی در این حوزه ایجاد شده است. اما برای جبران این عقب ‌ ماندگی همین امروز باید زیرساخت ‌ های کشورمان را تقویت کنیم، چون زمان رو به پایان است و همین ساعت هم دیر است. کشورهای دیگر خاورمیانه و حاشیه خلیج ‌ فارس این کار را آغاز کرده ‌ اند و امروزه ادعا می ‌ کنند که در سال ۲۰۶۰ از جمله کشورهایی خواهند بود که کربن صفر را محقق خواهند کرد. ما هم باید برنامه داشته باشیم تا طبق استانداردهای جهانی تا چند دهه آینده به این هدف دست پیدا کنیم. اما برای دستیابی به این هدف به چه زیرساخت ‌ ها و امکاناتی نیاز داریم. برای پاسخ دادن به این سوال، ذکر چند نکته ضروری است. معدن و فعالیت ‌ های مربوط به آن صنایعی ذاتا بسیار انرژی ‌ بر هستند. در حال ‌ حاضر طبق آمار می ‌ دانیم که یک ‌ سوم برق تولیدی کشور در بخش صنعت مصرف می ‌ شود که چیزی بین ۱۰ تا ۳۰ درصد آن تلف می ‌ شود. این هدررفت انرژی به ‌ واسطه روش ‌ ها و ابزار قدیمی و بی ‌ توجهی نسبت به جایگزین کردن ابزار کهنه با تکنولوژی ‌ های نوین پدید آمده است. بیشترین میزان مصرف در صنایع تولیدی سنگ ‌ آهن، فولاد و سیمان اتفاق می ‌ افتد. توسعه ‌ نایافتگی صنعت برق سبب شده است که دچار کمبود شویم و در چند سال اخیر مجبور شده ‌ ایم، برق واحدهای صنعتی ‌ مان را در ماه ‌ های گرم سال قطع و مصرف را جیره ‌ بندی کنیم تا انرژی ‌ بخش خانگی تامین شود. پس یکی از مهم ‌ ترین زیرساخت ‌ ها، برق است که باید برای آن چاره ‌ ای اندیشید. خبر خوب این است که چندین شرکت معدنی در تلاش ‌ هستند تا نیروگاه ‌ های خورشیدی راه ‌ اندازی و به شبکه برق سراسری متصل کنند تا کمبودها تا حدی جبران شوند. از طرف دیگر، چون کشور ما در منطقه ‌ ای خشک و نیمه ‌ خشک قرار دارد، به ‌ طبع باید از تکنولوژی ‌ هایی استفاده کرد که مصرف آب کمی داشته باشند و با شرایط اقلیمی منطقه سازگار شوند. بنابراین ضروری است که برای بهره ‌ برداری از تکنولوژی ‌ های نوین با دنیا تعامل کنیم و از کشورهای صاحب علم و صنعت معدنکاری در زمینه بهره ‌ برداری و فرآوری استفاده کنیم. دیگر زیرساخت موردنیاز در این مسیر، توسعه ریلی و دریایی کشور است که باید باتوجه به استانداردهای زیست ‌ محیطی گسترش پیدا کند، همین ‌ طور باید آمایش سرزمین و شناسایی پهنه کشور را در اولویت قرار دهیم. از سوی دیگر، سازمان محیط ‌ زیست هم باید وارد میدان شود و طرح ‌ هایی ارائه کند که سازگار با شرایط صنعتی امروز باشد. بدیهی است که ما نمی ‌ توانیم معادن را تعطیل کنیم تا کشوری کاملا پاک و دور از فعالیت ‌ های صنعتی داشته باشیم، چون در این صورت از دیگر نقاط دنیا جا می ‌ مانیم و به کشوری عقب ‌ مانده در زمینه صنعتی بدل می ‌ شویم.

دیدگاهتان را بنویسید

بخش‌های ستاره دار الزامی است
*
*

آخرین اخبار

پربازدیدترین