دانش‌بنیان‌ها برای حیوانات غذا می‌پزند
قاسم‌علی تیموری-فعال حوزه خدمات حیوانات خانگی
در کشور شرکت های انگشت شماری در زمینه ارائه خدمات فنی و مهندسی محصولات مربوط به تهیه غذای حیوانات خانگی و غذای خشک فعالیت می کنند، اما این صنعت شاهد تولیدات درخوری هم بوده است. در کل تولید غذا برای حیوانات خانگی در کشور جزو صنایع نوپا محسوب می شود و به دلیل برخی محدودیت ها (عقیدتی و سیاسی) و کم لطفی های دولت پس از سال ها هنوز صنعت تولید غذای حیوانات خانگی از نظر کیفیت وکمیت از جایگاه واقعی خود فاصله دارد و نیازمند ورود متخصصان و شرکت های دانش بنیان و همچنین حمایت همه جانبه دولت و مجلس برای ارتقای سطح کیفی و کمی این محصولات است. باید این واقعیت را پذیرفت که نگهداری حیوانات خانگی جزو جدایی ناپذیر سبک زندگی مدرن بشری است. طبق تحقیقات دانشمندان، کسانی که از حیوانات خانگی نگهداری می کنند، از زندگی شادتری برخوردار هستند. برای نگهداری حیوان خانگی با کیفیت بالا به گونه ای که هم سلامت حیوانات و هم جامعه بشری تضمین شود، نیازمند توسعه فناوری، نشر مطالب علمی، تولید محصولات غذایی با استانداردهای بین المللی و تغییر ساختار در روند تصمیمات دولتی و پرهیز از نگرش های ضد و نقیض هستیم.
باتوجه به تجربه فعالیت در اکوسیستم دانش بنیان و تهیه افزودنی های غذایی برای حیوانات خانگی و ارائه خدمات در این عرصه، متاسفانه در ایران جای خالی شرکت های دانش بنیان در این عرصه احساس می شود. علت این امر به موضوعات گوناگون بر می گردد؛ نظیر دسترسی محدود به منابع مصرفی باکیفیت برای تولید غذای حیوانات خانگی، عدم حمایت دولت از تولیدکننده داخلی، نبود تحقیقات دانشگاهی و پروژه های دانشجویی و کمبود متخصصان این صنعت در کشور. با بومی سازی محصولات می توان در این عرصه خودکفا شد و نیاز به واردات را به پایین ترین حالت ممکن کاهش داد.
مهم ترین بخش غذای حیوانات خانگی، مواد اولیه باکیفیت و روش تولید آن است. سایر افزودنی ها از جمله طعم دهنده های تخصصی، باعث افزایش جذابیت غذا برای حیوان می شوند. با همت برخی از دانش بنیان ها تولید طعم دهنده های تخصصی برای سگ و گربه بومی سازی شده است.
این درحالی است که شرایط طبیعی و اقلیمی کشور برای دسترسی به مواد اولیه باکیفیت و همچنین دانش فنی بومی سازی شده برای تولید غذای حیوانات خانگی مطلوب است. باتوجه به شرایط اقلیمی کشور حتی می توان با سرمایه گذاری صحیح صادرات محصولات کشاورزی از جمله جو و ارزن کنجاله های پروتئینی و محصولات غذایی حیوانات خانگی را در دستور کار قرار داد. امروزه شرکت های بزرگی در زمینه تولید غذا برای حیوانات خانگی (خشک و کنسروشده) با توانمندی قابل قبول، در حال تولید محصولات باکیفیت هستند و گمانه های موجود نظیر بیماری زا بودن یا استفاده از مواد اولیه بی کیفیت محصولات داخلی صحیح نیست. باتوجه به شعار حمایت تولید داخلی حتی می توانیم کیفیت برخی شرکت ها را با تولیدات وارداتی مقایسه کنیم. شاید برخی شرکت های نوپا و کوچک، غذاهای غیراستاندارد تولید کنند، اما خوشبختانه برخی شرکت ها و فناوران بزرگ، این توانمندی را دارند که در حد استانداردهای بین المللی غذای بومی برای این نوع از حیوانات تولید کنند. خوب است مردم به این شرکت ها اعتماد کنند، با این شرط که صاحبان این شرکت ها درباره محصولات شان شفاف سازی کنند. باتوجه به نظر کارشناسان، متاسفانه عموم افرادی که از حیوانات خانگی نگهداری می کنند، دانش زیادی درباره نحوه و شرایط نگهداری آنها ندارند. در این میان، نشر اطلاعات غیرعلمی در فضای مجازی باعث شده است، برخی افراد از دانش اصلی و فنی این حوزه منحرف شوند. برای رفع این ناآگاهی، شرکت های دانش بنیان یا مراکزی که در این عرصه فعال هستند و تولیدات غذای حیوانات خانگی و خدماتی دارند، بهتر است خدمات آموزشی در راستای اطلاع رسانی هم نیز ارائه بدهند. برای مثال با برگزاری کلاس های ۲ تا ۴ ساعته در مجموعه های خصوصی یا نیمه خصوصی؛ به عنوان مثال کلینیک های دامپزشکی می توان هر آنچه را یک فرد درباره حیوان خانگی باید بداند، آموزش داد، البته این فرآیند بستگی به نوع حیوان دارد که شاید روند آموزش کمتر یا بیشتر شود. در کل، وضعیت آگاهی جامعه از این حوزه کم است. موضوعاتی نظیر رفتارشناسی، شناخت نیازهای تغذیه ای و روش صحیح غذادهی، بیماری های رایج و پیشگیری از وقوع آن (واکسیناسیون به موقع) و در نهایت، بهداشت و سلامت حیوان خانگی جزو مواردی است که افراد پیش از خرید یا نگهداری حیوانات خانگی باید اطلاعات کاملی درباره آن کسب کنند. گفتنی است، بیشتر نگه دارندگان حیوانات خانگی، سلیقه ای عمل می کنند و به ویژه در زمینه تغذیه، تصمیمات نادرستی را به دلیل نداشتن آگاهی می گیرند که باعث مشکلاتی نظیر بیماری های گوارشی، کاهش عملکرد سیستم ایمنی، بیماری های عفونی و آلرژی می شود. گفتنی است، شرایط فیزیکی و فضای نگهداری هم، از دیگر معیارهای مهم برای حفظ و نگهداری حیوانات خانگی است. به عنوان مثال، افراد باید متناسب با متراژ مکانی (خانه، باغ و ...) که در آن زندگی می کنند و همچنین با آگاهی از ویژگی های نژادی، رفتاری، سایز حیوان موردنظر (نژاد بزرگ یا کوچک) را انتخاب و اقدام به خرید حیوان خانگی کنند؛ همچنین برخی خانه ها برای حیوانات خانگی کوچک (آپارتمانی) است و مردم باید بدانند که قبل از خرید حیوان خانگی،از کارشناسانی که اطلاعات کافی دارند، مشاوره بگیرند تا حیوان خانگی آنها متناسب با شرایط مکانی شان باشد.
