شاخص بورس پس از گذر از ماه ‌ های ابتدایی سال، در مسیر ریزش و افت ارزش قرار گرفت. با این وجود از اوایل آبان و به ‌ دنبال ورود سیاست ‌ گذاران اقتصادی دولت به موضوع وضعیت نامساعد تالار شیشه ‌ ای، شاهد بازگشت شاخص کل به مسیر صعودی بود ‌ ه ‌ ایم. بورس تهران در طول ۲ ماه اخیر روند رو به رشد و مثبتی را پشت سر گذاشته است؛ هرچند در برخی از روزها شاهد اصلاح مسیر صعودی بازار نیز بوده ‌ ایم. باید تاکید کرد بخشی از این رشد تحت تاثیر حمایت نهادهای دولتی، سازمان بورس و همچنین تزریق نقدینگی از منابع صندوق توسعه ملی است. یعنی روند سبزپوشی بورس تهران را نباید ناشی از جذب سرمایه سهامداران حقیقی دانست.

عرضه خودرو در بورس کالا نیز در هفته ‌ های اخیر به بهبود عملکرد سهام شرکت ‌ های خودرویی و به ‌ دنبال آن حمایت از تداوم سبزپوشی تالار شیشه ‌ ای منتهی شد. در واقع کاهش فشار سیاست قیمت ‌ گذاری دستوری روی خودروسازان و اختصاص سود حاصل از فروش خودرو به تولیدکنندگان یکی از محرک ‌ های اصلی این بازار در روزهای گذشته بوده است.

البته باید تاکید کرد همچنان ریسک ‌ های حاکم بر بازار بورس تهران پابرجا هستند و عملکرد این بازار را تحت تاثیر منفی قرار می ‌ دهند. ریسک ‌ های یادشده در نگاه کلان به اقتصاد کشور و در ابعاد جزئی ‌ تر به عملکرد بازار سرمایه، لطماتی را تحمیل می ‌ کنند.

ریسک ‌ های سیاسی و تجاری از مهم ‌ ترین خطرات حاکم بر اقتصاد ایران هستند که در سال ‌ های اخیر و حتی ماه ‌ های گذشته پررنگ ‌ تر شده ‌ اند. برای بهبود شرایط اقتصاد و ارتقای سطح عملکردی صنایع انتظار می ‌ رود تعامل خوبی میان ایران و سایر کشورها برقرار شود. در همین حال باید تاکید کرد بنگاهداری شرکتی نیز با ریسک ‌ های متعددی روبه ‌ رو است.

در کنار ریسک ‌ های حاکم بر بورس تهران، سودآوری سرمایه ‌ گذاری ‌ های کم ‌ ریسک، رو به رشد است. در حال حاضر شاهد انتشار اوراق گام هستیم که نرخ موثر سود این اوراق تا حدود ۲۸ درصد نیز برآورد می ‌ شود. این رشد تمامی بازارهای موازی و مولد را با رکود روبه ‌ رو می ‌ کند و در واقع تنها بازارهای سفته ‌ بازی و دلالی توان رقابت با اوراق گام را دارند.

شیب بازار در ۲ سال گذشته نزولی بوده است؛ بر همین اساس ترس سرمایه ‌ گذاران برای حضور در این بازار و سرمایه ‌ گذاری در این بخش افزایش خواهد یافت. در واقع برآیند کلی عملکرد بورس تهران در طول ۲ سال گذشته، مانعی جدی در مسیر ورود صاحبان سرمایه به بورس تهران است.

در ارزیابی اثرگذاری عملکرد بازار بین ‌ المللی کامودیتی ‌ ها بر بورس تهران نیز باید تاکید کرد باتوجه به تداوم سیاست ‌ های انقباضی ازسوی فدرال ‌ رزرو در ماه ‌ های گذشته، شاهد ریزش قیمت فلزات در بازار جهانی بوده ‌ ایم. در حال حاضر نیز حتی باتوجه به کاهش تداوم سیاست ‌ های انقباضی ازسوی بانک مرکزی این کشور، همچنان رکود اقتصادی دنیا را تهدید می ‌ کند؛ در نتیجه نباید به رشد قابل ‌ توجه بهای فلزات در بازار جهانی امید چندانی داشت.

بورس تهران نیز کامودیتی ‌ محور است و صنایع فلزی و معدنی و پتروشیمی سهم مهم و اثرگذاری از بازار سرمایه ما را در اختیار دارند؛ بنابراین روند کاهشی قیمت کامودیتی ‌ ها در بازار جهانی، از میزان فروش و سودآوری صنایع کشور می ‌ کاهد که همین افت بر سودآوری صنایع بورسی و به ‌ دنبال آن ارزش سهام این شرکت ‌ ها تاثیر منفی دارد.

پیش ‌ بینی می ‌ شود در سال ۲۰۲۳ روزهای بهتری در انتظار بازار کامودیتی ‌ ها
باشد. البته همچنان موضوعات غیرقابل ‌ پیش ‌ بینی همچون بروز تنش و جنگ در مناطق مختلف دنیا، می ‌ تواند عملکرد بازار کامودیتی ‌ ها در سطح جهانی را تحت تاثیر منفی قرار دهد.

همین موارد غیرقابل پیش ‌ بینی بر عملکرد صنایع کشور و به ‌ دنبال آن سودآوری بورس اثرگذار خواهند بود.