موانع صادرات لبنیات به روسیه
هادی تیزهوشتابان-رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه
کشور ایران سال هاست تنها به صادرات نفت و گاز اکتفا نکرده و در زمینه صادرات محصولات گوناگون پیشرفت چشمگیری داشته است. محصولات لبنی یکی از کالاهای صادراتی ایران به کشورهایی از جمله عراق، ترکیه، امارات، قطر و افغانستان است که سبب رونق صادرات و ارزآوری برای کشور شده است. یکی از مهم ترین بازارهای هدف در زمینه صادرات غیرنفتی ایران، بازار فدراسیون روسیه است. به ویژه آنکه ارتباط میان ایران و فدراسیون روسیه از طریق زمینی، دریایی، ریلی و هوایی نیز فراهم است که ظرفیت های لازم را برای مراودات تجاری ما با این همسایه شمالی ایجاد می کند. از سوی دیگر، یکی از مهم ترین کالاهای تولیدشده در داخل که به عنوان کالای صادراتی است، مجموعه فرآورده های لبنی به شمار می رود. بازار فدراسیون روسیه می تواند بازار مطلوبی برای فرآورده های لبنی ایران به شمار آید. با این اوصاف، ایران تابه حال نتوانسته از توان تولیدی خود برای گرفتن سهم مناسب از بازار فدراسیون روسیه استفاده کند. در این راستا، موانع گوناگونی وجود دارد که براساس مطالعات انجام شده برخی از مهم ترین آنها عبارتند از مطابقت نداشتن استانداردها و قوانین گمرکی دو کشور و دشواری اخذ «کد IR » برای صادرات محصولات لبنی از ایران به بازار روسیه، مشکلات مربوط به نرخ ارز چندگانه و بازگشت ارز ناشی از صادرات، مشکلات مرتبط با مبادلات بین المللی و ضرورت انجام مبادلات براساس ریال و روبل، عدم آشنایی با سلیقه و ذائقه مصرف کنندگان در بازار روسیه و کمبود ناوگان حمل مناسب برای صادرات محصولات لبنی. در این راستا ضرورت دارد برای حضور در این بازار راهبرد داشته و با برنامه ریزی لازم در این بازار حضور یابیم. براساس مطالعات و بررسی های انجام شده راهبردهایی مانند تولید کالاهای پرطرفدار لبنی در فدراسیون روسیه، حل مشکل قیمت ارز و تلاش برای رفع مشکلات مربوط به خدمات بانکی، تقویت زیرساخت های حمل ونقلی و لجستیکی متناسب با صادرات محصولات لبنی، آموزش استانداردها و قوانین گمرکی روسیه با شرکت های مرتبط، استفاده از دیپلماسی اقتصادی توسط وزارت امور خارجه و ایجاد بسترهای لازم در کشور هدف، الگوبرداری از رقبا در بازار هدف و... مهم ترین مواردی است که باید در دستور کار برنامه ریزان قرار گیرد. در حال حاضر به دنبال افزایش ظرفیت ناوگان حمل دریایی در دریای کاسپین هستیم و این انتظار وجود دارد تا سایر کشورهای منطقه نیز ناوگان حمل دریایی خود را تقویت کنند و از سوی دیگر، شرایط به گونه ای فراهم و تعرفه ها و هزینه های بندری در تمام بنادر دریای کاسپین هماهنگ و یکسان شود.