نقش بیمه در توسعه اقتصادی
محمد غریب_کارشناس بیمه
ارتقای سطح تولید داخلی، محور اصلی سیاستهای اقتصاد مقاومتی است که به ارتقای قدرت ملی منجر خواهد شد. همچنین باید فضا را برای سرمایهگذاری در کشور فراهم کرد که بهدلیل مخاطرات فراوان و پوشش نیافتن مناسب ازسوی شرکتهای بیمه، این مهم امکانپذیر نخواهد بود.
اقتصاد مقاومتی شکل خاصی از نظام اقتصادی است که در وضعیت حمله همهجانبه اقتصادی دشمن که نظام اقتصادی را به خطر میاندازد، پدید میآید.
اقتصاد ایران طی سالهای اخیر شرایط ویژه و منحصربهفردی را تجربه کرده و انتظار میرود این شرایط طی سالهای آینده نیز ادامه داشته باشد. بیکاری، کاهش ارزش پول ملی، وابستگی بیش از حد به درآمدهای نفتی، واردات بیرویه و نامناسب بودن فضای کسبوکار از مهمترین مشکلات و چالشهای اقتصاد ایران طی یک دهه اخیر بوده است.
وظیفه صنعت بیمه، بهمنزله موسسه مالی این است که توان و قدرت خویش را در تامین، تشکیل سرمایه و تقویت بنیه سرمایهگذاری اقتصادی جامعه نشان دهد.
علاوه بر بانکها که تامینکننده اعتبارات کوتاهمدت یا میانمدت واحدهای اقتصادی هستند، بیمه نیز بهمنزله یک منبع مهم تامین مالی و سرمایهگذاری نقش مهمی در اقتصاد ایفا میکند.
بیمه از یک سو نهادی مالی است که در تقویت بنیه اقتصادی جامعه نقش دارد و از سوی دیگر، با ایجاد امنیت و اطمینان، زمینه گسترش فعالیتهای تولیدی و خدماتی را فراهم میکند. تاثیرگذاری توسعه صنعت بیمه بر رشد اقتصادی به 4 روش است:
الف) بیمه باعث افزایش ثبات مالی میشود.
ب) بیمه جانشین و تکمیلکنندهای برای برنامههای تامین اجتماعی دولت است.
ج) بیمه به تجهیز پساندازها کمک میکند.
د) بیمه به کاهش خسارت کمک میکند.
شفافسازی در شرکتهای بیمه امری ضروری و اجتنابناپذیر است، زیرا تا زمانی که دخل و خرج این شرکتها از ضریب شفافیت بالایی برخوردار نباشد، تصمیمهای درست در این صنعت در زمان اجرا با مشکل جدی مواجه خواهد شد.
همچنین شفافسازی نیاز به عزم جدی و جسارت مدیران شرکتهای بیمه دارد تا صرفا براساس مسئولیتپذیری حرفهای و پاسخگویی به سهامداران اقدام کنند.
برنامه عملیاتی صنعت بیمه در اجرای اهداف و سیاستهای اقتصاد مقاومتی توسط بیمه مرکزی تدوین شده است؛ از جمله این برنامهها گسترش هدایتشده شبکه فروش و توسعه پوششهای بیمهای جدید و ایجاد شرکتهای بیمه اتکایی جدید است.
بیمه بهویژه بیمه عمر موجب میشود قسمتی از درآمد اشخاص بهجای آنکه به فوریت مصرف شود، به صورت حق بیمه نزد موسسات بیمه تمرکز یابد و سپس برای سرمایهگذاری در رشتههایی که از لحاظ اقتصادی مطلوب است، مورد استفاده قرار بگیرد. از سوی دیگر شرکتهای بیمه بهطور مستقیم و غیرمستقیم در ایجاد اشتغال و در نتیجه اقتصاد ملی تاثیر میگذارند. اداره موسسات بیمه مستلزم وجود تعدادی کارکنان اداری است؛ بنابراین شرکتهای بیمه بهطور مستقیم صدها نفر را مشغول کار میکنند.
اعتبار مالی هر شخص اعم از حقیقی یا حقوقی برای افراد طرف معامله، ارتباط مستقیم با میزان دارایی او دارد و این اعتبار تا زمانی برقرار است که دارایی شخصی باقی باشد و به محض تلف شدن دارایی، اعتبار وابسته به آن نیز منتفی میشود؛ بهعبارتی اعتبار اشخاص تا زمانی که داراییهای او پاسخگوی تعهداتش باشد، برقرار خواهد بود.
نقش بیمه محصولات در فعالیتهای کشاورزی، پوشش احتمال زیان در شرایط بد آبوهوایی است؛ یعنی امنیت سرمایهگذاری را در فعالیتهای اقتصادی افزایش
میدهد. وجود ریسک و عدم حتمیت در فعالیتهای کشاورزی مانع بسیار مهمی در زمینه پذیرش تکنولوژی جدید و سرمایهگذاری توسط کشاورزان تلقی میشود.