براساس آخرین اخبار، بیش از ۲۰ استان ایران بیابانی شده است. سرپرست سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور اعلام کرده که تعداد استان‌های بیابانی ایران در آغاز برنامه چشم‌انداز ۲۰ ساله ۱۴۰۴ جمهوری اسلامی ایران، ۱۴ مورد بود اما حالا در آستانه پایان افق ۲۰ ساله به ۲۱ مورد رسیده است. براساس نقشه‌ها و مدلسازی‌های سازمان ملل متحد، ایران جزو کشورهایی است که به‌دلیل تغییرات اقلیمی و خشکسالی در سال ۲۰۲۵ با بحران شدید آب مواجه خواهد شد و این بحران در سال ۲۰۴۰ برابر با ۱۴۱۹ به اوج خود می‌رسد. حدود ۳۰ میلیون هکتار از وسعت ایران بیابان است که هر سال بر این میزان افزوده می‌شود. به علاوه اینکه ۸۸ درصد وسعت ایران تحت‌تاثیر بیابانی شدن قرار دارد. ایران در شرایطی با تشدید بیابان‌زایی روبه‌رو شده که طبق برنامه ششم توسعه باید در یک میلیون و ۱۴۰ هزار هکتار از وسعت کشور عملیات بیابان‌زدایی انجام می‌شد اما متاسفانه میزان پیشرفت در این حوزه بسیار کمتر از این رقم، یعنی حدود ۲۵۰ هزار هکتار است. براساس اطلس مناطق بیابانی کشور بیش از ۸۸ درصد ایران می‌تواند تحت‌تاثیر بیابان‌زایی قرار بگیرد.

طبق بررسی سال ۲۰۱۸، ۳۷ میلیون هکتار از عرصه کشور در معرض تخریب سرزمین قرار دارد و ۲۳ درصد از مساحت کل ایران در معرض تخریب با شدت زیاد است. سازمان جنگل‌ها مراتع و آبخیزداری اعلام کرده ۲۲ استان کشور با ۲۹.۵ میلیون هکتار وسعت در ۱۸۷ منطقه تحت‌تاثیر فرسایش بادی قرار داشته و ۲۳۷ کانون بحران به وسعت ۱۳ میلیون و ۹۰۰ هزار هکتار در کشور وجود دارد. همچنین بر اثر هجوم شن‌های روان، سالانه ۳ هزار میلیارد ریال به زیرساخت‌های ریلی جاده‌ای و کشاورزی و دیگر بخش‌ها خسارت وارد می‌شود. در صورتی که با عملیات‌های آبخیزداری (بیولوژیکی، مکانیکی و بیومکانیکی) به‌راحتی می‌توان از فرسایش خاک و بیابانی شدن مناطق گوناگون جلوگیری و به رشد غنای خاک کمک کرد. اگر در پهنه ۱۲۰ میلیون هکتاری از کشور که تاکنون آبخیزداری نشده، تحت عملیات آبخیزداری قرار بگیرد، به‌طور قطع این امکان وجود دارد که از ۲۸۰ میلیارد مترمکعب آبی که سالانه از نزولات آسمانی تبخیر یا به دریاها می‌ریزد، حداقل ۲۰ میلیارد مترمکعب آب را جذب سفره‌های زیرزمینی کنیم و کشور را از فرونشست زمین یا همان آخرین مرحله بیابان‌زایی نجات دهیم.

در ایران برای نجات و احیاء خاک و آب و رهایی از پدیده بیابان‌زایی، راهی جز پرداختن به مقوله آبخیزداری نداریم. مسئولان نظام باید به‌جای پرداختن به مسائل سیاسی بی‌هدف به بطن موضوع بپردازند و به زیرساخت‌ها توجه ویژه و خارج از نوبت داشته باشند تا ایران را از خطر نابودی و سقوط نجات دهند. بر اثر خشکسالی و روند رو به جلوی بیابان‌زایی، سالانه ۳۰۰ هزار نفر مهاجر اقلیمی از دیگر استان‌های کشور فقط وارد استان تهران می‌شوند و دولت‌ها هیچ برنامه و هدف مشخصی برای اجرایی کردن اصول مهم و حیاتی در کشور ندارند. اینکه بی‌هدف و ساختارشکنانه شهرها و ساختمان‌های بی‌کیفیت احداث شود و مردم نجیب روستایی را وادار به شهرنشینی و پرداختن به مشاغل کاذب کنند، نامش خدمت نیست، بلکه خیانت است. دولت باید به زیرساخت‌ها اعم از تهیه و تدوین سند آمایش سرزمین، تهیه سند چشم‌انداز توسعه، توسعه پایدار، آبخیزداری، بازچرخانی آب‌های خاکستری، پرداختن به انرژی‌های تجدیدپذیر، پایان دادن به کشاورزی آب‌بر ناپایدار، پرداختن به صنایع تبدیلی، پرداختن به گردشگری، احیای بافت‌های روستایی و استفاده از کشاورزی نوین و پایان دادن به اقتصاد مافیایی و سیاه دولتی بپردازد تا کشور نجات پیدا کند.

همچنین اقتصاد در ایران باید مبتنی بر بازار آزاد شود و از اقتصاد زیرزمینی و سیاه دولتی خارج شویم تا کشور نجات پیدا کند. اگر عملیات آبخیزداری به‌طور دقیق و درست انجام شود دیگر شاهد سیل‌های ویرانگر نمی‌شویم و می‌توانیم از بارش نزولات آسمانی که هم‌اکنون به‌دلیل عدم‌آبخیزداری مصیبت خلق می‌کند، نهایت استفاده را برده و با پرداختن به این اصل مهم، از فرسایش خاک و هدررفت آب‌های سطحی جلوگیری کنیم.