قدر کارآفرین را بدانیم
ناصر بزرگمهر-مدیر مسئول
والت دیزنی، موسس بزرگ ترین پارک های کودکان در دنیا معتقد است موفقیت و ایجاد کار با کنار گذاشتن حرف و دست به کار شدن شروع می شود؛ با شعار دادن و نشستن و بیکاری، کسی به جایی نمی رسد. هرچه در گفته های مرتبط با کارآفرینی، توسط چهره های بزرگ جهان کندوکاو کنیم، به نقطه اشتراک های بیشتری پی می بریم. به همان ضرب المثل قدیمی ایرانی می رسیم که می گوید: «دوصد گفته چون نیم کردار نیست.»
کار، کارگر، کارمند، کارورزی، بیکاری، کارخانه، کارگاه، کارآفرینی و کلمات مشابه، در یک حوزه معنا پیدا می کنند؛ هرچند در این حوزه باید به مدیریت، نوآفرینی، سرمایه، سرمایه گذار، ابزار، ایده و بسیاری نکات دیگر با دقت فکر کرد که اگر فکر نکنیم، دچار وضعیتی می شویم که هم اکنون در آن به سر می بریم.
در سال ۱۳۸۶ ، شورای عالی انقلاب فرهنگی، با مصوبه ای روز سوم اردیبهشت، روز تولد شیخ بهایی را در تقویم کشورمان به عنوان روز ملی کارآفرینی نام گذاری کرد. در تقویم جهانی نیز 17 تا 24 نوامبر مصادف با 21 تا 28 آبان به همین مناسبت نام گذاری شده است.
من مفهوم روز کارآفرینی و نیت کسانی که این روز یا هفته را متولد کردند نمی دانم، اما تصور می کنم شاید منظورشان این بوده که در شرایط سخت اقتصاد ایران، از هر کس و در هر حوزه ای که تلاش و کاری خلق می کند، تشکر و قدردانی شود.
اگر موضوع عام باشد، روز کارگر، روز کارمند، روز معلم، روز پزشک، روز مهندس، روز خبرنگار، روز پرستار و ده ها روز دیگر معنا و مفهوم ندارد و اگر منظور به کسانی است که با ایجاد بازار کار و ایجاد شرکت و کارخانه و کارگاه، عده ای را به سرکار می برند، باید از سرمایه و سرمایه گذار و همت آنها حرف بزنیم و اگر منظور اختراع و ایجاد کار نوین و جدید، مدل شیخ بهایی است که باز موضوع دیگری است.
در هر صورت، این روز را باید به نام کسانی بدانیم که با کار یا ایده یا سرمایه خود ارزشی را برای جامعه خلق می کنند؛ کسانی که در مواجهه با سختی ها و کمبودها دلسرد نمی شوند و یک روز هم کار، کارخانه یا طرح ها و ایده هایشان را تعطیل نمی کنند و از هر سه گروه قدردانی کنیم. بدیهی است مشکلات این افراد کارآفرین باید در چند گروه دیده شود:
مشکلاتی که با بروکراسی اداری توسط نهادها و وزارتخانه های دولتی به وجود می آید.
مشکلاتی که توسط قوانین و مصوبات بدون بررسی دقیق یا از تضاد قوانین خلق می شود.
مشکلاتی که در طول تاریخ در زیرساخت های مهم مملکت وجود دارد.
مشکلات شناخته شده در ارتباط با چند سازمان مشهور مثل تامین اجتماعی، سازمان امور مالیاتی، شهرداری ها، شهرک های صنعتی، بانک ها و امثالهم که در حوزه های بیمه، مالیات، وام، عوارض و مجوزها همیشه با همه کارآفرین ها همراه است.
مشکلاتی در حوزه محیط زیست که در آن افراط و تفریط، هر دو دیده می شود.
مشکلات فرهنگی، اخلاقی که نتیجه عدم سازگاری روحیه ما با کارآفرینی است.
مشکلاتی از تعطیلات فراوان و علاقه ما به تنبلی و تن پروری که بر کسی پوشیده نیست.
مشکلاتی سنتی، از عشق پدر و مادر به فرزندان و ادامه آن تا سنین بالا.
مشکلاتی در حوزه کارگری و کارفرمایی و تصمیم گیری های غلط انجمن ها یا سندیکاها، بدون توجه به عواقب آن و نبودن علم و دانش لازم در این حوزه که همیشه دیده می شود.
از این گونه مشکلات می توان ده ها نمونه دیگر برشمرد، اما کارآفرینی در هر صورت مثل فایده گاو، بر هیچ کس پوشیده نیست؛ به شرط آنکه در همان بخش مشکلات، کارآفرینان عاشق را دچار خدشه نکنیم؛ اگر طرح و ایده ای وجود دارد از آن به خوبی حمایت کنیم؛ اگر سرمایه گذارانی با عشق به میدان عمل آمده اند آنها را با تهمت و افترا، دلشکسته و خسته نکنیم؛ شرایط، مجوزها، امکانات بیمه ای، مالیاتی، تسهیلات و قوانین و آنچه که به دولت مربوط است را به آسانی و بدون گذر از هفت خوان رستم در اختیار جوانان خوش فکر و صاحبان ایده و طرح و سرمایه گذاران واقعی و تلاشگران بخش تولید قرار دهیم تا آنها بتوانند به موفقیت دست پیدا کنند.
به قول وینستون چرچیل، تازه رسیدن به موفقیت، به منزله پایان کار نیست، شکست هم گاهی هست، اما شکست هم نباید کسی را از پا در آورد؛ چیزی که در این میان مهم است، جسارت داشتن برای ادامه دادن مسیر است.
اگر ما مردم عادی یا چند روزنامه نگار هم از گرانی و بروکراسی اداری می نالیم یا توان مالی بسیار کمی داریم، نباید با تهمت و دشمنی و جوسازی، شرایط را برای فرار سرمایه های واقعی فراهم کنیم؛ کاری که ما به سادگی انجام داده و می دهیم؛ کاری که گاهی دولت انجام می دهد؛ کاری که بانک ها می کنند. ما باید با فرهنگ دلالی و ارز جمع کردن چند سرمایه دار بی نام و نشان در اتاق های بازرگانی مبارزه کنیم و میدان بازی را برای واردات جنس های بنجل و صادرات ارز به حساب های خاص فراهم نکنیم.
می گویند ریچارد برانسون مدیریت گروه ویرجین با ۴۰۰ شرکت گفته است فرصت های کاری را می توان با اتوبوس ها مقایسه کرد؛ اگر یکی رفت، یکی دیگر در حال نزدیک شدن است. دری که رو به پیشرفت و موفقیت است همیشه باز نیست؛ ممکن است قفل باشد و کلید آن جایی روی زمین افتاده باشد. باید کلید را پیدا و در را باز کنیم.
البته همیشه افراد ضعیف، موفقیت افراد دیگر را به پای شانس می نویسند، اپرا وینفری مجری مشهور جهان می گوید احساس می کنم شانس همان تدارک مقدمات است که به مصاف فرصت ها می رود. موفقیت هیچ رمز و راز سربه مهری ندارد.
روزولت می گوید بی شک مهم ترین و بزرگ ترین دستاورد زندگی فرصت سخت کار کردن روی چیزی است که ارزش وقت گذاشتن داشته باشد.
یادمان نرود کارآفرینی مثل یک گاو بزرگ شیرده است. انشاهای کودکی را فراموش نکنیم؛ همه چیز آن خوب است. قدر کارآفرین را بدانیم.
