سرنوشت نداف و کمان حلاجی در کارآفرینی سنتی
ناصر بزرگمهر - مدیر مسئول
آقای هاشمیطبا که زمانی نامزد انتخابات ریاستجمهوری شدند و حداقل ۴۰ سال از مسئولان کشور و معاون رئیسجمهوری هم بودهاند و الان هم دقیقا نمیدانم چهکاره هستند، در مصاحبهای درباره اشتغال فرمودهاند: حمایت از کسبوکار میتواند اشتغال ایجاد کند و تولید ناخالص ملی ما را بالا ببرد. اگر «جیدیپی» ما بالا برود، درآمد سرانه مردم نیز افزایش خواهد یافت. این امر بهتر از آن است که بخواهیم بهصورت مصنوعی این کار را انجام دهیم. همانطور که ارز را یکشبه از هزار تومان به چندین هزار تومان رساندیم، الان نیز میتوانیم آن را به 10 هزار تومان برسانیم.
این نامزد انتخابات ریاستجمهوری افزودند: فرض کنید دولت یک کارخانه تولیدی تلویزیون احداث و سالانه 2 میلیون دستگاه تولید کند؛ اما آیا میتواند آن را بفروشد؟
ما کارآفرینانی میخواهیم که محصولات را در بازار به فروش برسانند و صادر کنند. سرمایهگذاری دولت و بخش خصوصی باید بهگونهای باشد که بتوانیم محصولات را صادر کنیم که این امر فقط از طریق کارآفرینان برتر و کمک به آنها از طریق بانکداری اسلامی میسر است.
ایشان تصریح کردند: راهسازی و ساختمانسازی اشتغال پایدار ایجاد میکند، اما اگر بهدنبال اشتغال دائم هستیم باید به سمت صنعت توریسم برویم. جذب گردشگر اعم از داخلی و خارجی، برای کشور اشتغال زیادی تولید میکند. این صنعت احتیاج به نیروی انسانی، هتل، مترجم و دیگر شاخههای شغلی دارد؛ ضمن آنکه توریسم با خودش پول میآورد و تولیدات داخلی اعم از فرش و قالیچه را میخرند. کشورهایی مانند ایتالیا و اسپانیا که سالانه ۸۰ میلیارد دلار از این محل درآمد دارند از وضعیت مطلوبی برخوردارند.
هاشمیطبا با اشاره به اینکه نباید از دولت توقع داشت که همه کارها را انجام دهد، گفت: مسائل مهم همچون بهداشت و درمان، امنیت و آموزش برعهده دولت است و بدنه دولت بسیار وسیع شده و امروز دیگر نمیتواند هزینههای خود را تامین کند.
دولت برای تامین نقدینگی موردنیاز خود بهدنبال واردات یا فروش ارز رفته است. ما در سالهای گذشته ۴۰ میلیارد دلار فقط برای خرید بنزین هزینه کردهایم و بیش از ۷۰ میلیارد دلار برای خرید کالاهای دیگر هزینه شده است؛ در حالی که با این رقمها میشد هزار کارخانه ایجاد کرد و حتی اگر ۳۰ درصد این هزینهها صرف ساخت اماکن جدید و زیرساخت میشد، امروز بسیاری از مشکلات حل شده بود.
هاشمیطبا با اشاره به اینکه امروز دولت به شکلهای مختلف، از مالیات بر ارزش افزوده و... پول از مردم میگیرد، به پرداخت یارانه نیز انتقاد کرده است.
آنچه که مهندس هاشمیطبا بهعنوان یکی از کسانی که بیش از 40 سال در حوزه صنعت ، ورزش و نهادهای گوناگون فعال بودهاند، به آن اشاره میکند، کارآفرینی در مشاغل جدید یا مشاغلی است که کمتر به آن توجه شده و من با آن بسیار موافقم.
صنعت توریسم یکی از مواردی است که بهدلیل فراهم نبودن زیرساختها و شرایط متفاوت فرهنگی و تعیینتکلیف نشدن نحوه برخورد با توریستها و غیرفعال بودن وزارت خارجه در جذب جهانگرد و معرفی امکانات و امنیت موجود در کشور، همیشه مورد انتقاد بوده و درآمد عظیمی در این حوزه از دست رفته است.
صنایع دستی و فرش هم از جمله مواردی است که متاسفانه نهتنها رشد نکرده، بلکه با روشها و مدیریتهای غلط و ادغام آن در بخشهای دیگر، تقریبا به نابودی کامل رسیده است.
بیتوجهی به صنایع و مشاغلی که میتوانستند و میتوانند در اشتغال پایدار نقش داشته باشند، از جمله سیاستهای غلطی است که سالها توسط دولتهای مختلف دنبال شده است.
امروزه رشد و توجه مردم به فناوریهای نوین و استفاده از اینترنت در مسائل گوناگون باعث ایجاد معاونت علمی و فناوری در ریاستجمهوری شده و شهرکها و پارکهای دانشبنیان متعدد بنا گذاشته شدهاند و حمایت از کارآفرینان این حوزه در دستور کار قرار گرفته، اما کافی نیست.
بدون شک حوزه فعالیت فناوریهای نوین و اینترنت، فقط ایجاد یکی دو بازار خریدوفروش و یکی دو تاکسی اینترنتی و رزرو بلیت و هتل بهصورت انحصاری و با استفاده از رانت نیست.
حرکت دانشبنیانها میتواند راه تازهای در کنار تولید باشد و بخشی از مشکلات اقتصادی را حل کند. ایجاد خانههای خلاقیت و اتاقهای فکر در فرهنگسراها و درگیر کردن دانشآموزان با دانش جدید از جمله وظایف شهرداریها، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و وزارت آموزش و پرورش و سازمانهای مشابه است.
حمایت از اندیشمندان و پژوهشگران و صنعتگران و فناوران جوان و دانشجویان و دانشگاههای مرتبط با فناوریهای اینترنتی و دیجیتال از جمله وظایف همه سازمانها بهویژه وزارت علوم است.
حوزه فناوریهای نوین به همه کسبوکارها مرتبط است. ضرورت هوشمندسازی را در هر شغلی میتوان حس کرد. موضوع فقط به یک ارتباط ساده مربوط نیست؛ پروژههای بهینهسازی در همه مشاغل باید مورد توجه قرار گیرد.
حذف ساده یک «منو» یا صورت غذا در رستورانها، با ایجاد یک اپلیکیشن، یعنی جلوگیری از قطع چند درخت و کمک به محیطزیست که با کرونا، در دنیا و ایران رایج شد.
باید اتاق اصناف و بسیاری از اتحادیهها از بافت سنتیشان خارج شوند و نیروهای جوانتر، خوشفکر و باسواد، به برنامهریزی در مشاغل گوناگون بپردازند.
یکی از وظایف اصلی وزارت صنعت، معدن و تجارت، بهروز کردن خودش با دانشهای نوین است.
کارآفرینی در راستای اقتصاد مقاومتی فقط با نگاه به دنیای آینده امکانپذیر است، وگرنه سرنوشت نداف و پنبهزنی را پیدا میکنیم که همچنان با یک دوچرخه و کمان حلاجی در کوچههای شهر میچرخد و روزی خود را از کسانی که بر تشکهای فرنگی میخوابند، گدایی میکند.