برخی از افراد کم و بیش با مشکلات کم خونی دست و پنجه نرم می کنند اگر شما هم جز آن دسته از افراد هستید که همواره با این مشکل دست و پنجه نرم می کنید ما در این مطلب از پرشین وی قصد داریم به بررسی درمان کم خونی با ملاقه آهنی و نعل اسب بپردازیم مکمل‌های آهن از آهن معدنی تشکیل شده‌اند که به شکل نمک است و نوع سولفات آهن قابلیت جذب بالایی دارد.

درمان کم خونی

چند روز پیش برای خرید عرق نعناع به عطاری رفته بودم که دیدم ۲ خانم مسن از فواید داروهای گیاهی و نبود برخی بیماری‌ها در قدیم صحبت می‌کردند.

فروشنده نیز با آنها همراهی می‌کرد: «قدیم نه سرطان بود نه این همه سکته و بیماری‌های گوارشی، همه هم از داروهای گیاهی استفاده می‌کردند.»بعد هم ملاقه‌ای که بالای مغازه‌اش آویزان کرده بود را نشان داد و گفت: «این ملاقه اسمش حوم است، این جوون‌ها نمی‌دانند، قدیمی‌ها میخ طویله و نعل اسب می‌انداختند توی دیگ غذا و اصلا کمبود آهن و کم‌خونی نداشتند، حالا ما باید برگردیم به همان روش یعنی اگر این ملاقه را هم در غذا بگذارید، آهن مورد نیاز بدن تامین می‌شود.» با تعجب چشم‌هایم گرد شد، پرسیدم: «حوم یعنی چه؟ همین ملاقه را بگذاریم تو غذا، آهن موردنیاز بدنمان تامین می‌شود؟!»

خانم مسن سریع وسط حرفم پرید و گفت: درمان کم خونی «بله، من مدتی است که در غذای در حال پخت، ملاقه آهنی می‌گذارم و هیچ کدام از اعضای خانواده‌مان کمبود آهن ندارند،» فروشنده نیز به من گفت: «دخترم! این قرص‌های آهن، کبد را تخریب می‌کنند. خوب نیستند، مواد شیمیایی دارند و هر چیزی طبیعی‌اش بهتر است.» دیگر چیزی نگفتم، عرق نعناع را گرفتم و وقتی خواستم حساب کنم یک ورق به دستم داد که از خواص حوم در آن نوشته بود.

جلوگیری از لخته‌شدن خون، رفع مشکل‌ها و ناتوانی‌های جنسی، تقویت پوست و هزار جور خاصیت دیگر. نمی‌خواهیم بگوییم قدیم، کمبود آهن بوده یا نه چون معیار سنجش آن وجود نداشته‌ اما آنچه اهمیت دارد این است که دوره و زمانه میخ طویله در غذا انداختن گذشته اما انگار هنوز برخی‌ها دوباره به همان دوران بازگشته‌اند.

با دکتر تیرنگ نیستانی، متخصص تغذیه و دانشیار دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی در مورد کمبود آهن ، راه‌های درمانش و تاثیر حوم بر کم‌خونی گفت وگو کردیم که در ادامه می خوانید.

چه اتفاقی می‌افتد که بدن دچار کم‌‌خونی یا فقرآهن می‌شود؟

کم‌خونی انواع مختلفی دارد اما کم‌خونی تغذیه‌ای یعنی کمبود ویتامین‌B12، اسیدفولیک و آهن. این در حالی است که آهن یکی از فراوان‌‌ترین عناصر در پوسته زمین است. باید بدانیم فقرآهن حتما با کم‌خونی همراه نیست و باید مراحلی در بدن طی شود تا فرد دچار کم‌خونی شود. در حقیقت اگر فقرآهن درمان نشود، می‌تواند فرد را دچار کم‌خونی کند.

فقرآهن دلایل مختلفی دارد، کمبود دریافت آهن یا وجود مهارکننده‌های جذب آهن در رژیم‌غذایی افراد. به طور مثال، انواع گوشت‌ها یعنی هم گوشت قرمز و هم سفید، دارای مقادیر زیادی آهن هستند اما قابلیت جذب آهن در گوشت قرمز بیشتر است.

همچنین موادغذایی درمان کم خونی که جوش‌شیرین یا pH قلیایی دارند، مانع از جذب آهن در بدن می‌شوند. یکی دیگر از عوامل کمبود آهن به دلیل دفع خون از بدن است. یعنی افرادی که کولیت زخمی، زخم‌معده یا روده و بواسیر دارند و زنان در سنین باروری به دلیل قاعدگی دچار کمبود آهن می‌شوند و زنانی که از IUD استفاده می‌کنند یا خونریزی‌های شدید دارند در معرض کمبود آهن هستند.

آهنی که در موادغذایی وجود دارد به چه شکل است ؟

آهن در موادغذایی که ما مصرف می‌کنیم، به شکل آلی و معدنی است. منابع دارویی یعنی مکمل‌های حاوی آهن و اشیای آهنی، معدنی هستند و غذاهایی با منشأ گیاهی و حیوانی حاوی آهن‌ آلی‌اند و آهن آلی جذب بهتری نسبت به آهن معدنی دارد.

در تبلیغ این ملاقه آهنی (حوم) آمده مغز برای سلامت به ۶ میلیارد یون آهن نیاز دارد که با استفاده از این ملاقه، این نیاز برطرف می‌شود. به نظر شما چه نقدی به این ادعا وارد است؟یکی از شگردهای عوام فریبی این است که همیشه واقعیت را با دروغ بیامیزیم. شکی نیست که کارکرد مغز به آهن وابسته است و کمبود آهن در کارکرد ذهنی افراد تاثیر می‌گذارد اما آهن به تنهایی در غذا قابلیت جذب ندارد و علاوه بر آن، گروه‌های اصلی موادغذایی، تمام مواد مغذی را در کنار هم برای بدن تامین می‌کنند و در واقع، عملکرد هر ارگان با مجموعه این مواد مغذی با نسبت‌های متعادل فراهم می‌شود.

آیا این باور که قرص آهن روی کبد تاثیر می‌گذارد، درست است

مکمل‌های آهن از آهن معدنی تشکیل شده‌اند که به شکل نمک است و نوع سولفات آهن قابلیت جذب بالایی دارد. آهن به خودی خود یک سم است و می‌تواند مسمومیت‌زا باشد و یکی از عوامل مسمومیت می‌تواند آسیب کبدی باشد ولی باید توجه داشته باشیم قرص آهن بر مبنای تشخیص پزشک و علت کم‌خونی و فقرآهن در یک دوره زمانی مشخص و با دوز مشخص تجویز می‌شود درمان کم خونی . میزان نیاز افراد به آهن، با توجه به سن، جنس و شرایط جسمی تفاوت می‌کند. فقرآهن در خانم‌ها به‌خصوص در سنین باروری شایع‌تر و در مردان شیوع کمتری دارد. به طور متوسط هر فرد روزانه به ۱۲ میلی‌گرم آهن نیاز دارد و هر ۱۰۰ گرم گوشت قرمز، دارای ۲ میلی‌گرم و هر ۱۰۰ گرم عدس، دارای ۷ میلی‌گرم آهن است.

در کشور ما، آهن بیشتر از چه منابعی تامین می‌شود؟

در سال ۸۰-۷۹ انستیتو تحقیقات تغذیه کشور در مورد الگوی مصرف موادغذایی تحقیقی انجام داد که مشخص شد درصد قابل‌توجهی از آهن دریافتی مردم از نان و غلات تامین می شود اما به هر حال گوشت‌های قرمز و سفید هم مقادیر فراوانی آهن دارند.

ملاقه فلزی واقعا به درد می‌خورد؟

یادتان باشد که در ابتدا باید کمبود آهن در افراد تشخیص داده شود، بعد علت آن را پیدا کنیم و سپس با دوز مشخص و در دوره زمانی موردنیاز، قرص آهن تجویز شود.

آهن معمولی قابلیت جذب ندارد، تازه اگر فرض کنیم که ملاقه آهنی در غذا، آهن مورد نیاز بدن را تامین کند، مقدار آن اهمیت دارد چون غلظت آهن در یک لیتر غذا یا ۵ لیتر تفاوت می‌کند. به علاوه برخی افراد نیازی به آهن ندارند و دریافت اضافی آهن می‌تواند زمینه برخی از بیماری‌ها مانند بیماری‌های قلبی- عروقی را در آنها فراهم کند. همچنین گروه‌های سنی مختلف نیازشان به آهن متفاوت است. به همین دلیل افراد برای تامین آهن مورد نیازشان نباید از گذاشتن هر شی آهنی در غذای در حال پخت استفاده کنند.

بیشتر بدانید از ملاقه فلزی کم خونی را درمان می‌کند؟

کم خونی ناشی از فقر آهن یکی از انواع کم خونی است که باید با مصرف مواد غذایی حاوی آهن یا مکمل‌های آهن برطرف شود و لازم است بدانید آهن به تنهایی و در قالب وسایل فلزی قابلیت جذب ندارد و افراد برای تامین آهن مورد نیاز بدنشان نباید از گذاشتن هر شیء آهنی در غذای در حال پخت استفاده کنند.

نه‌تنها اشیای فلزی، بلکه آهن موجود در منابع گیاهی هم قابلیت جذب چندانی ندارد مگر آن که همراه مواد غذایی یا میوه و سبزیجات حاوی ویتامین C که به جذب آهن کمک می‌کنند، مصرف شوند. از سوی دیگر اگر هم به فرض، آهن فلزات جذب بدن شود دوز ورود آن به بدن مهم است که بتواند تامین‌کننده آهن مورد نیاز باشد. نکته مهم دیگر آن که بیشتر وسایل فلزی از ترکیب چند نوع فلز مختلف تهیه می‌شوند و امکان دارد سرب خشک یکی از انواع ترکیبات آن باشد که برای بدن بسیار سمی است.

آهن، دشمن کبد

بد نیست بدانید آهن یک اکسیدان قوی و سمی است که اگر به میزان زیاد در بدن تجمع یابد سبب التهاب مزمن کبد می‌شود و خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد. در ضمن تجمع آهن می‌تواند بیماری عروق کرونر قلب را افزایش دهد. جگر و گوشت قرمز بهترین منابع حیوانی تامین‌کننده آهن، مس و ویتامین B12 و سبزی‌های برگ سبز فراهم‌کننده اسید فولیک بدن هستند.

مصرف آهن برای مردان کمتر مورد نیاز است، اما زنان در دوران قاعدگی حداقل تا زمانی که خونریزی ادامه دارد باید از منابع غذایی یا مکمل‌های آهن به همراه اسیدفولیک استفاده کنند.