سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران به‌منظور رفع نیاز کشور به محصولات و فرآورده‌های معدنی با تاکید بر بهینه‌سازی نظام اقتصادی کشور در بخش معادن و صنایع وابسته و همچنین اعمال نظارت بر استفاده از ذخایر معدنی و بهره‌برداری صحیح و موثر از آنها به‌منظور بررسی تهیه و اجرای طرح‌های احداث، توسعه تجهیز و نوسازی صنایع تولیدی متالورژی، استخراج و فرآوری مواد معدنی و اجرای کارهای اکتشافی تشکیل شده است. به مناسبت تحولات اخیر در گزارش امروز صمت، نگاهی انداختیم به چشم‌انداز آتی حوزه معدن و صنایع وابسته در کشور.

قیمت‌گذاری و حواشی

عباس علی‌آبادی، وزیر صمت درباره موضوع مناقشه‌ برانگیز قیمت‌گذاری دولتی گفت: دولت نباید به‌طور مستقیم در بازار رقابتی و قیمت‌گذاری دخالت کند، اما در ابتدا باید به رفع انحصار پرداخت و بازار را به‌طور کامل رقابتی کرد.

به گزارش شانا، وی تاکید کرد: نه‌تنها بر کاهش دخالت در اقتصاد اعتقاد داریم، بلکه تلاش و تمرکز ما بر سیاست‌گذاری و تنظیم‌گری خواهد بود و در این راستا به تشکل‌های صنفی اعتقاد کامل داشته و احترام می‌گذاریم.

علی‌آبادی با اشاره به اینکه بخش صنعت، معدن و تجارت ۳۰ درصد از تولید ناخالص داخلی و ۳۷ درصد اشتغال را در اختیار دارد، تصریح کرد: ۷۰ هزار واحد صنعتی، ۱۰ هزار معدن، ۳ میلیون واحد صنفی، ۹۰ هزار انبار و ۴۰ هزار بازرگان، بیشترین عوامل مولد اقتصاد را در خود جای‌داده است، گفت: قرار است با انواع و اقسام ویژه خواری‌ها ازجمله وام‌های بدون حساب، تعرفه‌های نادرست، واگذاری‌های غلط و یارانه‌های ناعادلانه مقابله کنیم.

مقابله با خام فروشی

علی‌آبادی بر مقابله با خام فروشی تاکید و ادامه داد: با پیوند زدن واحدها در قالب شرکت‌های مادر، به ایجاد صرفه مقیاس و صرفه دامنه در تولید خواهیم پرداخت.

وی بابیان اینکه در برنامه هفتم توسعه کشور، بر توسعه زنجیره‌های ارزش ملی و منطقه‌ای و تکمیل زنجیره مواد تاکید شده است، بیان کرد: برای توسعه درون‌زا، باید ظرفیت‌ها بر اساس زنجیره ارزش و استفاده از ظرفیت‌های ملی و ارتقای شاخص‌های ارزش در صادرات (بدون در نظر گرفتن صادرات مواد خام و نیمه‌خام) هدف‌گذاری شود. وزیر صمت بابیان اینکه رهبر معظم انقلاب چشم‌انداز صنعتی، معدنی و تجاری کشور را در دو جمله درون‌زایی و برون‌گرایی خلاصه کرده‌اند، افزود: در این دوره در تلاشیم تا از رویکرد قیمت‌گذاری و تنظیم بازار به تمرکز بر اقتصاد منطقه‌ای یا ژئو اکونومیک صنعتی چرخش داشته باشیم.

شعار نیست

وی در ادامه سخنان خود تاکید کرد این وزارتخانه، بدون شعارزدگی، به محیط‌زیست و توسعه پایدار متعهد است.

علی‌آبادی همچنین بر به‌کارگیری افراد خبره به‌دوراز سیاست زدگی تاکید کرد و یادآور شد: برای حل مشکل زیرساخت‌های اصلی صنایع یعنی آب، برق و گاز، راهکارهایی ارائه خواهیم داد.

وزیر صمت با تاکید بر اینکه کیفیت کالاها و خدمات یک اصل است و از آن کوتاه نخواهیم آمد، اضافه کرد: محرومیت‌زدایی و مسئولیت‌های اجتماعی را از طریق ایجاد مشوق برای بنگاه‌ها در دستور کار قرار خواهد گرفت.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: برای تامین سرمایه در گردش واحدها به دنبال سازوکار و نظام مالی مستقل هستیم و اعتقاد جدی به توسعه صنایع نرم و دانش‌بنیان داریم. البته، هرچند وضعیت موجود امیدآفرین است، اما هنوز فاصله زیادی تا نقطه مطلوب داریم و جایگاه فعلی شایسته نظام اسلامی نیست.

۳ طرح فولادی در فاز تولید

رئیس هیات عامل ایمیدرو از تکمیل ۳ طرح فولادسازی در سال ۱۴۰۲ شامل تولید نخستین ذوب فولاد سفیددشت، نی‌ریز و قائنات در برنامه‌های ویژه امسال این سازمان خبر داد. به گزارش روابط عمومی ایمیدرو، امیر خرمی شاد اظهارکرد: بهره‌برداری از بزرگ‌ترین پروژه جذب سرمایه‌گذار در معدن مهدی‌آباد با تکمیل و راه‌اندازی پروژه ۲۰۰هزار تنی تولید کنسانتره روی این معدن صورت می‌گیرد. به گفته رئیس هیات عامل ایمیدرو، مهدی‌آباد ۳ پروژه احداث کارخانه در پیش رو دارد که واحد نخست امسال وارد مدار تولید می‌شود.

رئیس هیات عامل ایمیدرو با اشاره به اینکه این سازمان در سال گذشته ۵۲۰ میلیون دلار طرح تکمیل و آماده راه‌اندازی کرده است، افزود: امسال عملیات احداث ۲ طرح فولادی خاص ( SBQ ) و فعال شدن طرح پروده ۴ زغال‌سنگ طبس، که در شمار اقدامات ویژه این سازمان قرار دارد، اجرایی خواهد شد.

ممیزی، مصداق نظارت موثر

خرمی‌شاد، اجرای برنامه ممیزی عملکرد سالانه HSE را مصداق نظارت موثر سازمان در اجرای برنامه‌های این حوزه عنوان کرد و گفت: الگوی اجرای برنامه ممیزی عملکرد HSE ، که امسال نیز برای هفتمین دوره در ۵۲ واحد تحت پوشش سازمان در حال اجراست، در سطح کشور و به‌ویژه در حوزه معدن و صنایع معدنی الگویی منحصربه‌فرد است.

وی ادامه داد: از مشکلات مهم این حوزه می‌توان به فعالیت‌های پیمانکاری به‌ویژه پیمانکاران فرعی اشاره کرد.

همکاری‌های علمی-پژوهشی

خرمی شاد عنوان کرد: ایمیدرو به‌منظور رفع مشکلات و بهبود نقاط قابل‌بهبود شناسایی شده، همکاری‌های دوجانبه را با محیط‌های علمی-پژوهشی و استارت آپی آغاز کرده است. همچنین بررسی طرح واکنش در شرایط اضطراری، توانمندسازی مدیران در حوزه HSE ، انتشار گازهای گلخانه‌ای، ممیزی آب، مدیریت پسماند واحدهای تابعه با همکاری دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی را در دست اجرا دارد.

ضرورتی انکارناپذیر

وی درباره تفاهمنامه سه‌جانبه ارتقای ایمنی معادن کشور بین وزارت صمت، وزارت تعاون و سازمان ایمیدرو گفت: این تفاهمنامه در راستای برنامه‌های ایمیدرو، استفاده بهینه از ظرفیت‌های موجود و اقدام مشترک برای توسعه فرهنگی و ارتقای سطح ایمنی کار در معادن کشور از طریق همکاری‌های فرابخشی به امضا رسیده است.

وی افزود: بی‌تردید مهم‌ترین دلیل پرداختن به موضوع ایمنی که ارتباط مستقیم با صیانت از نیروی کار دارد، حفظ سلامت شغلی سرمایه‌های ارزشمند انسانی، کاهش هزینه‌های حوادث ناشی از کار، افزایش تولید و رشد برنامه‌های توسعه‌ای در بخش معدن است.

به گفته وی، رشد عملیات معدنکاری و تولید می‌تواند چالش‌های در حوزه ایمنی معادن به همراه داشته باشد ازاین‌رو لازم است با ساماندهی مناسب و ارتقای هم‌افزایی بین نهادهای حاکمیتی در جهت بهبود این بخش اقدام کرد.

رئیس هیات عامل ایمیدرو با تاکید بر اینکه توجه به ایمنی معادن یک ضرورت است نه یک انتخاب، اظهار کرد: از جمله اهداف و ماموریت‌های اساسی ایمیدرو، توجه ویژه به تامین، حفظ و ارتقای سلامت نیروی کار، جلوگیری از رخداد حوادث شدید، رسیدن به چشم‌انداز هدف رخداد صفر منجر به فوت و صیانت از منابع زیست‌محیطی خدادادی است.

سخن پایانی

گفته می‌شود ارزش پروژه‌های تعریف‌شده در مناطق کمتر توسعه‌یافته (با تشکیل شرکت پروژه‌های بخش معدن و صنایع معدنی) به ۷۵۰ هزار میلیارد ریال می‌رسد. در برنامه‌ای که برای تحقق ماموریت فوق اجرایی شده، ۱۰ پروژه سرمایه‌گذاری با مشارکت شرکت‌های معدن و صنایع معدنی تعریف‌شده است که عمدتا حوزه‌های زنجیره فولاد، مس، نیروگاه و استیل کورد را در برمی‌گیرد. از پروژه‌های شاخص در این برنامه‌ریزی می‌توان به پروژه معادن جانجا با برنامه سرمایه‌گذاری ۳۵۰ میلیون یورو به‌منظور تولید ۱۳۰هزار تن کنسانتره مس و فولاد کردستان به‌منظور اجرای ۲طرح آهن اسفنجی اشاره کرد.