طراحی و ساخت دستگاه فشار داغ با نرخ کرنش ثابت

به گزارش روابط‌عمومی شرکت فولاد مبارکه جمشاد جمشیدیان، رئیس تحقیقات فرآیندهای تولید شرکت فولاد مبارکه در حاشیه سومین جشنواره و نمایشگاه ملی فولاد ایران در گفت‌وگو با خبرنگار فولاد اظهار کرد: دستگاه فشار داغ، دستگاهی با فناوری پیشرفته است که برای نخستین بار در مقیاس صنعتی، توسط دانشمندان و متخصصان داخلی در ایران بازطراحی و ساخته شده است. این دستگاه قادر است نرخ کرنش ثابت را در محدوده ۰.۰۰۱ بر ثانیه تا ۵ بر ثانیه به نمونه اعمال کند. معروف‌ترین شرکت سازنده دستگاه فشار گرم در جهان، شرکت GLEEBLE امریکاست که به‌دلیل تحریم‌های فعلی، اجازه فروش آن به ایران داده نمی‌شود. وی بیان کرد: در راستای بومی‌سازی و جلوگیری خروج ارز از کشور، این دستگاه باعث صرفه‌جویی دلاری شده و مهم‌تر از آن در خروج ارز از کشور مؤثر بوده و بی‌نیازی از واردات این محصول حاصل شده است.

رئیس تحقیقات فرآیندهای تولید شرکت فولاد مبارکه گفت: ازآنجاکه واحد متالورژی و فرآیندهای تولید شرکت‌های تولیدکننده فولاد برای طراحی مواد جدید به بررسی رفتار کارپذیری و پدیده‌های بازگشت دینامیکی و استاتیکی این مواد قبل از نورد گرم نیاز دارد، ساخت این دستگاه به کمک دستگاه پیچش داغ که قبلا توسط متخصصان داخلی ساخته شده، گام بلندی به‌سوی تحقق اهداف استراتژیک شرکت فولاد مبارکه در زمینه طراحی و تولید محصولات جدید است. جمشیدیان تصریح کرد: توانایی‌های دیگر این دستگاه که می‌تواند مورداستفاده اساتید دانشگاه، دانشجویان و پژوهشگران سراسر کشور قرار گیرد عبارتند از طراحی سیکل ترمومکانیکال فرآیند نورد گرم و فورج ورق و مقاطع، تعیین ظرفیت موردنیاز برای غلتک‌های نورد، بهینه‌سازی خط نورد گرم شامل نیروی موردنیاز، زمان بین‌پاسی، بهینه‌سازی ساختارهای متالورژیکی در محصولات تولیدی، امکان مطالعه گستره وسیعی از آلیاژها شامل آلیاژهای دما بالا نظیر سوپرآلیاژها و فولادهای نسوز، قابلیت ایجاد محدوده وسیعی از پارامترهای فرآیندی شامل دما، نرخ کرنش و تنش اعمالی، امکان انجام تست مشابه دیلاتومتری برای تشخیص دمای استحاله و امکان طراحی آلیاژهای کارپذیر. وی افزود: این دستگاه به‌گونه‌ای طراحی شده که نمونه می‌تواند به‌صورت مقاومتی گرم شود و چون کوره‌ای برای گرم کردن نمونه در نظر گرفته نشده، مشکل طولانی بودن فک‌ها و خطای آزمایش ناشی از فک‌های بلند وجود ندارد. این دستگاه مجهز به یک سیستم خنک‌کننده است که توانایی سرمایش سریع فولاد در محیط‌های هوا، مخلوط آب‌وهوا و آب را دارد؛ بنابراین با طراحی و شبیه‌سازی فرآیندهای ترمومکانیکال نورد داغ، می‌توان ادعا کرد انقلابی در طراحی و توسعه فولادهای نوین در شرکت فولاد مبارکه رخ داده است. رئیس تحقیقات فرآیندهای تولید شرکت فولاد مبارکه گفت: این دستگاه با حمایت مالی شرکت فولاد مبارکه و توسط دانشگاه صنعتی اصفهان طراحی و ساخته شده است. محمدرضا طرقی‌نژاد، استاد دانشگاه صنعتی اصفهان و عضو پژوهشکده فولاد دانشگاه صنعتی اصفهان، در گفت‌وگو با خبرنگار فولاد اظهار کرد: تاکنون پژوهشکده فولاد ۲ دستگاه برای شرکت فولاد مبارکه طراحی و ساخته است. یکی دستگاه پیچش گرم است که ۲ سال پیش تحویل فولاد مبارکه شد و دیگری دستگاه فشار داغ که در مراحل آخر ساخت است و طی ۲ ماه آینده به این شرکت تحویل داده می‌شود. وی افزود: هر ۲ دستگاه قابلیت‌های خاصی دارد و تقریبا از نظر عملکردی مشابه دستگاه گریبل امریکاست که نمونه آن در ایران وجود ندارد.

کار این ۲ دستگاه شبیه‌سازی خط نورد گرم است و با مقدار مواد کمی نیرو، سرعت و دمای تغییر شکل را شبیه‌سازی و سپس نتیجه آزمایش را به خط نورد منتقل می‌کند که برای تولید آلیاژهای فولادی جدید الزامی است. به‌علاوه این دو دستگاه عملکردی مکمل یکدیگر دارند.

عضو پژوهشکده فولاد دانشگاه صنعتی خاطرنشان کرد: برای تولید هر فولادی باید چند عامل بررسی شود؛ میزان نورد یا رافینگ، دمای فینیشینگ و میزان نورد در فینیشینگ که این دستگاه در ابتدای کار این موارد را شبیه‌سازی می‌کند.