زمینه ‌ سازی برای افزایش ظرفیت اماکن اقامتی، تامین زیرساخت ‌ های مناسب و بین ‌ المللی گردشگری در قالب اجرای طرح ‌ های سرمایه گذاری، ایجاد و توسعه ارتباطات بین ‌ المللی بخش خصوصی با طرف ‌ های خارجی به خصوص کشورهای همسایه، توجه به اجرای طرح ‌ های مشترک گردشگری با کشورهای مختلف و دارای تجربه ‌ های مفید در این حوزه، ایجاد تغییرات ساختاری در حوزه تقنینی، توجه به مطالبات و پیشنهادات فعالان بخش خصوصی، برنامه ‌ ریزی برای طرح ‌ های گردشگر پذیری در تمام فصول سال و اهتمام ویژه وزارت میراث فرهنگی، صنایع ‌ دستی و گردشگری برای استان ‌ های مختلف به منظور بهره ‌ مندی از ظرفیت ‌ های موجود ازجمله عناصر مهم در توسعه صنعت گردشگری کشور به شمار می ‌ رود.

لزوم بازنگری در قوانین موجود

معاون گردشگری وزیر میراث فرهنگی، صنایع ‌ دستی و گردشگری با تاکید بر لزوم بازنگری در حوزه قوانین موجود، یکی از اقدامات اخیر این معاونت را بررسی ‌ های عمیق و کارشناسی ایرادات و اشکالات موجود در قوانین و تهیه و تدوین قوانین جدید برای ایجاد تغییرات عنوان کرد. علی ‌ اصغر شالبافیان یکی از اصلی ‌ ترین حوزه ‌ های تمرکز وزارت میراث فرهنگی، صناعی دستی و گردشگری را به ‌ روزرسانی قوانین گردشگری اعلام و اضافه کرد: این مورد را طی ماه ‌ های اخیر در دستور کار قرارداده ‌ ایم و اعتقادداریم باید متناسب با نگاهی که حاکمیت و دولت به گردشگری دارند، قوانین را ارتقا و تغییر دهیم. به گفته وی این مهم با تعامل، همفکری و همکاری نزدیک و فشرده بخش خصوصی با دولت و وزارتخانه میسر می ‌ شود و بر همین اساس قوانین جدید در حال تدوین است که در این زمینه به ‌ شدت خواستار ارائه و طرح ایده ‌ ها و افکار نوین از سوی فعالان این بخش هستیم. شالبافیان بابیان اینکه ترمیم قوانین می ‌ تواند راهگشای صنعت گردشگری باشد، افزود: در قانون بودجه امسال تعرفه گاز تاسیسات گردشگری با نرخ خدماتی محاسبه شد و در قالب پیشنهاد دولت برای سال ‌ های آتی نیز مصوب شد به شکل خدماتی محاسبه شود که این امر می ‌ تواند در کاهش هزینه ‌ های بخش خصوصی برای جلب و جذب گردشگران مفید واقع شود. وی همچنین از راه ‌ اندازی صندوق حمایت از گردشگری با پیگیری ‌ های وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع ‌ دستی خبر داد و افزود: بدون تردید این صندوق می ‌ تواند نقش بسیار مهم و انکارناپذیر در تامین نیازهای اولیه و زیرساختی گردشگری در قالب ارائه تسهیلات مالی ایفا کند. شالبافیان متنوع کردن مقاصد گردشگری را از مهم ‌ ترین برنامه ‌ های وزارت میراث فرهنگی، صنایع ‌ دستی و گردشگری اعلام و اضافه کرد: در این رابطه اقداماتی جدی در حال انجام است تا با بسترسازهای مناسب نحوه و نوع گردشگر پذیری نقاط مختلف کشور با توجه به ظرفیت ‌ های موجود هر استان پیگیری شود. وی یکی از چالش ‌ های جدی گردشگری کشور را نبود محتوای متناسب با ظرفیت ‌ ها بیان کرد و اظهار کرد: نبود محتوای مناسب و بازنشر و انعکاس آنها به ‌ صورت جدی تاکنون پیگیری نشده است اما ظرفیت ‌ سازی در این راستا باید به کمک فعالان حوزه گردشگری صورت می ‌ پذیرد. شالبافیان با تاکید بر اینکه فعالان اقتصادی باید برای سرمایه ‌ گذاری و تولید محتوای گردشگری در راستای توسعه گردشگری در استان ‌ های مختلف پای ‌ کار آیند، اضافه کرد: در توسعه گردشگری داخلی موارد نقص متعددی وجود دارد که لازم است تمامی فعالان حوزه دفاتر گردشگری به ‌ عنوان ناظران حرفه ‌ ای ایرادات و اشکالات را گوشزد کنند، چراکه نکته نظرات فعالان حوزه گردشگری از اهمیت ویژه ‌ ای برای ما برخوردار است. وی اجرای اینفوتورها را یکی از برنامه ‌ های بسیار مفید برای توسعه گردشگری استان ‌ ها بیان کرد و گفت: آذربایجان شرقی در ریل توسعه گردشگری قرار گرفته است و مصادیق متعددی را می ‌ توان در این راستا عنوان کرد. شالبافیان ادامه داد: تحولات حوزه گردشگری آذربایجان شرقی چه از نظر تامین تمهیدات و چه از نظر پیش ‌ قدم شدن در رفع موانع گردشگری بسیار مهم است و اینکه مسئولان استانی بر تمامی پروژه ‌ ها اشرافیت داشته باشند تا مشکلات حاضر مرتفع شود، به سایر حائز اهمیت است. به گفته وی آذربایجان شرقی نه ‌ تنها در گردشگری داخلی بلکه در حوزه خارجی به ‌ مثابه نقطه ثقل گردشگری در محور شمال غرب ایفای نقش می ‌ کند، لذا متنوع گردشگری در این منطقه از مهم ‌ ترین برنامه ‌ های وزارتخانه است.

در نظر گرفتن تخفیف ویژه برای تورهای ورودی

رئیس جامعه هتلداران ایران نیز با اشاره به اینکه احداث تاسیسات گردشگری از الزامات توسعه گردشگری است، گفت: گران بودن زمین یکی از مشکلات اساسی در این زمینه است که امیدوارم با حمایت دولت و وزارت میراث فرهنگی، صنایع ‌ دستی و گردشگری و استانداران و همچنین در اختیار گذاشتن تسهیلات کم ‌ بهره و تنفس طولانی این مشکل برطرف شود. جمشید حمزه ‌ زاده تحقق مطالبات به ‌ حق فعالان عرصه گردشگری را منوط به ایجاد تغییرات عمیق و اساسی در حوزه قانون ‌ گذاری دانست و اظهار کرد: می ‌ توان با ایجاد تغییرات در این رابطه، گام ‌ های محکم ‌ تری برای توسعه صنعت گردشگری و به ‌ تناسب آن افزایش درآمدهای سرشار این حوزه برداشت. وی بابیان اینکه منابع استانی و ملی برای تامین زیرساخت ‌ های گردشگری بسیار محدود است، افزود: بسیاری از کشورها ازجمله ترکیه برای تهیه و ساخت و تجهیز هتل ‌ های استاندارد، زمین در اختیار سرمایه ‌ گذاران می ‌ گذارند و با وام ‌ های کم ‌ بهره با تنفس طولانی پرداخت می ‌ کنند که همین رویه می ‌ تواند در ایران نیز جاری و ساری شود. حمزه زاده مطالعات نیازسنجی در گردشگری ایران را لازم دانست و ادامه داد: به دلیل نداشتن مطالعات نیازسنجی در بسیاری از استان ‌ ها توسعه بی ‌ رویه انجام ‌ شده و در مقابل در برخی استان ‌ ها به ‌ شدت نیاز به توسعه وجود دارد. وی بابیان اینکه در شرایط فعلی کشور برای اجرای تورهای ورودی مشکل ‌ داریم که باید روی تورهای داخلی برنامه ‌ ریزی جدی انجام شود، از رفتارهای سلیقه ‌ ای و جزیره ‌ ای سازمان ‌ های مرتبط با گردشگری انتقاد و بر حمایت مسئولان از صنعت گردشگری تاکید کرد. حمزه زاده اعلام کرد: در جامعه هتل داران ایران آمادگی داریم برای دفاتر خدمات مسافرتی که گردشگر وارد کشور می ‌ کنند، تخفیفات ویژه قائل شویم و بر اساس امضای تفاهم ‌ نامه ‌ ای میزان این تخفیفات مشخص شود. وی ظرفیت اقامتی آذربایجان شرقی را مناسب خواند و افزود: بیش از ۵۰ درصد هتل ‌ های این استان و تبریز استانداردسازی شده ‌ اند و گواهی کیفیت استاندارد دریافت کرده ‌ اند و مابقی اماکن اقامتی نیز در فرآیند استانداردسازی قرار دارند.

اجرای ۵۰ جشنواره گردشگری در آذربایجان شرقی

مدیرکل میراث، گردشگری و صنایع ‌ دستی آذربایجان بابیان اینکه این مجموعه برای توسعه و رونق گردشگری برنامه ‌ های متنوع و مختلفی را در طول سال اجرا می ‌ کند، از اجرای تعداد ۵۰ جشنواره مختلف گردشگری از ابتدای امسال تاکنون در آذربایجان شرقی خبر داد.

احمد حمزه راده اظهار کرد: این جشنواره با توزیع شهرستانی و با بهره ‌ مندی از ظرفیت ‌ های متنوع جذب گردشگران برگزارشده و در ادامه سال نیز چندین برنامه را اجرا خواهیم کرد.

وی با اشاره به تشکیل شورای ویژه سرمایه ‌ گذاری در استان، از تهیه بسته ‌ های سرمایه ‌ گذاری گردشگری آذربایجان شرقی خبر داد و گفت: بر همین اساس تقویم رویدادهای سال آتی حوزه گردشگری و جشنواره ‌ های مختلف نیز تدوین ‌ شده است. حمزه ‌ زاده از بازاریابی و تبلیغات به ‌ عنوان رویکرد اساسی حوزه گردشگری آذربایجان شرقی نام برد و ادامه داد: در این راستا شناسایی بازارهای هدف داخلی و خارجی، تولید محتوای متناسب با نیاز بازارهای هدف، برگزاری جشنواره ‌ های موضوعی و شرکت در نمایشگاه ‌ های داخلی و خارجی همچنین برگزاری هفته ‌ های فرهنگی در دستور کار است. وی برگزاری تورهای آشناسازی به ‌ عنوان سیاست در حال اجرای گردشگری استان را مورداشاره قرارداد و افزود: نخستین تور طی دو روز گذشته اجرا شد و بهمن ‌ ماه نیز تور آشناسازی را برای کشور ترکیه و بعدازآن برای کشور ارمنستان برگزار می ‌ کنیم و این سیاست را ادامه خواهیم داد. مدیرکل میراث، گردشگری و صنایع ‌ دستی آذربایجان شرقی از اجرای تعداد ۱۰۰ پروژه گردشگری در حال ساخت استان با حجم سرمایه ‌ گذاری ۲۶ هزار میلیارد تومان خبر داد و اظهار کرد: آموزش ‌ های گردشگری در دو بخش همگانی و تخصصی در توسعه زیرساخت ‌ های استان جزو اولویت ‌ های اصلی استان است. حمزه زاده بابیان اینکه آذربایجان شرقی دارای ۷۸ هتل با ۱۳ هزار تخت است، افزود: تعداد ۳۶ هتل نیز در حال ساخت است که با بهره ‌ برداری از آنها در طول سه سال، ۶ هزار تخت به ظرفیت اماکن اقامتی استان اضافه می ‌ شود.

سخن پایانی

با توجه به موارد یادشده صاحب ‌ نظران و فعالان عرصه گردشگری معتقدند، تحقق موارد فوق جز با ایجاد دگرگونی ‌ های اساسی در حوزه قانون ‌ گذاری و اعطای مجوزهای لازم و کافی برای تحرک در این صنعت پردرآمد میسر نخواهد شد و این امر تنها با همراهی دولت با بخش خصوصی قابلیت تحقق دارد.

در همین رابطه اجرای تورهای ویژه ورودی گردشگر از اقصی ‌ نقاط جهان یکی از مهم ‌ ترین و بهترین راهکارها برای توسعه گردشگری ایران به شمار می ‌ رود که این رویه در دهه ‌ های گذشته از سوی کشورهای مختلف ازجمله ترکیه، جمهوری آذربایجان و گرجستان در قالب اینفوتورهای فعالان گردشگری و خبرنگاران و فعالان رسانه ‌ ای به اجرا درامد و هم ‌ اکنون آثار و ثمرات آن به ‌ خوبی در میزان درآمدهای صنعت گردشگری این کشورها مشاهده می ‌ شود. باوجوداینکه ایران و استان ‌ های مختلف ازجمله آذربایجان شرقی از مزیت ‌ های نسبی گسترده و تأثیرگذار گردشگری در حوزه ‌ های مختلف اجتماعی، فرهنگی و تاریخی برخوردار است، اما سهم آن از صنعت گردشگری جهانی متناسب با این جایگاه نیست و برای برخورداری از ثمرات اقتصادی این صنعت پردرآمد باید ضمن رفع موانع موجود نسبت به شناساندن هر چه بیشتر ظرفیت ‌ های گردشگری اقدامات اساسی انجام بگیرد.