وحید حاج سعیدی: عقربه‌های ساعت چند گام تا ساعت شش صبح فاصله دارند. هوا هنوز کامل روشن نشده است. زوج جوان که دیشب تا صبح با بچه تب دار سر کرده اند، می‌خواهند حالا که نوزادشان خوابیده، کمی استراحت کنند. هنوز چشمان شان به اصطلاح گرم نشده است که با صدای پیکور ( دستگاه کنده کاری بتن)، کودک سراسیمه از خواب می‌پرد و شروع به گریه کردن می‌کند.

بله همسایه مجاور در حال ساخت‌وساز یک مجتمع مسکونی است و این صدای تخریب یکی از ستون هایی است که به اشتباه سر از زمین برآورده است و تاوان اشتباه سهوی پیمانکار، بی‌تابی کودکی تب دار و بی‌خوابی پدر و مادری نگران و مضطرب است.امروزه ساخت‌وساز، تخریب بناهای قدیمی و چند مرتبه سازی، مرمت یا نماکاری ساختمان‌های قدیمی در بیشتر محلات دیده می‌شود و کمتر کوچه و خیابانی را شاهد هستیم که از دست حفاری و کنده کاری، سر و صدای دستگاه‌ها و کارگران و گرد و غبار ساختمان‌سازی مصون باشد. هر چند با راکد شدن بازار مسکن تا حدی از روند رو به رشد ساخت‌وساز کاسته شده است، ولی در عوض مرمت بناها، تغییر نمای ساختمان‌ها و ویلا‌سازی (شخصی سازی) کماکان رونق دارد. با وجود اینکه ساخت‌وساز در شهر هیچ منع قانونی ندارد و هر کس می‌تواند با توجه به بودجه و سلیقه خود اقدام به ساخت یا مرمت بنای شخصی کند، ولی ظاهراً در طول این سال‌ها قاعده چهار دیواری اختیاری دچار تغییراتی شده است و تا چند صد متر آن سوتر نیز تعمیم پیدا کرده است! چرا که می‌بینیم گاهی اوقات ابزار بنایی، مصالح و نخاله‌های ساختمانی سازه‌های در حال ساخت، در خیابان و جلوی منازل سایر ساکنان کوچه یا خیابان دپو می‌شوند که بالتبع مزاحمت هایی را سایر ساکنان به وجود می‌آورد.

ایجاد کارگاه عمرانی در کوچه و خیابان

بدون شک ساخت یا تعمیر یک ساختمان قواعد خاصی دارد و هیچ کس اجازه ندارد بخش یا قسمتی از کوچه را به کارگاه ساختمانی شخصی تبدیل کند و برای سایر همسایه‌ها و عابران پیاده مزاحمت ایجاد کند.

اما متاسفانه امروزه ایجاد مزاحمت برای ساکنان خانه‌های مجاور با شروع و خاتمه کار روزانه در ساعات نامناسب به معضلی اساسی تبدیل شده است. عدم رعایت موارد ایمنی نظیر پوشاندن روی چاه‌های حفر شده و رها کردن میلگرد و سایر ادوات بنایی در پیاده رو و خیابان، عدم نرده کشی یا مسقف نمودن پیاده رو به منظور جلوگیری از پرتاب وسایل یا نخاله‌های ساختمانی روی سر عابران، استفاده از روش‌های سنتی و طولانی شدن فرآیند تخریب ساختمان‌های قدیمی و به اصطلاح کلنگی، گودبرداری‌های غیر اصولی که در بیشتر موارد منجر به ایجاد ترک در دیوار خانه‌های مجاور و در برخی مواقعی منتهی به ریزش دیوار‌ها یا حتی کل ساختمان می‌گردد، تخلیه مصالح جلوی ساختمان‌ها و ایجاد سد معبر برای عابران و همسایگان، دپوی نخاله‌های ساختمانی در جلوی ساختمان که با وزش باد، غباری زیادی به هوا بلند می‌شود، اطاله ساخت‌وساز به دلایل حقوقی، ساختمانی، اقتصادی و...، نبود کارگاه مناسب ساختمانی در پروژه در دست ساخت، اجرای پروژه در چند شیفت کاری و در طول شبانه روز، تعطیل نشدن پروژه‌ها در ایام تعطیل، ساخت بتن در خیابان و کوچه، بی‌توجهی و نبود نظارت کافی بر مدت زمان ساخت و مسائلی از این قبیل، تنها بخشی از گرفتاری‌ها و مزاحمت‌های روزمره ساخت‌وساز در شهر‌های می‌باشد، که به نوعی باعث نقض حقوق شهروندان دیگر و به خصوص همسایه‌ها می‌شوند و موجبات خسران مادی و روحی و روانی شهروندان می‌شود. بدون شک ساخت یا تعمیر یک ساختمان قواعد خاصی دارد و هیچ کس اجازه ندارد بخش یا قسمتی از کوچه را به کارگاه ساختمانی شخصی تبدیل کند و برای سایر همسایه‌ها و عابران پیاده مزاحمت ایجاد کند.

اما متاسفانه امروزه ایجاد مزاحمت برای ساکنان خانه‌های مجاور با شروع و خاتمه کار روزانه در ساعات نامناسب به معضلی اساسی تبدیل شده است. عدم رعایت موارد ایمنی نظیر پوشاندن روی چاه‌های حفر شده و رها کردن میلگرد و سایر ادوات بنایی در پیاده رو و خیابان، عدم نرده کشی یا مسقف نمودن پیاده رو به منظور جلوگیری از پرتاب وسایل یا نخاله‌های ساختمانی روی سر عابران، استفاده از روش‌های سنتی و طولانی شدن فرآیند تخریب ساختمان‌های قدیمی و به اصطلاح کلنگی، گودبرداری‌های غیر اصولی که در بیشتر موارد منجر به ایجاد ترک در دیوار خانه‌های مجاور و در برخی مواقعی منتهی به ریزش دیوار‌ها یا حتی کل ساختمان می‌گردد، تخلیه مصالح جلوی ساختمان‌ها و ایجاد سد معبر برای عابران و همسایگان، دپوی نخاله‌های ساختمانی در جلوی ساختمان که با وزش باد، غباری زیادی به هوا بلند می‌شود، اطاله ساخت‌وساز به دلایل حقوقی، ساختمانی، اقتصادی و...، نبود کارگاه مناسب ساختمانی در پروژه در دست ساخت، اجرای پروژه در چند شیفت کاری و در طول شبانه روز، تعطیل نشدن پروژه‌ها در ایام تعطیل، ساخت بتن در خیابان و کوچه، بی‌توجهی و نبود نظارت کافی بر مدت زمان ساخت و مسائلی از این قبیل، تنها بخشی از گرفتاری‌ها و مزاحمت‌های روزمره ساخت‌وساز در شهر‌های می‌باشد، که به نوعی باعث نقض حقوق شهروندان دیگر و به خصوص همسایه‌ها می‌شوند و موجبات خسران مادی و روحی و روانی شهروندان می‌شود.

خدا بزرگه... یواش یواش درست می‌کنیم!

در بیشتر شهرها به ویژه شهر‌های کوچک ساختمان‌های نیمه کاره‌ای وجود دارند که قدمت برخی از آنها بعضاً به چند دهه می‌رسد و مالکان این سازه‌ها نیز هیچ گونه اقدامی در جهت جلوگیری از ورود افراد متفرقه به این سازه‌ها انجام نداده‌اند. این سازه‌های نیمه کاره علاوه بر هم زدن مبلمان شهری و ایجاد آلودگی بصری، به محلی برای تجمع معتادان، ولگردان و حتی سارقین شده و در مواردی نیز به محلی برای دفع زباله‌های خانگی تبدیل می‌شوند! در صورتی که بر اساس قانون فرد باید قبل از اقدام به ساخت یا مرمت ساختمان نسبت به برآورد هزینه اقدام کند و در صورتی که توان مالی فرد فرد اجازه نمی‌دهد، نباید وارد فاز ساخت‌وساز شود و یا اگر به دلایلی در نیمه راه از ادامه کار منصرف شد موظف است نسبت به بستن ورودی ساختمان نیمه کاره یا دیوار کشی و فنس کشی مانع از ایجاد گرفتاری و خطرات برای ساکنان محل یا عابران پیاده شود. اما متاسفانه می‌بینیم درحال‌حاضر به دلیل ضعف در اجرای قانون افراد بدون در نظر گرفتن زمان بندی مشخص و اعتبار سنجی اقدام به ساخت‌وساز می‌کنند و به هیچ عنوان نگران اطاله ساخت پروژه و یا نیمه کاره رها کردن آن نیستند.

پلیس ساختمان و سامانه ۱۳۷

البته پرسنل زحمتکش شهرداری در قبال این قانون شکنی‌ها سکوت اختیار نمی‌کنند و اقداماتی در این خصوص صورت گرفته است. بی‌شک یکی از خدمات شهری شهرداری که زیر مجموعه‌های آن که با پلیس ساختمان رابطه تنگاتنگی دارد سامانه شکایات مردمی از شهرداری یا سامانه معروف به ۱۳۷ است. این سامانه بنا به گفته مسئولان شهرداری با دقت بسیار زیادی نسبت به ثبت شکایات و رسیدگی فوری به درخواست‌های مردمی اقدام کرده و هیچ تماسی را بی‌پاسخ نمی‌گذارد زیرا فرآیند کار در این مرکز به گونه‌ای است که هیچ تماسی از چرخه بدون پاسخ خارج نمی‌شود. بنابراین مردم می‌توانند در صورت مشاهده تخلفات عدیده و عدم توجه پیمانکار به رعایت اصول اولیه ساخت‌وساز با این شماره تماس گرفته و طرح موضوع کنند.

سخن پایانی

هر چند رعایت مقررات نظیر زمان بندی و جلوگیری از اطاله ساخت‌وساز، حصار کشی استاندارد، تعطیلی کار بعد از ساعت ۱۷ عصر، جلوگیری از انجام عملیات ساختمانی در ساعات پایانی شب یا اوایل صبح، جلوگیری از ساخت کارگاه عمرانی در پیاده رو و... می‌تواند در جلب رضایت ساکنان، تاثیر داشته باشد ولی آنچه مسلم است ساخت‌وساز بدون سر و صدا و ایجاد گرد و غبار امکان ندارد. فلذا شایسته است مالکان یا پیمانکاران محترم در حد توان همسایگان و ساکنان محل را در یابند و شرایط را به گونه‌ای پیش ببرند تا نارضایتی و ایجاد مزاحمت به حداقل برسد. در ضمن نصب یک بنر و عذر خواهی از ساکنان به دلیل مشکلات ناشی از کار یا حتی تهیه یک هدیه برای ساکنان، در پایان کار می‌تواند تحمل بخشی از مشکلات به وجود آمده را آسان تر کند.