امر به معروف و نهی از منکر باید چه نکاتی را دارا باشد؟
مریم کریمی :از داستان‌هایی که از ائمه اطهار بدست آمده به روشنی دیده شده که سیره عملی امر به معروف و نهی از منکر چه جایگاه ویژه ای داشته و چه به صورت مستقیم و چه به صورت غیرمستقیم انجام می گرفته است.
مسئول فرهنگی حوزه علمیه خراسان شمالی نکاتی را در خصوص امر به معروف و نهی از منکر در جامعه اسلامی مطرح کرد.مریم کریمی درخصوص امر به معروف و نهی از منکر اظهار کرد: امر به معروف و نهی از منکر یکی از ضروریات دین برشمرده می شود که حتی قرآن و سیره عملی دین بر آن تاکید فراوانی داشته است.وی با اشاره به این نکته که افراد برای انجام این واجب باید به آداب آن آشنا باشند، تصریح کرد: امر به معروف و نهی از منکر نیازمند آدابی است که در صورت رعایت نکردن نتیجه نا مطلوبی خواهد داشت.
آداب امربه معروف و نهی از منکر
این استاد حوزه علمیه در ادامه بحث به بیان یکی از آداب امر به معروف و نهی از منکر پرداخت و بیان کرد: به عنوان مثال یکی از این آداب این است که باید به ظرفیت‌های وجودی فرد توجه کرد؛ با توجه به ظرفیت های فردی، می توان پی برد که شخص از لحاظ ایمان در چه درجه و سطحی قرار دارد و قدرت و تحمل شنیدن فرد تا چه میزانی است. پس تا حدود زیادی باید به این آداب آشنایی داشته و بعد به امر به معروف و نهی از منکر آن بپردازیم.
وی ادامه داد: نکته دیگر این است که همیشه نباید از روش مستقیم در امر به معروف استفاده کرد؛ خصوصا امروزه بهتر است روش های غیر مستقیم به کار گرفته شود تا فرد سریع جبهه نگیرد.
نقش فضای مجازی
کریمی به نقش موثر فضای مجازی در ارائه غیر مستقیم امر به معروف و نهی از منکر نیز اشاره کرد و گفت: با توجه به نرم افزارها و ابزارهای موجود در دنیای حاضر، می توان این امر به معروف و نهی از منکر را به صورت غیر مستقیم انجام داد که بهترین نتیجه را در پی دارد. مثلاً اینکه می توان یک عکس نوشته زیبا با متن تامل برانگیز یا یک کلیپ زیبا را برای روش های غیر مستقیم امر به معروف به کار گرفت و لزومی هم ندارد که مستقیماً تذکر داده شود؛ می توان با ارائه بسته فرهنگی زیبا، فرد را امر به معروف و نهی از منکر کرد و به فکر درمان آن هم باشیم.
ریشه یابی گناه
وی اصلاح اقدامات نادرست را در ریشه یابی کردن آن منکر دانسته و بیان کرد: وقتی که فردی در جامعه مرتکب گناهی می شود باید به فکر ریشه یابی آن باشیم؛ چرا که گاها منشأ این گناه یا منکر ممکن است دلایل و عوامل اجتماعی یا روانی مختلفی داشته باشد و با دانستن علت انجام منکر، می توان به صورت موثر به فکر درمان آن بود.
اقدام همگانی
وی در پایان با اشاره به اقدام همگانی برای این واجب فراموش شده گفت: امر به معروف و نهی از منکر به تنهایی گاهی نتیجه نمی‌دهد و باید یک اقدام همگانی انجام شود؛ یکی از اقداماتی که به صورت همگانی انجام گرفته بسته های فرهنگی است که به تناسب معروف و نهی از منکر تهیه شده و چه نیکوست که فرد آمر به معروف، اخلاق نیکو داشته باشد.
مسئول فرهنگی حوزه علمیه خراسان شمالی با ذکر یکی از ویژگی های مهم آمران به معروف اظهار کرد: مهمترین ویژگی پیامبر هم همین حسن خلق ایشان است؛ خیلی افراد نیز باید همین اخلاق پیامبر (ص) را الگوی خود قرار دهند و با مهربانی و روی خوش با دیگران ارتباط بگیرند.
صلاحیت افراد در امر به معروف و نهی از منکر
وی تاکید کرد: برخی افراد صلاحیت امر به معروف و نهی از منکر را ندارند و باید با احکام آن آشنایی کامل داشته باشند تا امر به معروف و نهی از منکر را انجام دهند. یک فرد آمر به معروف باید خیرخواه فرد باشد و همچنین عیب و ضعف فرد را بشناسد؛ بنابر سخن امام علی (علیه السلام) نیز، فرد آمر، باید خودش آن منکر را قبلاً ترک کرده باشد و بعد نهی کند.
وی خاطرنشان کرد: در صورتی می توان امر به معروف و نهی از منکر انجام داد که اولاً با فرد مورد نظر مشورت کرده و یک پیش زمینه ای وجود داشته باشد؛ دوماً مطالعاتی در آن زمینه مورد نظر برای طرح کردن داشته باشیم. سوماً از تجربیات دیگران نیز استفاده کنیم. اینها از نکات بسیار مهم و کاربردی در امر به معروف و نهی از منکر است تا حداکثر نتیجه گرفته شود.
