نقص کیفیت پاشنه آشیل تولید است
شهرام شیرکوند - پژوهشگر صنعت
کیفیت به معنی پاسخگویی به درخواست های منطقی مشتریان است. از این حیث تولید محصول مبتنی بر دانش و باکیفیت، مشتریان را به خرید محصول ترغیب و تشویق می کند. البته دوام و مرغوبیت کالا، برخورد مطلوب در فروش، حمل و تحویل مناسب و خدمات پس از فروش گسترده، موجب توسعه فروش خواهد شد.
کیفیت، پاشنه آشیل تولید است و یکی از مهم ترین پیش نیازهایی است که منجر به بقا و دوام تولید کنندگان، بنگاه های اقتصادی و موسسات بازرگانی شده و رقابت پذیری را در بازار جهانی تضمین می کند. مهم ترین مسئله ای که باعث عدم حضور بسیاری از موسسات بازرگانی و کشورها در بازار جهانی شده و رقابت آنها در این بازارها را سخت و تا حدودی غیرممکن کرده، فقدان ویژگی های کیفی در محصولات تولیدی است. همچنین گسترش تجارت جهانی، تغییرات سریع در الگوی مصرف و تقاضا، انقلاب در فناوری اطلاعات و همچنین افزایش رقبای محلی و بین المللی، مفهوم رقابت پذیری را از اهمیت ویژه ای برخوردار کرده است. بنابراین ارتقای کیفیت تولیدات یا خدمات در راستای مشتری مداری، موجب تقویت برند و ارتقای جایگاه اجتماعی سازمان و بنگاه تولیدی خواهد شد.
بدون تردید صنعت هر کشور، نقش مهمی در رشد، رفاه، وضعیت اقتصادی و آسایش مردم ایفا می کند. در واقع برای حضور موفق و موثر در بازار رقابتی منطقه ای و جهانی، همواره استفاده بهینه از تمامی امکانات و بهره برداری مناسب از منابع جدید برای تولید، ارائه خدمات مطلوب و با کیفیت مناسب براساس رضایتمندی و خشنودی مشتری حائزاهمیت است.
سازمان هایی که با هدف تولید کالا و خدمات ایجاد شده باشند، ملزم به تولید کالای باکیفیت و جلب رضایت مشتری هستند. مشتری مداری در بازار رقابت برای بقا و در نهایت افزایش تولید کالا و خدمات و سودآوری بیشتر اجتناب ناپذیر است و در صورت بی توجهی به خواسته های مشتریان نتیجه ای جز نیستی برای سازمان در بر ندارد. مشتری مداری در عرصه کسب وکار و تجارت مقوله ای دو وجهی است که برمبنای شاخص های کمی و کیفی تعریف و سپس بر همین مبنا سنجیده می شود و رویکرد اصلی آن تاکید بر اصول و روش هایی است که 3 شاخص زیر را تامین کند.
۱ - شاخص تامین مداوم و هماهنگ با تغییرات محصول و خدمات موردنیاز مشتری
۲ - شاخص خلق ارزش جدید برای مشتری
۳ - جلب رضایت مشتری با استفاده از ابزارها و شیوه های مختلف ارائه خدمات نوآورانه و خلاقانه در بخش بازاریابی، فروش و خدمات پس از فروش.
امروز تنها شرکت هایی در عرصه رقابت موفق هستند که محورهای اصلی فعالیت خود را بر تامین خواسته ها و توجه به نیازهای مشتریان با حداقل قیمت، حداکثر کیفیت و تحویل به موقع قرار داده اند. در واقع «تقاضا و عرضه» جایگزین «عرضه و تقاضا» شده است. در گذشته ابتدا تولید می کردیم و بعد در پی مشتری کالا و خدمات تولیدی بودیم، اما در عصر کنونی بازاریابی بر تولید ترجیح دارد و اصولا قبل از بازاریابی، تولیدی انجام نمی شود.
بنابراین توجه به اصول و مبانی مدیریت کیفیت جامع ضمن تاکید بر نقش مدیران و سایر عوامل انسانی، شرط لازم و ضروری برای تحقق اهداف «کیفیت مداری» به شمار می رود. پیش از هرگونه اقدام در جهت بهبود کیفیت، مدیران ارشد سازمانی باید به اهمیت کیفیت پی برده و به رسالتی که در این راستا برعهده خواهند داشت کاملا واقف شوند. تنها در این صورت است که همکاری سایر عوامل انسانی و تولیدی، می تواند اثربخشی لازم را در راه توسعه فراگیر کیفیت داشته باشد. به طریق اولی توجه به عوامل فرهنگی و انسانی در کیفیت از جایگاه ویژه ای برخوردار خواهد بود.
تمامی ابزارها و شاخص های تشریح شده، نشان می دهد برای اجرای مدیریت کیفیت، با هدف رضایت مشتری و برپایه بهبود مستمر باید شیوه ای جدید ایجاد شود. در این شرایط به مشتری به عنوان مشتری نهایی توجه می شود؛ ضمن اینکه مشتری در فرآیند بهبود و گسترش محصول نقش پر رنگ تری داشته و پایگاهی برای دریافت اطلاعات موثق به حساب می آید. از این رو پیش از اخذ هرگونه تصمیم به منظور اجرای مدیریت کیفیت، باید ضمن توجه به فرهنگ سازمان، آموزش نیروی انسانی و فعالیت های فرهنگی به ویژه فرهنگ صنعتی شدن به عنوان راهبرد اصلی و محوری در بخش های صنعتی مد نظر قرار گیرد.
بدیهی است کیفیت تولیدات صنعتی و موضوع رقابتی بودن تولیدات به عوامل متعددی بستگی دارد که از مهم ترین آنها بسته شدن حلقه و چرخه تحقیق، تولید و بازار است که بخشی از آن برعهده تولید کنندگان و صنعتگران است و بخش مهم دیگر وجود سیاست های حمایتی و بسترسازی برای توسعه صنعت توسط دولت و مدیران و در وضعیت فعلی هم حمایت مالی دولت از تمامی بخش های تولیدی ضروری به نظر
می رسد.
باتوجه به آنچه گفته شد، حمایت از تولیدات داخلی کشور، بررسی مسئله تامین مالی در صنعت، علل توقف و رکود واحدهای تولیدی، تلاش در راستای توسعه صنعت ملی، اختصاص تسهیلات مربوط به خوداشتغالی و توجه مسئولان به رفع مشکلات کارگران و واحد های تولیدی به عنوان مهم ترین ذی نفعان، مسائلی حیاتی و حائزاهمیت
هستند.