ظرفیت‌های بالقوه افزایش تجارت با عمان
عمان از جمله کشورهای حوزه خلیج‌فارس است که از دهه ۵۰ روابط دیرینه‌ای با جمهوری اسلامی ایران دارد و سفر رئیسی به مسقط، نشانگر عزم تهران برای تقویت دیپلماسی همسایگی با شریکی قدیمی در آشفته‌بازار منطقه است.
عمان یکی از ۸ کشور دارای مرز مشترک دریایی با ایران، مقصد پنجمین سفر سید ابراهیم رئیسی در ۱۰ ماه فعالیت دولت سیزدهم است و چه‌بسا وعده افزایش ۲۰ برابری سفرها و روابط همسایگی، با این سفرها در صورت تداوم، محقق شود. به گزارش ایرنا، در میان سران کشورهای منطقه، مقامات عمانی بیشترین میزان سفر را به تهران داشته‌اند و در همین ۶ ماه گذشته آمار دیدارها و سفرهای مقامات دو کشور قابل‌توجه است. رابطه رسمی سیاسی و دیپلماتیک ایران و عمان به سال ۱۳۵۰ برمی‌گردد، اما در مدت کوتاه فعالیت دولت سیزدهم مقامات عالی‌رتبه دو کشور 4 بار راهی دیار یکدیگر شده‌اند. شایان توجه است برگزاری کمیسیون‌های مشترک اقتصادی، کمیته مشورت‌های راهبردی و کمیته مشترک دوستی نظامی، روابط دوجانبه را عمیق‌تر کرده است.
تجارت یک‌ونیم میلیارد دلاری ایران و عمان
از لحاظ تجاری حجم مبادلات تهران مسقط در سال ۱۴۰۰ رکورد ۲۰ سال گذشته را شکست و ۵۳ درصد افزایش یافت. پیش‌بینی می‌شود این رقم امسال رکورد بالاتری را ثبت کند. صادرات ایران به عمان در سال گذشته ۷۱۶ میلیون دلار و واردات از عمان هم ۶۱۹ میلیون دلار بوده است. به گزارش مهر، روح‌الله لطیفی سخنگوی گمرک ایران گفت: تجارت غیرنفتی ایران و عمان در سال گذشته ۱.۳ میلیارد دلار بود که نشان از رشد ۵۳ درصدی نسبت به سال ۹۹ دارد. سخنگوی گمرک ایران در ادامه اظهار کرد: تجارت غیرنفتی ایران در سال ۱۴۰۰ با عمان 4 میلیون و ۱۹۰ هزار تن به ارزش یک میلیارد و ۳۳۵ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار بوده که نسبت به سال قبل از آن ۲۷ درصد در وزن و ۵۳ درصد در ارزش افزایش داشته است. سهم صادرات ایران به عمان از این میزان تجارت 2 میلیون و ۲۸۳ هزار تن کالا به ارزش ۷۱۶ میلیون دلار بود که با رشد ۱۴ درصدی در وزن و ۶۳ درصدی در ارزش نسبت به سال پیش از آن همراه بوده است. وی ادامه داد: مهم‌ترین اقلام صادراتی ایران به عمان در سال گذشته شامل قیر، اوره، محصولات آهنی، میوه و تره‌بار، مصالح ساختمانی، خشکبار، مواد غذایی، شیرینی و شکلات و لوازم خانگی بوده، اما واردات ایران از عمان، یک میلیون و ۹۰۷ هزار تن کالا به ارزش ۶۱۹ میلیون و ۵۰۰ هزار دلار بوده که ۴۹ درصد در وزن و ۴۳ درصد در ارزش افزایش داشته است.
کاهش صادرات به عمان
لطیفی در ادامه خاطرنشان کرد: ذرت، زغال‌سنگ، روغن و دانه‌های روغنی، گندم، جو، ماشین‌آلات صنعتی، ماشین‌آلات راهسازی، مواد معدنی، تجهیزات پزشکی و دندانپزشکی، کاغذ و مقوا و لوازم یدکی از مهم‌ترین کالاهایی بود که از شرکای عمانی خریداری و به کشورمان وارد شد. طبق اعلام سخنگوی گمرک ایران، صادرات به عمان در فروردین امسال هم ۱۷۶ هزار و ۲۰۳ تن کالا به ارزش ۷۴ میلیون و ۳۹۰ هزار و ۲۹۶ دلار که بود که نسبت به فروردین سال قبل باوجود کاهش ۷ درصدی در وزن، رشد ۱۰۳ درصدی در ارزش داشته است. وی گفت: همچنین واردات از عمان در فروردین امسال ۴۱ هزار و ۳۲۸ تن کالا به ارزش ۳۶ میلیون و ۷۷۳ هزار و ۸۶۶ دلار بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۲۹ درصدی در وزن و ۱۴۳ درصدی در ارزش داشته است.
برقراری خطوط کشتیرانی بین ایران و عمان
وزیر راه و شهرسازی گفت: توافقنامه‌های ایران و عمان در حوزه حمل‌ونقل شامل برقراری خط کشتیرانی مسافری و باری میان دو کشور است که پس از امضا باید بعد از تصویب در دولت به‌صورت لایحه به مجلس ارائه شود و به تصویب نمایندگان برسد. به گزارش مهر رستم قاسمی بیان کرد: مذاکرات خوبی با وزیر حمل‌ونقل عمان درباره برقراری خطوط هوایی میان دو کشور به‌منظور انتقال گردشگران عمانی به استان‌های توریستی ایران انجام شد. علاوه بر این خط حمل‌ونقل ترکیبی دریایی-جاده‌ای میان ایران و عمان برقرار می‌شود که عمان با این توافق به موافقتنامه عشق‌آباد ملحق خواهد شد. قاسمی در رأس هیاتی متشکل از بخش‌های مختلف حمل‌ونقلی به‌منظور ملاقات و مذاکره با همتایان خود در زمینه توسعه روابط حمل‌ونقل به عمان سفر کرد. در این سفر توافق حفظ و تقویت حمل‌ونقل دریایی میان بندرعباس و بندر السویق عمان و برقراری خط مسافری دریایی میان چابهار و مسقط و همچنین تسهیل تردد و حل مشکلات موجود در بنادر صلاحه و صحار عمان برای تردد کشتی‌های کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران در برنامه کاری وزیر راه و شهرسازی قرار دارد. در بخش هوایی نیز متنوع‌سازی ناوگان حمل‌ونقل هوایی جمهوری اسلامی ایران در مسیر عمان و همچنین برقراری خط پروازی میان مسقط-رامسر در دستور کار قرار دارد.
موافقت اولیه برقراری پروازهای مستقیم
سازمان هواپیمایی کشوری عمان از موافقت اولیه برای پروازهای مستقیم بین فرودگاه‌های این کشور و ایران خبر داد.
به گزارش ایرنا به نقل از پایگاه خبری «اثیر» عمان، سازمان هواپیمایی این کشور روز یکشنبه، 2 خرداد اعلام کرد موافقت اولیه خود را برای فعالیت خطوط شرکت هواپیمایی «ایران‌ایر» و «کارون‌ایر» به‌منظور انجام پروازهای مستقیم بین فرودگاه‌های جمهوری اسلامی ایران و فرودگاه‌های عمان صادر کرده است.
سازمان هواپیمایی عمان ابراز امیدواری کرد این دو شرکت هواپیمایی به‌زودی پروازهای خود را آغاز کنند.
موافقت اولیه سازمان هواپیمایی عمان برای فعالیت خطوط شرکت هواپیمایی ایران‌ایر و کارون‌ایر برای انجام پروازهای مستقیم بین فرودگاه‌های جمهوری اسلامی ایران و فرودگاه‌های عمان در ابتدای خرداد امسال همزمان با سفر رئیس‌جمهوری ایران به مسقط صادر شد.
سخن پایانی
سفیر ایران در مسقط معتقد است یکی از مهم‌ترین زمینه‌های توسعه همکاری جمهوری اسلامی ایران و سلطنت عمان در زمینه ترانزیت و حمل‌و نقل است و از همین طریق، همکاری‌های تجاری و اقتصادی افزایش یافته است. نجفی تاکید کرد قرارداد کریدور حمل‌ونقلی موسوم به موافقتنامه عشق‌آباد یکی از مهم‌ترین قراردادهایی است که میان عمان، ایران، ترکمنستان و ازبکستان منعقد شده است. باید توجه داشت یکی از جهت‌گیری‌های مرتبط با بخش ترانزیت، موضوع شکل‌گیری مجدد صادرات است. موقعیت ممتاز جغرافیایی که ایران برای ترانزیت و صادرات کالاهای مختلف به کشورهای دیگر دارد، در کنار ظرفیت‌های حمل‌ونقلی عمان سبب شده از بهبود روابط میان دو کشور بتوان به‌عنوان یک فرصت به‌منظور شکل‌دهی مسیر صادراتی ایران یاد کرد. باید توجه داشت بهره‌گیری از ظرفیت‌های تجاری کشورهای همسایه در شرایط فعلی اقتصادی ایران، می‌تواند برگی برنده برای کشور تلقی شود.
