بازگشت امید به بازار سرمایه
بازار سرمایه هفته گذشته را مثبت و رو به رشد آغاز کرد.
ثبت رکوردهای تازه ای از نماگر بورس در کانال یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی، بسیاری از کارشناسان و فعالان بازار را به تداوم روند صعودی و ورود پول حقیقی به این بازار امیدوار کرد. در چنین موقعیتی برخی کارشناسان بازار از رکوردشکنی شاخص در کانال یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی با عنوان کف قیمتی برای بورس نام بردند. بااین وجود در روز پایانی هفته گذشته شاهد ریزش شاخص کل بورس بودیم. اماواگرهایی که در مسیر عرضه خودرو در بورس کالا به وجود آمده، یکی از مهم ترین دلایل ریزش شاخص در روز پایانی هفته گذشته و آغاز هفته پایانی دی بود؛ به ویژه آنکه برخی نمایندگان مجلس شورای اسلامی ایراداتی اساسی به فرآیند عرضه خودرو در بورس مطرح می کنند و به دنبال اعمال تغییراتی در این مسیر هستند. علاوه بر این تقدیم لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ ازسوی دولت به مجلس شورای اسلامی به ریسکی جدید برای این بازار تبدیل شد. البته روند نزولی شاخص در هفته پایانی دی ادامه دار نشد و شاخص کل دوباره در مسیر رشد قرار گرفت و تحلیل های کارشناسان حکایت از تداوم این روند صعودی از منظر تکنیکال و بنیادی دارد؛ به بیانی دیگر بازار سرمایه در قیاس با سایر بازارهای موازی به شدت عقب مانده است. حال چنانچه ریسک جدیدی به بازار سرمایه تحمیل نشود، می توان امیدوار به روند صعودی و پرقدرت بورس در هفته های آینده بود.
دورنمای روشن بورس
امید پورمحمود، کارشناس بازار سرمایه در گفت وگو با صمت اظهار کرد: باوجود صعود قدرتمند بازار سرمایه به مسیر رشد و پیش بینی ها از تثبیت شاخص کل در کانال یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی، شاهد قرمزپوشی بازار در روز پایانی هفته گذشته و همچنین در نخستین روز از هفته پایانی دی بودیم. این روند نزولی شاخص خلاف پیش بینی ها از دلایل مختلفی از جمله گمانه های مطرح شده درباره لغو فرآیند عرضه خودرو در بورس کالا نشأت می گیرد. با این وجود به دنبال اطمینان بخشی ازسوی تیم اقتصادی دولت مبنی بر تداوم عرضه خودرو در بورس کالا، بار دیگر شاهد بازگشت شاخص به مسیر رشد بوده ایم.
پورمحمود گفت: خودروسازان کشور در طول سال های گذشته و تحت تاثیر سیاست قیمت گذاری دستوری متضرر شده اند؛ بنابراین انتظار می رفت با اصلاح شرایط فروش خودرو، بخشی از زیان این صنایع جبران شود و سود سهام خودروسازان افزایش یابد.
پورمحمود افزود: دریافت مالیات از عایدی سرمایه نیز محرک دیگری برای جذب سرمایه به بورس در روزهای گذشته بوده است. در واقع معافیت بورس از این مالیات، مشوقی برای جذب سرمایه به این بخش است.
وی گفت: از منظر تکنیکالی مقاومتی در کانال یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی وجود داشته است؛ بنابراین شاهد دست به دست شدن سهم میان سرمایه گذاران و فعالان بورسی بوده ایم، اما خوشبختانه روند صعودی بازار دوباره آغاز شده است. انتظار می رود روند صعودی شاخص تا محدوده یک میلیون و ۷۰۰ یا یک میلیون و ۷۵۰ هزار واحدی ادامه یابد و دوباره شاهد مقاومت هایی باشیم.
پورمحمود در پاسخ به سوالی مبنی بر مهم ترین ریسک هایی که عملکرد بازار را تحت تاثیر منفی قرار می دهد، گفت: نبود شفافیت در اقتصاد و تصمیمات ناگهانی، ریسک های جدی را به بازار سرمایه تحمیل می کند و مانع تداوم روند صعودی شاخص بورس می شود.
وی از افزایش احتمالی قابل توجه نرخ خوراک پتروشیمی ها و نرخ حامل های انرژی صنایع به عنوان ریسک هایی نام برد که عملکرد صنایع بورسی را تحت تاثیر منفی قرار می دهد و افزود: هفته گذشته بالاخره دولت لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ را تقدیم مجلس کرد. البته تا تصویب این لایحه زمان زیادی مانده و انتظار می رود تغییرات گسترده ای در این بخشنامه ایجاد شود. با این وجود تداوم روند صعودی نرخ گاز به عنوان خوراک و انرژی، بر سودآوری صنایع تاثیرگذار است.
این کارشناس بازار گفت: در یکی دو سال اخیر تامین انرژی صنایع به بحرانی برای کشور بدل شده و بسیاری از صنایع بزرگ بورسی کشور در ماه های گرم سال با چالش در تامین برق و در روزهای سرد سال با محدودیت جدی در تامین گاز روبه رو هستند. متاسفانه این احتمال می رود که کمبود یادشده ادامه دار باشد؛ در حالی که چالش های ناشی از این محدودیت ها بر عملکرد صنایع به شدت اثرگذار است.
وی افزود: در ماه های اخیر صنایع فولاد و سیمان با مشکلات جدی در تامین گاز روبه رو بوده اند و همین موضوع خساراتی را به این تولیدکنندگان تحمیل می کند.
پورمحمود در ادامه گفت: تصمیمات دولتمردان و تغییرات مداوم در فرآیند تصمیم گیری دیگر چالشی است که روند فعالیت صنایع بورسی را تحت تاثیر منفی قرار می دهد؛ تا جایی که این تغییرات را می توان بزرگ ترین ریسک هایی دانست که عملکرد صنایع را تحت تاثیر منفی قرار می دهد.
وی در پیش بینی دورنمای بورس تا پایان سال گفت: روند کلی بازار سرمایه تا پایان سال مثبت ارزیابی می شود. البته اصلاح های موقت، ذات بازار است. باتوجه به عقب ماندگی های بورس از مسیر رشد، رشد شاخص تا یک میلیون و ۸۰۰ یا یک میلیون و ۹۰۰ هزار واحدی تا پایان سال، محتمل است. البته باتوجه به عقب ماندگی بازار، بازگشت به سقف قیمتی ۲ میلیون و ۱۰۰ هزار واحدی نیز دور از انتظار نیست. هرچند احتمال رکوردشکنی دوباره بورس تا پایان سال بسیار ضعیف است.این کارشناس درباره نرخ ۲۳ هزار تومانی ارز در لایحه بودجه سال آتی بیان کرد: تا زمانی که بودجه در کمیسیون تلفیق بررسی نشود، نمی توان به تثبیت این قیمت ها امید داشت. در واقع عدد پیشنهادشده برای تسعیر ارز به شدت غیرواقعی است. این عدد با هیچ یک از واقعیت های اقتصادی ما همخوانی ندارد؛ در نتیجه باید اقرار کرد فعالان بازار هنوز این رقم را جدی نگرفته اند.
پورمحمود گفت: روند قیمت فلزات و کامودیتی ها در بازار جهانی نیز از اثرگذاری بالایی بر سودآوری بورس برخوردار است. در طول ماه های گذشته و تحت تاثیر سیاست های اقتصادی امریکا با هدف کنترل تورم و رشد مداوم نرخ بهره، بازار کامودیتی ها از رونق افتاد. با این وجود از ابتدای سال جاری میلادی گمانه زنی های مثبتی مبنی بر کاهش سرعت رشد بهره دلار امریکا مطرح می شود؛ در نتیجه انتظار می رود بهای کامودیتی ها در بازار جهانی هرچند با شیب ملایمی، صعودی باشد.
وی افزود: شیوع دوباره ویروس کرونا در دنیا، ریسک دیگری است که می تواند عملکرد بازار سرمایه را تحت تاثیر منفی قرار دهد؛ به ویژه آنکه چین در ماه های گذشته با همه گیری دوباره کرونا روبه رو بوده و سیاست های آن از این همه گیری تاثیر جدی گرفته است.
جبران عقب ماندگی
ابراهیم نوایی، کارشناس بازار سرمایه در گفت وگو با صمت در ارزیابی عملکرد این بازار در روزهای گذشته و فرازوفرودهایی که بر این بخش سایه انداخته، اظهار کرد: بازار سرمایه در طول ماه های اخیر تحت تاثیر وقایع گذشته و سقوط تاریخی در سال ۱۳۹۹ با جوی از بی اعتمادی همراه بود که همین نبود اطمینان مانع جذب سرمایه به این بازار مولد بود. در ادامه تغییر دولت و سیاست های اقتصادی اتخاذشده ازسوی مسئولان و سیاست گذاران، پالس منفی را روانه بازارها کرد. علاوه بر این فعالان بازار از دورنمای سیاست های اقتصادی دولت سیزدهم و تدابیر اتخاذشده در زمینه بورس، اطلاع کافی نداشتند.
وی افزود: در حال حاضر بیش از یک سال از استقرار دولت سیزدهم می گذرد و طبیعتا سیاست های اقتصادی دولت شفاف تر از قبل شده است. در چنین شرایطی تحلیلگران می توانند آینده بازار را سهل تر تحلیل کنند.
نوایی گفت: بازار سرمایه در حدود ۲ سال اخیر در قیاس با سایر بازارهای موازی از مسیر رشد و صعود عقب مانده است. قیمت ارز از حدود ۱۵۰۰۰ تومان در سال ۱۳۹۹ در سال جاری به کانال ۴۰۰۰۰ تومان رسیده است. بهای سکه، طلا، ملک، خودرو و سایر کالاهای سرمایه ای نیز در این بازه زمانی، رشد قابل توجهی را از آن خود کرده است.
نوایی گفت: همپای رشد تورم، سودآوری شرکت های بورسی نیز افزایش قابل ملاحظه ای یافته است؛ بنابراین عقب ماندگی بازار بورس از مسیر رشد جذابیتی برای سرمایه گذاران و ورود سرمایه های جدید به این بازار است.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: در روزهای گذشته شاهد ورود شاخص کل بازار سرمایه به کانال یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی بودیم، اما تردیدهایی نسبت به ماندگاری شاخص در این کانال وجود داشت که به دست به دست شدن سهام و درنهایت تثبیت شاخص کل در این کانال قیمتی منتهی شد.
وی افزود: تا زمانی که بازار بورس عقب ماندگی خود را در قیاس با سایر بازارهای موازی جبران نکند، نباید نسبت به افت شاخص بورس، نگران بود. در حال حاضر قیمت سهامی که در بازار مبادله می شود براساس نرخ دلار ۲۴ تا ۲۵ هزار تومانی تثبیت شده، این در حالی است که جا برای بروزرسانی ارزش سهام با بهای دلار در بازار آزاد وجود دارد.
نوایی گفت: البته ریسک هایی همچون لایحه بودجه ۱۴۰۲ ، به دغدغه ای اساسی برای فعالان بازار سرمایه تبدیل شده است. برخی از سیاست های مسئولان همچون دخالت در فرآیند قیمت گذاری، دخالت در روند عملکردی بازار، تغییرات مستمر در فرآیند ورود خودرو به بورس کالا و ایراداتی که به این سیاست صحیح وارد می شود، از مسائلی است که مانع بهبود عملکردی بازار سهام می شود. بااین وجود فعلا زمان نگرانی از آینده بازار نیست. انتخاب سهم درست که هنوز رشد قابل قبولی را از آن خود نکرده، می تواند فرصت ویژه ای برای سودآوری سرمایه گذاران بورس فراهم کند.
نوایی گفت: امید می رود مدیران اقتصادی دولت و مجلس با سیاست گذاری و اجرای صحیح سیاست های اقتصادی مسیر رشد بازار بورس را فراهم کنند، زیرا تنها بازار مولدی که می تواند با کاهش تورم، جلوگیری از سفته بازی و کمک به رونق تولید، فضای مناسب اقتصادی را به همراه بیاورد، بورس است. این بازار می تواند آشوب ها و نابسامانی های اقتصادی و تورمی که کشور با آن دست به گریبان است را مرتفع کند.
سخن پایانی
پس از بازگشت فرآیند فروش خودرو به بورس کالا، دوباره نماگر بازار به مسیر صعود بازگشت. با این وجود همچنان مسائلی همچون نااطمینانی نسبت به بودجه ۱۴۰۲ و تغییرات مداوم در سیاست گذاری های دولت، مهم ترین ریسک هایی هستند که عملکرد بورس را در آینده تحت تاثیر منفی قرار می دهند. البته به اعتقاد فعالان بازار سرمایه بورس در طول ماه های گذشته از سایر بازارهای موازی خود عقب مانده است؛ درنتیجه انتظار می رود این روند صعودی تا زمان جبران این کمبودها ادامه یابد.
