تابستانی بدون خاموشی حاصل فعالیت ‌ های وزارت نیروی دولت سیزدهم در سال گذشته بود که وزارت نیرو همه تلاش خود را به کار گرفته تا تابستان امسال هم بدون مشکل در تامین برق سپری شود و در این راستا قرار است تا آغاز پیک گرما ۷ هزار و ۸۸۹ مگاوات به ظرفیت تولید برق افزوده شود. این درحالی است که هفته دوم فروردین خبری مبنی بر احتمال بروز کمبود برق در تابستان مطرح شد و مانند همیشه شهروندان ملزم به صرفه ‌ جویی در مصرف شدند. هرچند که بالافاصله تمام مسئولان وزارت نیرو یکی پس از دیگری در مصاحبه ‌ های مختلف تاکید کردند وزارت نیرو مصمم است تا تابستان بدون خاموشی را برای تابستان ۱۴۰۲ رقم بزند و بر همین اساس برنامه افزایش ظرفیت تولید برق کشور را از ۱۴۰۱ آغاز کرده است. با اینهمه نگرانی از احتمال قطع برق دست از سر تولید برنداشته و تولیدکنندگان را وادار به پیدا کردن راه چاره کرده است.

آغاز افزایش ظرفیت تولید برق

بر اساس برنامه مقرر است تا آغاز پیک تابستان امسال ۷ هزار و ۸۸۹ مگاوات به ظرفیت تولید برق از روش ‌ های مختلف افزوده شود. نیروگاه ‌ های حرارتی در این میان وظیفه افزایش ۳ هزار و ۲۶ مگاوات ظرفیت خود را برعهده گرفته ‌ اند که تا تابستان به سرانجام برسد.

نیروگاه ‌ های بخش صنایع نیز امسال یک هزار و ۴۷۸ مگاوات به ظرفیت تولید برق اضافه کرده و علاوه بر استفاده خود قرار است مازاد تولید را به شبکه سراسری تحویل دهند. براساس این برنامه ۷۳۰ مگاوات از طریق به مدار آوردن نیروگاه ‌ های آسیب ‌ دیده تامین خواهد شد و علاوه ‌ برآن یک هزار مگاوات هم از طریق رفع محدودیت ‌ های تولید واحدهای حرارتی تامین خواهد شد. به گزارش وزارت نیرو، ارتقای ظرفیت عملی تولید نیروگاه ‌ های حرارتی و برق ‌ آبی به میزان ۵ . ۵ مگاوات از دیگر اقدام ‌ ها برای افزایش ظرفیت تولید برق است که تا قبل از پیک امسال اجرایی خواهد شد. تامین ۸۵۰ مگاوات برق از طریق احداث نیروگاه ‌ های تجدیدپذیر نیز در دستور کار بوده و ۲۹۰ مگاوات برق نیز از سوی مولدهای مقیاس کوچک وارد مدار خواهد شد.

اجرای ۱۴۰ برنامه برای گذر از پیک تابستان

به گفته مدیرعامل شرکت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران، ۱۴۰ برنامه عملیاتی مشخص برای گذر از پیک تابستان ۱۴۰۲ تدوین شده است. آرش کردی ضمن بیان این مطلب در گفت ‌ وگو با ایرنا خاطرنشان کرد: این برنامه عملیاتی در 4 سرفصل تدوین شده است.

وی ادامه داد: برنامه تدوین شده حاوی پیش ‌ بینی ‌ های لازم در توسعه هوشمندسازی و رویت و کنترل ‌ پذیری شبکه و ابزارهای موردنیاز است. مدیرعامل توانیر گفت: برنامه تدوین شده مواردی چون تمرکز صنعت برق برای عبور موفق از زمستان امسال، اولویت ‌ بندی و اجرای برنامه ‌ های تدوین شده با جهت ‌ گیری رفع نقاط ضعف برنامه ‌ های ۱۴۰۱ ، انضباط مالی در اجرای پروژه ‌ های مدون پیک ۱۴۰۲ ، وصول مطالبات، پیگیری تامین منابع مالی با استفاده حداکثری از ظرفیت ‌ های قانونی موجود و غیره را شامل می ‌ شود.

آماده ‌ سازی نیروگاه ‌ ها برای تابستان

همچنین همایون حائری، معاون امور برق و انرژی وزیر نیرو گفت: وزارت نیرو همه تلاش خود را به کار گرفته تا تابستان سال ۱۴۰۲ هم بدون مشکل در تامین برق سپری شود. تلاش شده برای تابستان نیروگاه ‌ ها آماده شوند.

وی ادامه داد: همچنین نیروگاه ‌ های جدیدی را وارد مدار خواهیم کرد. برنامه تعمیرات نیروگاهی به جد در حال انجام است و امید است این برنامه ‌ ها تا قبل از تابستان به اتمام رسیده و بتواند برق مورد نیاز را تامین کند.

حائری گفت: کار بزرگی که از سال گذشته آغاز شد و در رابطه با مدیریت مصرف بود و امسال هم تداوم خواهد داشت تا از این طریق هم بتوان مشکلات را کمتر کرد.

چرا کمبود برق داریم؟

درهمین حال بسیاری از کارشناسان معتقدند برای حل ریشه ‌ ای مشکل تامین برق باید به سمت احداث نیروگاه ‌ های تجدیدپذیر و استفاده از این ظرفیت رفت. حمیدرضا صالحی، عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران از جمله این کارشناسان است که تاکید دارد ایران در بهترین نقطه دنیا برای استفاده از انرژی ‌ های حوزه تجدیدپذیر قرار گرفته است. چنانچه ۹۰ هزار مگاوات ظرفیت تولید انرژی ‌ های تجدیدپذیر وجود دارد اما همه پروژه ‌ ها متوقف مانده است.

حمیدرضا صالحی در گفت ‌ وگو با ایلنا، درباره وضعیت تامین برق تابستان با توجه به شرایط سربه سر روزهای پیک و ناترازی ‌ ها اظهارکرد: ما در بحث تولید و تامین برق یک چالش اصلی داریم و راه ‌ حل ‌ هایی هم در این حوزه ارائه شده است که اگر اجرایی می ‌ شد؛ خاموشی ‌ ها و تنگناهایی که در تابستان دچار می ‌ شویم سال به سال کمتر و تا چند سال آینده کاملا از بین می ‌ رفت. وی افزود: اکنون در حوزه برق همچنان رویکردهای گذشته در زمینه تولید ادامه دارد و این ماجرا ما را به نقطه خوبی نمی ‌ برد. این روند خواسته یا ناخواسته کمبود و ناترازی تولید و مصرف را بالاتر می ‌ برد، یعنی اگر سال قبل ناترازی ۱۲ هزار مگاوات بود این ناترازی امسال و سال ‌ های آتی رشد داشته و بالاتر خواهد رفت.

تامین برق خانگی در خط قرمز

عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی با بیان اینکه مطابق دستورالعمل تامین برق بخش خانگی خط قرمز است گفت: تلاش می ‌ شود برق واحدهای مسکونی قطع نشود، مصرف برق بخش خانگی نهایتا ۴۵ درصد است. بنابراین اگر در تابستان با تنگنای تامین برق نیز مواجه شویم و قرار بر اعمال قطعی برق باشد؛ تنها برق بخش صنعت قطعی و یا محدودیت مصرف خواهد داشت. وی ادامه داد: ضرری که کمبود و ناترازی برق به کشور تحمیل می ‌ کند، اقتصادی است. در این پروسه تولید با کاهش مواجه شده و به شرکت ‌ های بورسی نیز لطمه وارد می ‌ شود. در این فرآیند بخش صنعت، پتروشیمی و فولاد بیشترین ضربه را متحمل خواهند شد. صالحی تاکید کرد: به نظر می ‌ رسد سال ۱۴۰۲ تکرار اوضاع برق سال ۱۴۰۱ است و خاموشی روی صنایع اعمال خواهد شد.

به پیشنهادات توجه نمی ‌ شود

وی با بیان اینکه اگر مسئله بورس برق حل شود مشکل تامین کلی انرژی برق در پیک گرما و شروع فصل تابستان نیز قابل حل است، گفت: پیشنهاداتی نیز به وزارت نیرو ارایه شده اما گاهی اجرای این پیشنهادات با مقاومت ‌ هایی همراه است. به نظر می ‌ رسد برخی تاکید دارند چرخ بر پایه همان چرخ سابق بچرخد و منابع ابتدا به خزانه توانیر رفته، بعد توزیع شود. این درحالی است که این روند باعث شده راه ‌ حل ‌ های موجود عملیاتی نشوند.

ضرورت حمایت از تجدیدپذیرها

این کارشناس انرژی با تاکید بر حمایت از تجدیدپذیرها گفت: این گروه می ‌ توانند با استفاده از ظرفیت انرژی روز، برق تولیدی را به شبکه سراسری برق تزریق کنند و به تامین برق در بازه زمانی پیک مصرف کمک کنند. وی افزود: لازمه تولید در این بخش نیز تامین امنیت سرمایه ‌ گذاری است، یعنی دولت تضمین دهد برق تولیدی تجدیدپذیرها را می ‌ خرد و پول آن را نیز به موقع پرداخت می ‌ کند. این درحالی است که تاکنون سابقه خوبی در خرید برق تجدیدپذیرها نداشتیم و قیمت ‌ ها هم اقتصادی نبوده است. صالحی تصریح کرد: تولید برق ایران در حوزه تجدیدپذیر زیر یک درصد است. این درحالی است که ۱۷ درصد از تولید برق ترکیه از محل نیروگاه ‌ های تجدیدپذیر تامین می ‌ شود. در اروپا ارقام بیش از این است در حالی که کشور ما در حوزه زیرساخت ‌ های احداث نیروگاه تجدیدپذیر در بهترین نقطه دنیا واقع شده است.