موضوع افزایش حقوق بازنشستگان در لایحه بودجه ۱۴۰۵ به یکی از مهم‌ترین محورهای بحث و اعتراض در میان کارمندان و بازنشستگان دولتی تبدیل شده است. دولت در مصاحبه‌های رسمی، از جمله سخنان رئیس سازمان برنامه و بودجه، اعلام کرده است که حقوق بازنشستگان در سال آینده با ترکیب «۲۰ درصد افزایش سنواتی» و «۳۰ درصد همسان‌سازی مرحله‌ای» در مجموع به بیش از ۳۰ درصد رشد خواهد رسید. این اظهارات در نگاه نخست خبر خوشی برای جامعه بازنشستگان به نظر می‌رسد، اما بررسی دقیق‌تر نشان می‌دهد که واقعیت با آنچه در رسانه‌ها مطرح می‌شود تفاوت دارد.

امیر رهبر، فعال صندوق لشکری،  تأکید کرده است که جمع‌زدن درصد افزایش سنواتی با درصد همسان‌سازی، نوعی تحریف در بیان واقعیت بودجه‌ای محسوب می‌شود. به گفته او، همسان‌سازی اساساً برای جبران عقب‌ماندگی حقوق بازنشستگان نسبت به شاغلان مشابه طراحی شده و نمی‌توان آن را به‌عنوان افزایش حقوق واقعی در نظر گرفت. بنابراین، دریافتی بازنشستگان در بهترین حالت تنها همان ۲۰ درصد افزایش سنواتی را تجربه خواهد کرد.

رهبر توضیح داده است که حتی با اجرای کامل همسان‌سازی، حقوق بازنشستگان نهایتاً به حدود ۹۰ درصد حقوق مشمول کسور شاغلان مشابه می‌رسد. این بدان معناست که فاصله میان دریافتی بازنشستگان و شاغلان همچنان پابرجا خواهد بود. او همچنین هشدار داده است که بزرگ‌نمایی آماری و تأکید بر درصدهای اسمی، نه‌تنها کمکی به حل بحران معیشت نمی‌کند، بلکه اعتماد عمومی را نیز خدشه‌دار خواهد کرد.

از سوی دیگر، کارشناسان اقتصادی یادآور می‌شوند که افزایش ۲۰ درصدی حقوق در شرایطی که تورم رسمی حدود ۴۵ درصد برآورد می‌شود، عملاً به معنای کاهش قدرت خرید بازنشستگان است. این وضعیت فشار مضاعفی بر معیشت خانوارهای بازنشسته وارد می‌کند و می‌تواند به افزایش نارضایتی‌های اجتماعی منجر شود.

در همین حال، مقامات دولتی همچنان بر موضع خود پافشاری می‌کنند و تأکید دارند که منابع بودجه‌ای برای بازنشستگان به‌گونه‌ای تنظیم شده که رشد حقوق آنان بیش از ۳۰ درصد خواهد بود. با این حال، فعالان صنفی و کارشناسان مستقل معتقدند که این ارقام بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد و واقعیت دریافتی بازنشستگان در سال آینده، همان افزایش ۲۰ درصدی خواهد بود.

جمع‌بندی

ادعای دولت: افزایش بیش از ۳۰ درصد (۲۰٪ سنواتی + ۳۰٪ همسان‌سازی).

واقعیت اجرایی: افزایش واقعی دریافتی ≈ ۲۰٪.

اثر تورم: با تورم ۴۵٪، قدرت خرید بازنشستگان کاهش می‌یابد.

نتیجه: بزرگ‌نمایی آماری در اعلام درصدها، بدون تغییر محسوس در معیشت بازنشستگان.