درهای بسته چین به روی طلای سرخ ایران
یکی از مسئولان صنفی اعلام کرد: طی یک ماه گذشته، برخی شرکتها اقدام به صادرات زعفران با کیفیت پایین و خارج از استانداردهای مورد تأیید کردهاند. این موضوع موجب شد گمرک چین، به دلیل عدم تطابق محصولات با معیارهای کیفی مورد انتظار، محمولههای ارسالی را توقیف و مصادره کند.

زعفران یکی از مهمترین محصولات صادراتی ایران در حوزه کشاورزی محسوب میشود. صادرات این محصول ارزشمند، در کنار خاویار و پسته، نقش مؤثری در ارزآوری برای اقتصاد کشور ایفا میکند.
پسته ایران عمدتاً به کشورهای عضو اتحادیه اروپا صادر میشود و آلمان بهعنوان بزرگترین مصرفکننده این محصول شناخته میشود. هرچند کشورهایی مانند آمریکا و ترکیه نیز در تولید پسته فعال هستند، اما پسته ایرانی بهدلیل کیفیت بالا، جایگاه ویژهای در بازارهای جهانی دارد.
با این حال، یکی از چالشهای جدی در تجارت محصولات کشاورزی، بازگشت محمولهها بهدلیل عدم انطباق با استانداردهای کشورهای مقصد است. سال گذشته، بهدلیل آلودگی محموله پسته صادراتی ایران به سم آفلاتوکسین، بخشی از صادرات با بازگشت مواجه شد.
امسال نیز تجربه مشابهی در حوزه صادرات زعفران در حال شکلگیری است. نبود نظارت کافی بر رعایت استانداردهای کیفی در سطح کلان، نهتنها سلامت جامعه را تهدید میکند، بلکه اعتبار ایران در بازارهای بینالمللی را نیز خدشهدار میسازد. این وضعیت در نهایت میتواند منجر به کاهش درآمدهای ارزی و تضعیف جایگاه محصولات ایرانی در عرصه تجارت جهانی شود.
محمدرضا اردیخانی، عضو صندوق توسعه صادرات زعفران در خصوص عدم ترخیص زعفران صادر شده به چین از گمرک این کشور به خبرنگار مهر، گفت: بخشی از صادرات زعفران ایران به چین است. در یک ماه گذشته برخی از شرکتهای داخلی مبادرت به صادرات محصولاتی با کیفیت نامناسب و بدون لحاظ کردن استانداردهای کشور مقصد کردهاند. گمرک چین نیز با توجه به نمونهگیری و عدم تایید استانداردهای آن، محموله را در گمرک تحت بررسی قرار گرفته و فعلا بلوکه کرده است.
وی با بیان این که چین برای زعفران، استانداردهای سختگیرانهای اعلام کرده تا مجوز ترخیص دهد، ادامه داد: در این راستا سازمان ملی استاندارد و گمرک کشور باید نظارتهای سختگیرانهتری داشته باشند زیرا تکرار این موضوع در چند سال اخیر اعتبار تجاری کشور را خدشهدار میکند؛ ضمن این که فرصت صادرات را از سایر فعالان این حوزه میگیرد.
عضو صندوق توسعه صادرات زعفران با گلایه نسبت به عدم لحاظ کردن استاندردهای تدوین شده در کشور، اظهار کرد: زعفران چون محصول بومی ایران است استانداردهای آن نیز در ایران تدوین و بسط داده شده است. در واقع کشورهای دیگر نیز استانداردهای خود را از مولفهها و شاخصهای تدوین شده در ایران اخذ کردهاند و نباید این گونه باشد که طلای سرخ ایران استانداردهای مبدا خود را نتواند پاس کند.
اردیخانی گفت: این وضعیت نشان میدهد که محموله صادراتی در کشور، آزمایش نشده یا به صورت کامل آزمایش نشده است که دچار این مشکل در گمرک کشور مقصد شده است.
این مسئول صنفی تاکید کرد: وقتی محصولی از ایران صادر میشود به نام شرکت صادرکننده نبوده؛ بلکه به نام ایران بار به گمرک مقصد تحویل میشود.
عضو صندوق توسعه صادرات زعفران با بیان این که سال گذشته همین موضوع در خصوص پسته رخ داد و مسئولان وزارت جهاد کشاورزی ناگزیر شدند به اتحادیه اروپا تعهد دهند، اظهار کرد: چرا این اتفاق دوباره باید برای زعفران تکرار شود؟ تاخیر یک روز محصولات بهتر از این است که مشکلاتی از این دست چندباره تکرار شود.
وی یادآور شد: در حالی که آزمونها و استانداردهای طلای سرخ از تست رنگ تا سایر بخشها، خیلی پیچیده نیست، سختگیری در گمرکات داخل، بسیار کمککننده و راهگشا برای بسط بازارهای بینالمللی ایران به شمار میرود.
اردیخانی در بخشی دیگر از سخنان خود به آمار صادرات طلای سرخ ایران به چین اشاره کرد و گفت: سالانه بین ۳۰ تا ۴۰ تن معادل ۱۰ تا ۱۵ درصد زعفران کشور به چین صادر میشود.
این مسئول صنفی تصریح کرد: در راستای توسعه بازارهای تجاری کشور باید اقلامی که ارزآوری بالایی دارند به جای انتخاب تصادفی و نمونهگیری بخشی از بستهها، نمونهگیری و آزمایش تمام بستهها در دستور کار سازمانهای متولی قرار گیرد.
برداشت زعفران در کشور آغاز شده و آبان ماه این برداشت به اوج خود میرسد.