سین‌های ۱۴۰۲ برای سالی خوش
وقت باروبندیل بستن سال ۱۴۰۱ است؛ سالی که با خود اتفاقات بسیاری را آورد؛ از گرانی و سختی معیشت تا هر آنچه چشم‌مان به دیدن آنها عادت نداشت.
سال ۱۴۰۱ نفس های آخر خود را می کشد و چیزی تا آمدن بهار ۱۴۰۲ نمانده است. بسیاری به زور خرج خود را به دخل رساندند و با این همه فصل پشت فصل گذشت و سال تمام شد و بهار به پشت در خانه رسید. ناگفته نماند که همیشه این نوروزخان است که نوید آمدن بهار را به ما می دهد. بیشتر لطف نوروز به سفره هفت سین است. سفره هفت سین زیباترین و مهم ترین نماد عید نوروز ایرانیان است و تا آخرین روز عید نوروز که همان سیزده بدر است کنج خانه روی یک میز می ماند. هفت سین سفره ای است که اعضای خانواده را دور هم جمع می کند. سفره هفت سین علاوه بر ایران در بسیاری دیگر از کشورها مانند تاجیکستان، جمهوری آذربایجان، افغانستان، ترکمنستان، قرقیزستان، قزاقستان، بخش های کردنشین عراق، ترکیه و... نیز برپا می شود و ایرانیان مقیم سایر نقاط جهان نیز هنوز این سنت را برپا می کنند. برخی ها سفره هفت سین خود را به ساده ترین و در دسترس ترین شکل ممکن می چینند و برخی دیگر هزینه های میلیونی برای آن صرف می کنند. صمت در این گزارش به بررسی هزینه های لازم برای چیذن یک سفره هفت سین در سال جدید پرداخته است.
پیشینه نوروز
از نظر مجمع عمومی سازمان ملل نوروز در چند کشور جشنی رسمی است و بنا بر قطعنامه سال 2010 میلادی افغانستان، آلبانی، جمهوری آذربایجان، جمهوری سابق یوگسلاوی مقدونیه، هند، ایران، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکیه و ترکمنستان به نوروز اعتقادی راسخ دارند. برخی ها هم به این لیست انتقادی دارند؛ مبنی بر اینکه مناطقی مانند کردستان عراق که نوروز را به شکلی مفصل جشن می گیرند در این لیست بیان نشده اند. اما آنچه مهم است وجود و اعتقاد به جشن باستانی نوروز در همه این مناطق است. البته اطلاعات کمی درباره نوروز در کشورهایی مانند یوگسلاوی و آلبانی وجود دارد.
هر سین نشان از چه دارد؟
سفره هفت سین شامل سیر، سبزه، سیب، سمنو، سنجد، سرکه و سکه است. البته برخی از افراد سماق، سنبل، آینه، شمع و قرآن کریم و حافظ را نیز به سفره خود اضافه می کنند که هر یک از این اقلام معنایی خاص دارد. «سبزه» نماد تولد دوباره، حیات دوباره و زایش و سبزی است. حضور «سبزه» بر سر سفره هفت سین با این نیت است که سال آینده سالی شاداب، سرسبز و خرم باشد. «سنجد» را به این نیت در سفره هفت سین می گذارند که هر کسی با خویشتن عهد کند با آغاز سال جدید هر کاری را سنجیده انجام دهد، چراکه سنجد نماد سنجیده عمل کردن و نشانه گرایش به عقل است. «سکه» بعد ها به سفره اضافه شده تا نمادی برای افزایش دارایی باشد. «سرکه» نماد تسلیم و رضاست. از سرکه در ادبیات و تمثیل ایرانی در توصیف اضطراب و اشک و گریه استفاده می شود و ما را به پذیرش ناملایمات زندگی دعوت می کند. «سیب» نماد سلامتی و زیبایی است و سیبی که سر سفره می گذارند نشان از تمنای دوری از گزند و آسیب دارد. رسم است که سیب را مادر یا پدربزرگ خانواده سر سفره بگذارند به این دلیل که همیشه بزرگ ترهای یک خانواده نگران سلامتی اعضای خانواده شان هستند. ماهی نماد زایش، تازگی، شادابی و تکاپو است. «سمنو» نماد قدرت و سمبل خیر و برکت است. از آنجا که سمنو غذایی مقوی است که از گندم تهیه می شود و به آن غذای مردآفرین می گویند و سرشار از ویتامین و مواد مغذی است آن را به عنوان نماینده ای از صبر، عدالت، مقاومت و قدرت بر سفره می گذارند. «سیر» به عنوان ماده ای گندزدا به کار می رود و به دو دلیل سر سفره هفت سین گذاشته می شود؛ یکی نشان از تندرستی و میکروب زدایی دارد و بعد برای رعایت حدود و مرزها سر سفره گذاشته می شود. سیر نماد مناعت طبع است؛ یعنی انسان همواره باید مناعت طبع پیشه کند. سیر نشانه قناعت و یادآوری سیرچشمی است. «سماق» که رنگ طلوع آفتاب است، سمبل صبر و بردباری است و مظهر طلوع و آغاز دوباره معنی می شود.«آینه» نماد روشنایی است و حتما باید بالای سفره جای گیرد. «شمع» مظهر فروغ و روشنایی است. همچنین «تخم مرغ» نماد زایش و آفرینش است.
از کجا بخریم؟
سفره های هفت سین با استفاده از مواد اولیه متفاوتی در هر خانه ای چیده می شود. معمولا سفره های هفت سین سفالی، چوبی یا سنتی هستند. پیشنهاد می کنیم برای چیدمان سفره هفت سین به هر سبکی، سنتی یا مدرن از ظروف هماهنگ و ست استفاده کنید. قرار دادن هر یک از سین های سفره داخل یک ظرف متفاوت مدل سفره هفت سین شما را زشت و ناهماهنگ می کند. برای نمونه ظروف مسی یکی از موارد مورد علاقه ایرانیان برای استفاده در چیدمان سفره هفت سین است اما نرخ بیشتری دارد. برخی از افراد نیز ظروفی را که ظاهر از دست رفته دارند تزئین و برای سفره هفت سین استفاده می کنند.اگر به دنبال خرید ظروف سفره هفت سین با نرخ مناسب هستید بهتر است سری به خیابان شوش بزنید. دستفروش های خیابان شوش ظروف متفاوتی دارند؛ از تنگ های شیشه ای تا کاسه های مسی که برای چیدن سفره هفت سین به کار می آید. اگر دنبال هفت سین لاکچری هستید بهتر است سری به پاساژهای تجریش بزنید. در این منطقه نیز ست هفت سین با نرخ مناسب پیدا می شود و حدود نرخ ست هفت سین در تجریش از ۳۰۰ هزار تومان تا ۳ میلیون تومان است. در واقع ۲ مرکز اصلی لوازم عید، یکی تجریش و دیگری بازار گل شهید محلاتی است که بورس جنوب و جنوب شرق فروش لوازم هفت سین است. البته در بازار صالح آباد تهران و شوش نیز فروش عمده و پخش لوازم هفت سین و تزئینات نوروز وجود دارد.
همه جا بوی عید می دهد
به خیابان ولیعصر که سر بزنید، حال وهوای عید را با تمام وجود حس می کنید. از هر ۵ فروشنده یکی از آنها وسایل موردنیاز هفت سین را بساط کرده است. برخی از مغازه ها نیز بیرون در میزی چیدند و مشغول فروش بعضی از وسایل هفت سین هستند. در واقع در روزهای پایانی سال عجیب نیست که ببینید اسباب بازی فروش محله جلوی در مغازه خود ماهی قرمز می فروشد. برخی دیگر نیز دیگی بزرگ گذاشتند و هرازگاهی فردی که پشت دیگ قرار دارد با ملاغه سمنو را هم می زد و همزمان می گوید: «بدو سمنو ببر، سمنو واسه پای هفت سین سمنو» نرخ سمنو نیز بسته به ظرفی که انتخاب می کنید از ۳۰ تا ۱۵۰ هزار تومان متفاوت است.به سمت یکی از آنها می روم؛ جوانی با کاپشن مشکی که گوش خود را پوشانده تا هوای دزد بهار مریضش نکند. نرخ ست های هفت سین را از او جویا می شوم که با حوصله تمام به من جواب می دهد: «ظرف هفت سین از ۱۵۰ تومن شروع میشه تا ۶۰۰ تومن که اون فروشته هاست. به نظرم فرشته ببر امسال خوب مد شده. ببین کاسه هفت سین جدا هم دارم؛ از دونه ای ۶۰ تومن تا ۹۰ تومن.»
- برای تزئین سفره چی داری؟
- شمع های بدون دود دارم، دونه ای ۵۰ تومن، شمع فرشته هم دارم می تونی با ست فرشته ست کنی، دونه ای ۲۰ تومن.
- تنگ ماهی از چه قیمتی شروع می شه؟
- تنگ همه قیمتی دارم؛ از ۴۰ تومن به بالا؛ آخرش ۲۰۰ تومنه ببین چقد شیکه.
- سکه برای هفت سین چنده همین طلایی هایی که اینجاست؟
- سکه بزرگ بخوای دونه ای ۱۰ تومنه، ۴ تا بذاری خیلی خوبه.
کمی جلوتر پسری برای تزئین سفره هفت سین گل می فروشد. برای خرید به سمت او می روم.
- سبزه ها چند آقا؟
بدون اینکه نگاهی بیندازد در حالی که مشغول حساب کردن خرید مشتری است می گوید: «از ۵۰ تومن شروع می شه. بهار نارنجم دارم ۱۵۰ تومن، لاله ۱۰۰ تومن، سنبل تک شاخه ۱۲۰ تومن و دوشاخه ۱۵۰ تومن» وقتی تعجب من را از شنیدن نرخ می بیند، می گوید: «بهارنارنج بدون گلدون بخوای ۳۰ تومنه اما با گلدونش که سرامیک درجه یک ۱۵۰ تومنه. بهار نارنج یه گیاه دائمیه»
- ماهی چند؟
- نرخ ماهی قرمز از ۱۵ هزار تومنه تا ۳۰ هزار تومن، اما یه سری ماهی خاص خوشگل دارم، دونه ای ۲۵۰ تومن؛ داخل مغازه گذاشتمش.
هفت سین های مجازی
برخی به دلایل مختلف امکان خرید حضوری ندارند و هر سال با گذر در صفحات مجازی خرید خود را انجام می دهند. سری به صفحات مجازی که می زنید با جست وجوی کلمه «هفت سین» با سفره هفت سین های متفاوتی روبه رو خواهید شد که هر کدام نرخ متفاوتی دارند. از ظواهر امر پیداست که در سال جدید هفت سین هایی با طرح فرشته روی بورس است. برخی از صفحات هفت سین هایی را با عنوان هفت سین های اقتصادی می فروشند. نرخ این هفت سین ها با اسم های مختلف متفاوت است. در یکی از صفحات مجازی یک ست هفت سین با عنوان پک خاطره که شامل ۸ بلور با قطر و ارتفاع متفاوت است با نرخ ۳۹۹ هزار تومان به فروش می رسد. همچنین هزینه بسته بندی مخصوص شکستنی و ارسال برای این ست هفت سین ۱۳۰ هزار تومان است. در صفحه ای دیگر ست هفت سین با ظاهری که ترکیبی از فرشته و جام است به نرخ ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به فروش می رسد. فروشنده در زیر عکس این هفت سین ذکر کرده که جنس کار پلی استر و قابل شست وشو است. در یک صفحه ست هفت سین با عنوان فرشته دلبر به نرخ ۸۵۰ هزار تومان به فروش می رسد که شامل قاب و آینه، ۶ عدد ظرف و ۲ عدد شمعدان است. در صفحه ای دیگر هفت سینی با ظرف های گل مانند و لبه های طلایی با نرخ ۲ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان به فروش می رسد که شامل ۱۲ تکه ظرف، ۶ عدد کاسه، ۲ عدد جاشمعی، یک عدد بشقاب، یک عدد گلدان و یک عدد تخم مرغ است. در صفحه ای هم هفت سینی دست ساز و سرامیکی دارای لاستر طلا با نرخ یک میلیون و ۹۷۰ هزار تومان به فروش می رسد که شامل ۷ عدد کاسه، یک عدد آینه، یک عدد گلدان و یک عدد دیس دالبری است. در یک صفحه هفت سینی پتینه ایتالیایی از جنس سفال درجه یک به نرخ ۹۳۰ هزار تومان به فروش می رسد که شامل ۶ کاسه، ۲ گلدان، یک تخم مرغ، یک آینه و یک جاعودی است. نکته قابل توجه این است که زیر تمام این ست های هفت سین نوشته شده که به علت هزینه بالای بسته بندی هزینه بسته بندی برای ارسال برعهده مشتری است.
خرید هفت سین از سایت های فروش اینترنتی
برخی نیز به سایت های فروش اینترنتی برای خرید سفره هفت سین مراجعه می کنند. در این سایت ها نیز خرید هفت سین از ۱۵۰ هزار تومان تا ۴ میلیون تومان هزینه دارد. در یکی از این سایت ها ست هفت سین سنگی با رکاب فلزی و آینه و شمعدان به نرخ ۲ میلیون و ۵۵۰ هزار تومان به فروش می رسد. همچنین مجموعه ظروف هفت سین هفت پارچه طرح ریتون شیر با نرخ ۴ میلیون و ۱۰۰ هزار تومان به فروش می رسد. در سایتی دیگر مجموعه ظروف هفت سین شیپوری با جنس پلی استر شامل ۱۰ ظرف و آینه و شمعدان با نرخ یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان به فروش می رسد. همچنین ظرف هفت سین فرشته با جنس پلی استر، شامل ۱۰ عدد ظرف با نرخ یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان به فروش می رسد. مجموعه ظروف هفت سین سفالی شامل ۱۴ تکه ظرف از جمله آینه و شمعدان، ظروف سفالی پایه دار به همراه یک تخم مرغ تزئین شده و یک نماد گنجشک با نرخ یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان به فروش می رسد. هفت سین سنگی پایه میخی با جنس سنگ ساده شامل ۶ عدد ظرف کوچک و یک عدد ظرف بزرگ به نرخ یک میلیون و ۹۰۰ هزار تومان به فروش می رسد.
سخن پایانی
درست است که امسال با گرانی های بسیاری همراه بود، اما خوشبختانه حال وهوای خوش آخرین روزهای سال را هیچ ناخوشی نمی تواند از مردم بگیرد. تعداد کیسه های خرید اهمیت خاصی ندارد؛ دل خوش مهم است که شهروندان سعی می کنند به هر طریقی روزهای پایانی سال را به خوشی بگذرانند. امید تنها واژه ای است که می توان به آن بسنده کرد برای سال ۱۴۰۲ ، که سالی باشد پر از برکت و سلامتی به دور از تمام مشکلاتی که ۱۴۰۱ را با آن گذراندیم.
