پاپایا درختی است به نسبت کوچک، دارای یک تنه به ارتفاع ۴ تا ۱۰ متر است و طول میوه این گیاه بزرگ ۱۵ تا ۴۵ سانتیمتر و قطر آن ۱۰ تا ۳۰ سانتیمتر و ظاهر آن شبیه یک کپسول است. رنگ میوه در ابتدا سبز رنگ و موقعی که رسیده باشد، زرد کهربایی تا کمی نارنجی است. میوه‌ها در حالت نارس باید پس از پخته شدن مصرف شوند، زیرا در حالت نارس دارای مقادیری ماده لاتکس هستند که برای بدن مضر است، اما میوه در حالت رسیده به دلیل تجزیه لاتکس قابل خوردن به صورت خام است. این میوه در نقاط مختلف جهان به‌ویژه در جنوب شرقی آسیا و در قاره امریکا استفاده فراوانی در آشپزی و تهیه شیرینی‌ها و دسرها دارد. در طب سنتی از برگ‌های پاپایا برای درمان مالاریا و از دود کردن آن برای بیماران مبتلا به آسم استفاده می‌شود. پاپایا میوه متناسب با شرایط جوی و محیطی مازندران در سال‌های اخیر پایش به مزارع کشاورزی این استان باز شده و اکنون با توجه به کاشت و برداشت مناسب این محصول، برنامه‌ریزی برای صادرات آن مورد توجه مسئولان قرار گرفته است.

درخت پاپایا رشد سریعی داشته و پس از ۳سال از زمان کاشت تولید میوه می‌کند. این درخت متعلق به مناطق معتدل و گرمسیر است و در دمای پایین تر از منفی ۲ درجه دچار مشکل شده یا به‌کلی از بین می‌رود، این گیاه نیاز به خاک‌های ماسه‌ای و با زهکشی مناسب دارد و در صورت انباشته شدن آب پای درخت، طی ۲۴ ساعت از بین خواهد رفت. مازندران با برخورداری از تنها ۲.۵ درصد زمین کشاورزی کشور، سالانه ۷درصد از تولیدات کشاورزی و ۱۱ درصد از ارزش اقتصادی محصولات کشاورزی کشور را در اختیار دارد.

مازندران با دارا بودن ۴۶۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی قطب مهم تولید محصولات کشاورزی کشور محسوب می‌شود و بزرگ‌ترین تولیدکننده ۱۷محصول کشاورزی کشور مانند برنج، مرکبات، گل و گیاه، کیوی، گوشت سفید، آبزی پروری و نهال زیتون است. مهم‌ترین میوه باغ‌های مازندران را انواع نارنگی و پرتقال تشکیل می‌دهد و بسته به گونه درخت به صورت زودرس یا دیررس برداشت شده و روانه بازار می‌شود.

برنجکاری یکی از مهم‌ترین فعالیت کشاورزی در مازندران و منبع مهم درآمد کشاورزان استان است و با تولید بیش از یک میلیون تن، ۴۲ درصد برنج مورد نیاز کشور از این استان تامین می‌شود. استان مازندران تولید‌کننده ۷۲ نوع محصول زراعی و باغی است که در تولید ۱۵ محصول رتبه اول تا سوم را دارد.

بازدید استاندار مازندران از گلخانه پاپایا در نکا

نخستین گلخانه پاپایای مازندران از ۴سال قبل در شهرستان نکا فعالیت خود را آغاز کرده که علاوه بر ظرفیت اشتغالزایی که به همراه داشته، توانسته است جایگاه خوبی در زمینه صادرات نیز پیدا کند.

اواخر شهریور امسال استاندار به همراه مسئولان حوزه کشاورزی مازندران به این گلخانه رفت تا از نزدیک وضعیت تولید در منطقه برای همواره کردن مسیر صادرات آن را رصد کند.

سید محمود حسینی‌پور در این بازدید اعلام کرد: میوه استوایی پاپایا که در یکی از شهرک‌های موفق گلخانه‌ای نکا تولید می‌شود، همانند میوه کیوی نیاز به بازاریابی و معرفی دارد.

وی گفت: بدون تردید این میوه استوایی هم همانند کیوی نه‌تنها در سبد غذایی ایرانیان جای خواهد گرفت بلکه صادرات محور هم خواهد شد.

استاندار مازندران بیان کرد: تولید‌کنندگان جوان این محصول در شرایط فعلی باید حمایت شوند و عده‌ای از سرمایه‌گذارانی که در بخش صادرات هستند، به کمک این جوانان تولید‌کننده خواهند آمد.

وی، وضعیت فعلی قرار گرفتن مازندران به عنوان هاب صادرات بین کشورهای حاشیه دریای خزر را فرصت بی‌نظیری که دولت سیزدهم زمینه آن را فراهم کرده توصیف و بیان کرد: بدانید برای رسیدن به هدف در جنگ اقتصادی قرار داریم، صادرات از مبدأ مازندران باید طبق مقولات دانش‌بنیان به‌ویژه الکترونیکی شدن توسعه صادرات گسترش یابد.

استاندار مازندران با بیان اینکه همه سرمایه‌گذاران در حوزه صادرات مورد حمایت دولت هستند، گفت: مقاومت در اجرای صادرات به روش سنتی عامل عقب افتادگی مازندران است، و امروز صادرات محصولات کشاورزی از مبدأ استان باید طبق مقررات کشورهای هدف انجام شود.

استاندار مازندران نقش اتاق بازرگانی را محوری در توسعه اقتصادی مازندران در حوزه صادرات دانست و بیان کرد: اتاق بازرگانی استان باید در همه حوزه‌ها چابک شود و ایجاد بانک اطلاعاتی در حوزه محصولات مختلف صادراتی به‌ویژه کشاورزی باید سامانه‌ای شود. نماینده عالی دولت در مازندران تصریح کرد: خروج بی‌کیفیت محصولات کشاورزی مازندران ناشی از بی‌نظارتی است، تاکید می‌کنم امروز با توجه به گسترش دیپلماتیک ایران با محوریت مازندران با کشورهای cis به‌ویژه روسیه، تفکر فضای باز صادرات برای هرگونه محصولات به کشورهای منطقه منسوخ شده است.

در این ارتباط، مجری نخستین گلخانه ‌پاپایا در مازندران روز یکشنبه در گفت‌وگو با ایرنا گفت که از مجموع وسعت این گلخانه ۳هکتاری در شهرستان نکا، ۱.۵ هکتار آن به زیر کشت ‌میوه پاپایا رفته است.

حافظ عارفی ادامه داد: این گلخانه نخستین و بزرگترین مرکز کشت ‌پاپایا در استان مازندران به شمار می‌رود که از آخرین نمونه که در کشورهای اروپا استفاده می‌شود، کشت شد.

وی اظهار کرد: درحال‌حاضر ۷ نفر به صورت مستقیم ‌و ۲۰ نفر به صورت غیرمستقیم در این گلخانه مشغول به کار هستند.

این فعال کشاورزی با اشاره به اینکه بازار هدف تولیدات این گلخانه داخل کشور است، اضافه کرد: با توجه به اینکه این میوه بالای درخت به بار می‌نشنید، نیاز است گلخانه با ستون ۶تا ۵‌.‌۱۲ متر ساخته شود. وی گفت: پس از ۸ ماه کاشت درخت موعد برداشت میوه است و در هزار متر، ۲۰۰نهال کاشته می‌شود. عارفی افزود: به ازای هر هکتار در شمال کشور ۳۰۰ تا ۳۵۰ تن در این مدت زمان بار می‌دهد که درآمدزایی خوبی است. وی پاپایا را میوه به صرفه اقتصادی برشمرد و گفت: در هر هزار متر بین ‌هزار و ۵۰۰ تا ۲ هزار لیتر آب نیاز است و مصرف کود یک تا ۱.۵ میلیارد ریال است.

عارفی ادامه داد: میوه این درخت درمان بیماری‌های دیابت نوع ۲، فشار خون، سوهاضمه، یبوست و تاری دید بوده ‌و سرشار از مواد معدنی، فیبر و آهن است.

این فعال در حوزه کشاورزی مازندران گفت: همچنین برگ این گیاه در درمان دیابت نوع دو مناسب است.

وی با اشاره به اینکه سابقه کشت این درخت در دنیا ۲۰۰ساله و در ایران چهارساله است، ‌گفت: میزان هزینه انجام‌شده برای کاشت این درخت در گلخانه خود را به‌ازای هر هزار متر ۱۰ میلیارد ریال اعلام کرد. به گفته این تولیدکننده پاپایا در مازندران درحال‌حاضر تولیدات این گلخانه در داخل و حدود ۵۰۰ کیلو به صورت هفتگی به کشورهای همسایه از جمله عراق صادر می‌شود، در حالی‌که کشورهای دیگر از جمله روسیه و امارات متقاضی محصولات پاپایای مازندران هستند.

وی گفت: برای رسیدن به این منظور و جایگاه صادراتی به ۱۵ هکتار زمین نیاز است و با توجه به استقبال کشورهای همسایه از محصول مازندران، ‌پاپایا می‌تواند به عنوان محصول جدید در سبد صادرات استان قرار گیرد.

عارفی با اشاره به اینکه بازدید اخیر استاندار مازندران از گلخانه پاپایای شهرستان نکا، دستاوردهای خوبی برای این مجموعه داشته است، افزود: براساس قول مساعد استاندار مازندران برای فراهم کردن و تسهیل صادرات محصول این گلخانه هماهنگی با پایانه صادرات محصولات کشاورزی روماک گستر انجام شد و نمونه اولیه محصول برای این پایانه ارسال شد و منتظر انجام اقدامات بعدی برای صادرات است.

سخن پایانی

مجموع باغ‌های مرکبات مازندران ۱۱۲ هزار هکتار است که از این میزان ۱۱۰ هزار هکتار ارقام بارده هستند. همچنین از مجموع باغات مرکبات مازندران ۸۰ هزار هکتار زیر کشت ارقام مختلف پرتقال، ۳۰ هزار هکتار ارقام مختلف نارنگی و بقیه زیر کشت محصولاتی از جمله نارنج و لیمو قرار دارند. همچنین در حوزه تولید کیوی به عنوان یکی از محصولات مورد اشاره برای صادرات از مازندران به روسیه می‌توان گفت که باغ‌های کیوی مازندران که بالغ بر ۷هزار هکتار می‌شود در غرب این استان متمرکز است. برداشت محصول این باغ‌ها هم در شرایط طبیعی به حدود ۱۸۰هزار تن تا ۲۲۰ هزارتن می‌رسد و برداشت این محصول از نیمه دوم آبان شروع می‌شود و طی یک ماه ادامه دارد و بیش از ۷۰ درصد این محصول هم ارزش صادراتی دارد.