خام فروشی منابع از جمله مواد معدنی و نفتی که به نوعی از آن باید به عنوان هدررفت ثروت‌های ملی یاد کرد، یکی از چالش‌های مهم پیش روی کشورهای در حال توسعه یا دارای ذخایر معدنی فراوان است و کم و بیش جوامع با پیامدها و آسیب‌های آن برای اقتصاد آشنا هستند.صادرات و خام فروشی منابع اگرچه درآمدهای خوبی را نصیب کشورها می‌سازد اما این درآمدها پایدار نبوده و سرانجام روزی به پایان می‌رسند، ضمن آنکه فرصت طلایی برای ایجاد ارزش افزوده و رشد درآمدهای عمومی را از کشورها می‌گیرند.یکی از راه‌های دور شدن از خام فروشی و ایجاد ارزش افزوده در منابع با تولید محصولات با فناوری بالا از سوی صنایع و واحدهای دانش‌بنیان است، صنایعی که می‌توانند با اتکا به دانش، نوآوری و فناوری روز محصولاتی جدید و پیشرفته که نیاز و تقاضای بازارهای جهانی باشد را به تولید برسانند.بدون شک با سرعت روزافزون فناوری‌ها و تولید کالاهای صنعتی مبتی بر فناوری روز، حوزه دانش‌بنیان به یکی از مولفه‌های اصلی قدرت در دنیا تبدیل شده است.

لازمه عبور از اقتصاد گلخانه‌ای و رسیدن به یک اقتصاد پویا و قابل اتکا برای کشورمان و پرهیز از خام‌فروشی که بلای جان اقتصاد کشور است، حمایت از دانش‌بنیان‌هاست.بخش خصوصی نیز از توانمندی‌های مالی و اعتباری مناسبی بهره‌مند است و می‌تواند با تغییر رویکردها و پذیرش ایده‌ها و نوآوری‌های جدید، ساختارهای مربوط به خود را با فناوری‌های موجود هماهنگ کرده و در مسیر دانش‌بنیان شدن قدم بردارد.

مهدی بخشنده عضو اتاق بازرگانی، صنایع معادن و کشاورزی استان قزوین گفت: فعالان اقتصادی برای حرکت به سمت دانش‌بنیان شدن فعالیت‌ها و تولید در کشور آمادگی دارند اما در ابتدا باید این آمادگی در بین بدنه اجرایی و دولت ایجاد شود و دولت و مجلس ریل‌گذاری مناسبی در این زمینه ایجاد کنند.

وی افزود: امروز نباید دل خودمان را با آمار فروش و صادرات نفت و مواد خام و فولاد و آهن که با انرژی ارزان و یارانه‌ای تولید می‌شود خوش کنیم، چرا که این مسئله هدررفت ثروت‌های ملی و یا در حالت خوشبینانه ارزان‌فروشی منابع و ذخایر ما به شمار می‌رود و یک رویه و رویکرد منطقی نیست.

بخشنده خاطرنشان کرد: با اتکا به دانش و فناوری و بها دادن بیشتر به علم و پژوهشگران و پیوند صنعت و دانشگاه باید شرکت‌های دانش‌بنیان که توانمندی خلق ایده و تبدیل آنها به کالا و ثروت دارند را افزایش دهیم چرا که تنها راه جلوگیری از خام فروشی و اتلاف منابع، ایجاد ارزش افزوده در منابع و ذخایر از طریق این شرکت‌هاست.

این فعال اقتصادی گفت: معتقدم تحقق اشتغال آفرینی پایدار و همچنین صادرات واقعی در کشور به معنای ایجاد ارزش افزوده در منابع خدادادی و عرضه آنها در بازارهای جهانی تنها با تقویت تولیدات دانش‌بنیان و حمایت از شرکت‌ها و فعالان این بخش عملی می‌شود.وی اظهار امیدواری کرد دولت برای تحقق شعار سال به شکل مناسب از ظرفیت‌های بخش خصوصی و نمایندگان این بخش در اتاق بهره‌مند شود و نظرات کارشناسی و مشورتی فعالان اقتصادی را مورد توجه جدی قرار دهد.

مشوق‌ها و حمایت‌های مالی دولت

با هدف کمک به تحقق شعار سال، زمین در شهرک‌های صنعتی بدون انجام مزایده و با نرخ ارزان تر و به شکل اقساطی در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان قرار می‌گیرد. شهرک‌های صنعتی یکی از بسترها و زیرساخت‌های مناسب جهت استقرار و فعالیت شرکت‌های دانش‌بنیان به شمار می‌روند. با توجه دولت سیزدهم زمینه‌ها و فرصت‌های خوبی برای استقرار و فعالیت این شرکت‌ها در سطح شهرک‌ها و نواحی صنعتی پدید آمده که می‌تواند به فرآیند تبدیل ایده‌ها به تولید و خلق ثروت سرعت ببخشد.

رضا صفاری مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان قزوین در همین رابطه گفت: علاوه بر حمایت‌ها در زمینه پرداخت تسهیلات و مشوق از سوی دستگاه‌های مختلف و همچنین معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، در حوزه صنایع کوچک نیز زمین در شهرک‌های صنعتی بدون انجام مزایده و با نرخ ارزان‌تر و به شکل اقساطی در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان قرار می‌گیرد.

صفاری همچنین گفت: با توجه به اهمیت شعار سال و لزوم گام برداشتن به سمت توسعه صنایع دانش‌بنیان درصدد ایجاد شهرک تخصصی دانش‌بنیان در استان قزوین هستیم تا زمینه حلق ثروت از طریق تبدیل ایده‌ها به کالاهای پیشرفته را فراهم کنیم و از طریق توسعه دانش‌بنیان‌ها از خام فروشی منابع جلوگیری کرده و شاهد رشد ارزش افزوده منابع در کشور باشیم.

وی با بیان اینکه استان قزوین به دلایل مختلف از جمله نزدیکی به تهران، وجود زیرساخت‌های مناسب در شهرک‌های صنعتی، برخورداری از بیش از ۴هزار واحد صنعتی دارای پروانه بهره‌برداری و تعداد مراکز معتبر علمی و دانشگاهی زمینه مناسبی برای فعالیت و استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان داراست.مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی استان قزوین در ادامه از ساخت واحدهای کارگاهی با مساحت ۳۰۰ تا ۵۰۰ متر برای استقرار شرکت‌های دانش‌بنیان آماده فعالیت تولیدی خبر داد و گفت: این کار سال گذشته از شهرک صنعتی آبیک کلید خورده و درحال‌حاضر ۸سوله در این شهرک احداث شده و همچنین کار ساخت واحدهای کارگاهی در سایر شهرک‌های صنعتی استان نیز امسال از محل اعتبارات داخلی این شرکت آغاز خواهد شد.

صفاری همچنین یادآور شد: برهمین اساس فضای استقرار برای فعالیت کارگاهی ۳۰شرکت دانش‌بنیان در شهرک‌های صنعتی استان قزوین طی امسال از طریق احداث و واگذاری سوله‌های کوچک ایجاد می‌شود.

این مسئول گفت: این واحدهای کارگاهی یا سوله‌ها با شرایط آسان در اختیار شرکت‌های دانش‌بنیان قرار می‌گیرد تا آنها بتوانند فعالیت تولیدی خود را آغاز کنند و در گام‌های بعدی که امکان توسعه فعالیت تولیدی خود را پیدا کنند به آنها زمین با شرایط آسان واگذار می‌شود.

ریل‌گذاری مجلس یازدهم

نقش مجلس در پیشبرد شعار سال از طریق اصلاح قوانین و مقررات و همچنین تصویب قوانین جدید که بتواند راه را برای ظهور و بروز شرکت‌های دانش‌بنیان در بخش تولید باز کند، برکسی پوشیده نیست. لطف‌الله سیاهکلی نماینده مردم قزوین، آبیک و البرز و عضو کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی نیز گفت: رفتن به سمت و سوی تولید دانش‌بنیان و فاصله گرفتن از اقتصاد نفتی راه‌حل نجات اقتصاد کشور به شمار می‌رود. عضو کمیسیون صنایع معادن مجلس شورای اسلامی گفت: امروز دنیا در حوزه دانش‌بنیان‌ها با سرعت رو به جلو پیش می‌رود و کشورها در این زمینه با یکدیگر رقابت می‌کنند و یکی از مولفه‌های قدرت در این زمینه تعریف می‌شود بنابراین ناگزیر هستیم تا به این سمت و سو حرکت کنیم.

سیاهکلی خاطرنشان کرد: بدون شک تقویت شرکت‌های دانش‌بنیان و تولیدات با فناوری بالا اشتغال پایدار را برای کشور به ارمغان می‌آورد و زمینه را برای خروج از اقتصاد تک‌بعدی و وابسته به درآمدهای نفت و انرژی و خام‌فروشی فراهم خواهد آورد.

این نماینده مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: رشد عوارض صادراتی روی کالاهای خام و معدنی که مورد توجه مجلس یازدهم قرار داشته و با هدف کاهش خام‌فروشی و جلوگیری از اتلاف سرمایه‌های ملی خدادادی صورت گرفته است.

سخن پایانی

تحقق شعار سال نیازمند یک حرکت جمعی و عزم جهادی از سوی دولت و مجلس و همچنین فعالان بخش خصوصی و اقتصادی است و هرکدام در پیشبرد این شعار باید به رسالت‌ها و وظایف خود به درستی عمل کنند تا شاهد توسعه واقعی تولید دانش‌بنیان در کشور باشیم.