اشتباهات رایج در راهاندازی خط ترموفرمینگ و راهکارهای رفع آنها
راهاندازی یک خط ترموفرمینگ، برخلاف ظاهر ساده تجهیزات، نیازمند شناخت دقیق فرآیند، نوع مواد اولیه، دما، سرعت و سازگاری دستگاه با محصول است. بسیاری از خطاهایی که در کارخانهها مشاهده میشود، ناشی از انتخاب نادرست پارامترها، تنظیمات اشتباه دستگاه و بیتوجهی به زیرساختهایی است که عملکرد خط را تعیین میکنند. این اشتباهات نهتنها کیفیت بستهبندی را کاهش میدهد، بلکه هزینه نگهداری و توقف تولید را هم افزایش میدهد. در ادامه به رایجترین این خطاها و راهکارهای رفع آنها پرداخته میشود.
۱. انتخاب نادرست دستگاه یا ظرفیت نامتناسب با محصول
یکی از خطاهای اساسی در کارخانههایی که برای اولینبار خط ترموفرمینگ راهاندازی میکنند، انتخاب دستگاهی است که با محصول یا تیراژ تولید سازگار نیست.
مسئله تنها “ظرفیت دستگاه” نیست؛ بلکه مدل دستگاه، قدرت وکیوم، نوع قالب، کیفیت المنتها و توان دوخت حرارتی نیز باید با نوع بستهبندی و حجم تولید هماهنگ باشد.
به همین دلیل تولیدکنندگان باتجربه معمولاً پیش از خرید به جزئیات فنی دستگاههایی که بهطور تخصصی به این صنعت اختصاص دارند، توجه میکنند؛ دستگاههایی که در بخش تولید دستگاه ترموفرمینگ معرفی شدهاند نمونهای از همین گروه تجهیزات هستند.
راهکار
- قبل از انتخاب دستگاه، تست نمونه محصول انجام شود.
- ظرفیت واقعی خط (نه ظرفیت روی کاتالوگ) بررسی شود.
- نوع فیلم و شرایط محصول بهصورت عملی روی دستگاه بررسی گردد.
۲. تنظیمات اشتباه دما و عدم کنترل یکنواختی حرارتی
بیشتر مشکلات کیفیتی در ترموفرمینگ، از جمله پارگی ورق، چروک شدن، عدم شکلگیری کامل و دوختهای ناقص، نتیجه تنظیم نادرست دماست. در بسیاری از کارخانهها دیده شده که اپراتور تنها با چند درجه کموزیاد کردن المنتها تلاش میکند مشکل را رفع کند، درحالیکه دمای قالب، توزیع حرارتی و زمان پیشگرمایش همگی نقش مهمی دارند.
راهکار
- برای هر ماده اولیه (PS، PET، PP)، پروفایل دمایی جدا تهیه شود.
- از سنسورهای کنترل دمای مستقل استفاده شود.
- دمای قالب و المنتها همزمان تنظیم شوند تا ورق به شکل یکسان گرم شود.
۳. استفاده از ورق نامرغوب یا نامتناسب با محصول
برخی از کارخانهها بهدلیل کاهش هزینه اولیه، از ورقهایی با کیفیت پایین استفاده میکنند. این ورقها معمولاً ضخامت یکنواختی ندارند و هنگام گرم شدن رفتار پایدار نشان نمیدهند. در نتیجه، ظرفهای تولیدی در گوشهها نازک و شکننده میشوند یا حفره بهطور کامل شکل نمیگیرد.
این موضوع نشان میدهد انتخاب مواد اولیه باید متناسب با جنس، نوع محصول و استاندارد بستهبندی باشد. مجموعههایی که روی آموزش بستهبندی تمرکز دارند، در صفحات آموزشی مانند با انواع بسته بندی مواد غذایی آشنا شوید معمولاً تفاوت ورقها و کاربرد هرکدام را توضیح دادهاند.
راهکار
- ورق با تلرانس استاندارد و تولیدکننده معتبر انتخاب شود.
- چکلیست کنترل ضخامت ورق قبل از ورود به خط اجرا شود.
- رنگ، بافت و رفتار حرارتی ورق پیش از تولید انبوه تست شود.
۴. ناهماهنگی سرعت خط با نوع محصول و فیلم بستهبندی
سرعت بیشازحد خط ترموفرمینگ یکی از دلایل رایج کاهش کیفیت دوخت، پفکردگی بستهها و شکلگیری ناقص حفرههاست.
در بسیاری از خطوط تازهراهاندازی شده دیده میشود که اپراتور با هدف افزایش خروجی، سرعت حرکت ورق را بالا میبرد، درحالیکه زمان لازم برای حرارتدهی و ایجاد خلأ کافی کاهش مییابد.
از طرف دیگر، سرعت پایین نیز باعث کاهش بهرهوری و افزایش هزینه تولید میشود.
تعادل سرعت، دما، فشار وکیوم و زمان سیل، یکی از مهارتهای اصلی در راهاندازی خط است.
راهکار
- برای هر محصول یک “پروفایل سرعت” تعریف شود.
- سرعت به گونهای تنظیم شود که دما و وکیوم کاملاً هماهنگ باشند.
- هر تغییر سرعت باید همراه با تست دوخت و تست شکلدهی انجام شود.
۵. بیتوجهی به نگهداری دورهای دستگاه و سرویس قطعات
یکی از شایعترین اشتباهات کارخانهها، نگهداری نادرست دستگاه است. المنتها، تیغههای برش، پمپ وکیوم و قالبها قطعاتی هستند که فرسودگی آنها مستقیماً روی کیفیت خروجی تأثیر میگذارد.
عدم سرویس پمپ وکیوم، رایجترین علت کاهش کیفیت شکلدهی است؛ زیرا وکیوم ناکامل باعث ناصاف شدن حفرهها و کاهش کیفیت بسته میشود.
در صنایع غذایی، دستگاه باید روزانه تمیزکاری و ماهانه سرویس فنی شود.
در بسیاری از کارخانهها که با دستگاههای بسته بندی مواد غذایی کار میکنند، اجرای چکلیست نگهداری منظم باعث کاهش توقف خط و افزایش عمر تجهیزات شده است.
راهکار
- سرویس پمپ وکیوم بهصورت منظم انجام شود.
- المنتها و تیغه برش بهموقع تعویض شوند.
- قالبها هر هفته روغنکاری و تمیزکاری کامل شوند.
- تست فشار دوخت و تست وکیوم بهصورت دورهای ثبت شود.
جدول جمعبندی
|
اشتباه رایج |
پیامد |
راهکار |
|---|---|---|
|
انتخاب دستگاه اشتباه |
توقف خط و افت کیفیت |
بررسی فنی قبل از خرید و تست محصول |
|
تنظیمات اشتباه دما |
شکلدهی ناقص و دوخت ضعیف |
تعریف پروفایل حرارتی استاندارد |
|
ورق بیکیفیت |
ترک، نازکی گوشهها، شکست |
انتخاب ورق استاندارد و تست اولیه |
|
سرعت نامتناسب خط |
کاهش کیفیت وکیوم و دوخت |
تنظیم دقیق سرعت براساس محصول |
|
عدم سرویس دستگاه |
افت کیفیت و توقفهای ناگهانی |
نگهداری دورهای و چکلیست روزانه |
سؤالات متداول
مهمترین عامل در کیفیت خط ترموفرمینگ چیست؟
هماهنگی دما، فشار و سرعت خط؛ این سه عامل پایه اصلی کیفیت شکلدهی و دوخت هستند.
چرا گوشههای ظرف در ترموفرمینگ نازک میشود؟
بهدلیل گرمشدن ناکامل ورق یا کیفیت پایین مواد اولیه.
چطور میتوان سرعت مناسب خط را تعیین کرد؟
با تست روی محصول واقعی، اندازهگیری کیفیت دوخت و بررسی کامل خلأ ایجادشده روی قالب.
