مجوز افتا یا گواهی امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات یکی از مهم‌ترین مجوزهایی است که صلاحیت امنیتی شرکت‌ها و محصولات را تأیید می‌کند. این گواهی نشان می‌دهد که شرکت از نظر فنی، مدیریتی و ساختاری توانایی ارائه خدمات یا تولید محصولات امن را دارد.

در این مقاله، تمامی نکات مهم درباره مجوز افتا، شرایط لازم، مدارک مورد نیاز و مراحل دریافت آن را به شکلی جامع و سئو شده بررسی می‌کنیم.

مجوز افتا چیست؟

مجوز افتا یک گواهی رسمی است که به شرکت‌ها، مؤسسات، مراکز آموزشی، تولیدکنندگان نرم‌افزار یا ارائه‌دهندگان خدمات امنیتی اعطا می‌شود. این مجوز تأیید می‌کند که مجموعه مربوطه توانایی ارائه خدمات یا تولید محصولاتی را دارد که استانداردهای امنیت اطلاعات را رعایت کرده‌اند.

هدف از صدور مجوز افتا

• افزایش سطح امنیت فضای تبادل اطلاعات کشور
• ایجاد ساختار استاندارد برای خدمات سایبری
• جلوگیری از تهدیدات و حملات سایبری
• افزایش اعتماد کارفرمایان و سازمان‌ها
• تأیید توانایی فنی و تخصصی شرکت‌ها

این مجوز برای بسیاری از پروژه‌های کلان فناوری اطلاعات، به‌خصوص پروژه‌های دولتی، شرط لازم محسوب می‌شود.

چه کسب‌وکارهایی نیاز به دریافت مجوز افتا دارند؟

مجوز افتا تنها برای شرکت‌های امنیت سایبری لازم نیست؛ بلکه بسیاری از مجموعه‌های فعال در حوزه فناوری اطلاعات نیز باید آن را دریافت کنند. فعالیت‌های مشمول این گواهی شامل ۴ گروه اصلی است:

۱. خدمات مدیریتی امنیت اطلاعات

این دسته شامل فعالیت‌هایی است که مربوط به سیاست‌گذاری، مدیریت و برنامه‌ریزی امنیت سازمانی هستند.

نمونه فعالیت‌ها:

• تدوین سیاست‌های امنیتی
• مدیریت ریسک سایبری
• مشاوره امنیت اطلاعات
• طراحی معماری امنیت سازمان

۲. خدمات فنی امنیت اطلاعات

بخش بزرگی از شرکت‌های فناوری اطلاعات در این گروه قرار می‌گیرند.

نمونه فعالیت‌ها:

• تست نفوذ
• ارزیابی آسیب‌پذیری
• طراحی و پیاده‌سازی شبکه امن
• رمزنگاری و مدیریت دسترسی
• راه‌اندازی و پیکربندی تجهیزات امنیتی

۳. خدمات عملیاتی امنیت سایبری

شرکت‌هایی که عملیات امنیتی را به‌صورت مستقیم اجرا می‌کنند، نیازمند این مجوز هستند.

مانند:

• مرکز عملیات امنیت (SOC)
• مدیریت رخدادهای امنیتی
• پایش و مانیتورینگ شبکه
• پاسخ‌گویی به تهدیدات سایبری

۴. خدمات آموزشی حوزه امنیت اطلاعات

تمامی آموزشگاه‌ها و مراکز برگزار کننده دوره‌های امنیت سایبری نیز باید مجوز افتا داشته باشند.

مانند آموزش:

• تست نفوذ
• مدیریت امنیت
• تحلیل بدافزار
• امنیت شبکه

علاوه بر این، تمام محصولات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری مرتبط با امنیت اطلاعات نیز قبل از عرضه باید ارزیابی شده و گواهی افتا دریافت کنند.

شرایط لازم برای دریافت مجوز افتا

برای صدور این مجوز، شرکت‌ها باید مجموعه‌ای از شرایط فنی، سازمانی و قانونی را داشته باشند. مهم‌ترین شرایط گرفتن مجوز افتا در سال 1404 عبارت‌اند از:

۱. برخورداری از تیم متخصص

شرکت باید نیروهای انسانی متخصص در زمینه امنیت اطلاعات، برنامه‌نویسی، شبکه یا فعالیت مرتبط داشته باشد. تخصص‌ها باید با مدارک و سوابق کاری قابل اثبات باشند.

۲. ثبت رسمی شرکت

شرکت باید دارای:

• اساسنامه
• هیئت‌مدیره
• آگهی ثبت
• تغییرات قانونی

باشد. همچنین نوع فعالیت شرکت در اساسنامه باید با موضوع مجوز همخوانی داشته باشد.

۳. وجود زیرساخت فنی مناسب

برای فعالیت‌هایی مانند تست نفوذ، پایش شبکه، توسعه نرم‌افزار امنیتی و… شرکت باید ابزارها، تجهیزات و محیط آزمایشگاهی مناسب داشته باشد.

۴. رعایت استانداردهای امنیتی

شرکت باید فرآیندها و دستورالعمل‌های امنیتی را تدوین کرده و در ساختار سازمانی خود پیاده‌سازی کند.

۵. ارائه سابقه فعالیت مرتبط

در برخی حوزه‌ها، مثل خدمات فنی یا عملیاتی، ارائه نمونه‌کار، قراردادهای قبلی یا گزارش‌های فنی الزامی است.

مدارک لازم برای دریافت مجوز افتا

مدارک مورد نیاز از مهم‌ترین بخش‌های فرایند دریافت مجوز است. شرکت‌ها باید تمامی مدارک زیر را به‌صورت کامل، دقیق و استاندارد ارائه کنند:

مدارک هویتی و قانونی شرکت

• اساسنامه
• آگهی تأسیس
• آخرین تغییرات شرکت
• روزنامه رسمی

مدارک شناسایی مدیرعامل و اعضای هیئت‌مدیره

• کارت ملی
• شناسنامه
• مدارک تحصیلی

اطلاعات و سوابق کارشناسان فنی

• رزومه‌ کامل
• مدارک تحصیلی مرتبط
• سوابق کاری
• گواهی‌نامه‌های فنی

مستندات فنی خدمات یا محصول

برای محصولات نرم‌افزاری:

• معماری نرم‌افزار
• گزارش تست نفوذ
• طراحی دیتابیس
• مستندات API
• تحلیل آسیب‌پذیری

برای خدمات:

• نمونه پروژه‌ها
• گزارش عملکرد
• فرآیندهای امنیتی

مدارک مربوط به زیرساخت شرکت

• معرفی تجهیزات
• معرفی آزمایشگاه
• مستندات شبکه داخلی
• شرح ابزارهای مورد استفاده

پروانه کسب یا مجوز فعالیت (در صورت وجود)

این مدارک باید بدون نقص ارائه شود؛ زیرا کوچک‌ترین کمبود می‌تواند زمان دریافت مجوز را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد.

مراحل دریافت مجوز افتا

مرحله اول: ثبت درخواست

شرکت ابتدا باید درخواست خود را در سامانه رسمی صادرکننده مجوز ثبت کرده و حوزه فعالیت مورد نظر را انتخاب کند.

مرحله دوم: تکمیل و ارسال مدارک

در این مرحله، تمامی مدارک قانونی، فنی و هویتی شرکت بارگذاری می‌شود. دقت در این بخش بسیار مهم است.

مرحله سوم: بررسی کارشناسی

کارشناسان حوزه امنیت، مدارک، توان فنی، ساختار سازمانی و مستندات شرکت را بررسی می‌کنند.

این بررسی شامل:

• ارزیابی فنی
• بررسی صحت اطلاعات
• بررسی کیفیت مستندات
• کنترل سوابق پرسنل

می‌شود.

مرحله چهارم: ارزیابی عملی یا تست امنیت

برای بسیاری از حوزه‌ها، کارشناسان تست عملی انجام می‌دهند.

نمونه‌ها:

• تست امنیت نرم‌افزار
• بررسی توان تیم فنی
• ارزیابی تجهیزات
• بازدید حضوری از شرکت

مرحله پنجم: رفع نقص‌ها

در صورت مشاهده نقص یا اشکال، شرکت باید طی مدت مشخص موارد را برطرف کند.

مرحله ششم: صدور مجوز

در پایان، پس از تأیید تمامی مراحل، مجوز افتا صادر شده و شرکت رسماً در حوزه انتخابی مجاز به فعالیت خواهد بود.

مزایای دریافت مجوز افتا

• افزایش اعتماد مشتریان
• امکان همکاری با سازمان‌ها و پروژه‌های بزرگ
• اعتبار رسمی در حوزه امنیت سایبری
• رعایت استانداردهای امنیتی و ارتقای کیفیت خدمات
• ایجاد مزیت رقابتی در بازار

جمع‌بندی

مجوز افتا یکی از مهم‌ترین گواهی‌های امنیت سایبری در کشور است و شرکت‌هایی که در حوزه فناوری اطلاعات فعالیت می‌کنند، برای جلب اعتماد مشتریان و فعالیت رسمی، نیازمند دریافت آن هستند. برای اخذ این مجوز، شرکت‌ها باید شرایط مشخصی را داشته و مدارک کامل و استاندارد ارائه کنند. اگر مراحل به‌درستی طی شود و مستندات فنی کافی تهیه شود، دریافت این مجوز می‌تواند یک مزیت بزرگ برای هر کسب‌وکار در دنیای فناوری اطلاعات باشد.