بحران در بازار گوشت
انگشت اتهام به مدیریت وزارت جهادکشاورزیافزایش افسارگسیخته قیمت گوشت در ماههای اخیر، بار دیگر نگاهها را به سمت مدیریت وزارت جهادکشاورزی معطوف کرده است. دامداران و فعالان این حوزه میگویند از مدتها پیش نسبت به کاهش ذخایر نهادههای دامی، پیامدهای خشکسالی و تأثیر آن بر بازار محصولات پروتئینی هشدار داده بودند، اما هشدارهای آنان جدی گرفته نشد.
به اعتقاد فعالان بخش دام، سوءمدیریت در وزارت جهادکشاورزی و نفوذ دلالان در سامانه بازارگاه، تولید گوشت را با بحران جدی روبهرو کرده است. آنها تأکید دارند که تصمیمات سیاسی، واردات بیضابطه و حذف تشکلهای تولیدی از چرخه تصمیمسازی، زمینهساز گرانی بیسابقه و نابسامانی در بازار شده است.
مجتبی عالی، مدیرعامل سابق اتحادیه مرکزی تعاونی دامداران ایران، با اشاره به هشدارهای ابتدای سال ۱۴۰۴ گفت: «بارها اعلام کردیم ذخایر نهادههای دام و طیور رو به کاهش است، اما توجهی نشد. مدیران دولتی به جای تمرکز بر تولید، به سمت واردات حرکت کردند؛ چرا که منافع و امضاهای طلایی در آنجاست. مشکل اصلی در مدیریت وزارت جهادکشاورزی است، نه در بخش تولید. متأسفانه مافیای قدرتمندی در بازار گوشت وجود دارد که مانع حضور تشکلهای تولیدی میشود. واردات گوشت با ارز ۲۸۵۰۰ تومانی انجام میشود اما با قیمت دلخواه در بازار عرضه میگردد.»
افشین صدردادرس، مدیرعامل اتحادیه دام سبک نیز با انتقاد از نبود برنامهریزی برای مقابله با خشکسالی گفت: «هزینههای تولید گوشت به دلیل افزایش شدید قیمت نهادههای دامی بالا رفته است. پیشبینیهای لازم برای شرایط خشکسالی انجام نشد و اکنون با کمبود نهاده مواجهیم. تشکلهای تولیدی از جلسات امنیت غذایی و سامانه بازارگاه حذف شدهاند، در حالی که دلالان همچنان حضور دارند. این وضعیت نتیجه مستقیم سوءمدیریت است.»
از سوی دیگر، وحید کیانی دامدار، به فشار هزینهها و کمبود خوراک اشاره کرد: «دامداران به دلیل گرانی نهادهها و علوفه، ناچار شدهاند دامهای خود را روانه کشتارگاه کنند. حدود ۸۰ درصد هزینههای دامداری مربوط به علوفه است که قیمت آن چند برابر شده؛ بهطور مثال، بهای کاه از ۴ هزار تومان به ۱۲ هزار تومان رسیده است. در نبود جو و ذرت، دامداران به استفاده از تفاله چغندر روی آوردهاند. قیمتها روزانه افزایش مییابد و بدون برنامهریزی بلندمدت، اقدامات مقطعی دولت نمیتواند بحران تولید گوشت را حل کند.»