نان یارانه‌ای ۵۲ درصد گران شد؛ آیا نان آزادپز هم گران می‌شود؟
نان آزادپز که پیش‌تر در اردیبهشت امسال یک‌بار طعم گرانی را چشیده بود، حالا دوباره در آستانه جهش قیمتی قرار گرفته است. به گفته حمیدرضا رستگار، عضو اصلی کارگروه تنظیم بازار استانداری تهران، آنالیز قیمت‌ها انجام و به استانداری تحویل داده شده، اما قیمت جدید نان‌های آزادپز باید از سوی استانداری اعلام شود
قیمت نان، به‌عنوان قوت غالب مردم، دوباره در کانون توجه قرار گرفته است. در ماه‌های اخیر، تغییرات قیمتی در نانوایی‌های یارانه‌ای و آزادپز در نقاط مختلف کشور، فشار تازه‌ای بر سبد غذایی خانوارها وارد کرده است.
افزایش هزینه تولید، آزادسازی قیمت گندم و تصمیم‌های جدید در سیاست‌گذاری بازار آرد و نان، زنجیره‌ای از گرانی را ایجاد کرده که بیش از همه، زندگی اقشار کم‌درآمد و مزدبگیر جامعه را تحت‌تأثیر قرار داده است.
آنچه امروز در بازار نان می‌گذرد، تنها یک تغییر قیمت ساده نیست، بلکه نشانه‌ای از چالش‌های عمیق‌تر در ساختار تأمین و توزیع این کالای حیاتی است.
قیمت نان یارانه‌ای ۵۲ درصد افزایش یافت
چندی پیش بود که حشمت‌الله عسگری، معاون اقتصادی استانداری تهران، از افزایش قیمت نان در تهران و بعضی شهرستان‌های متصل خبر داد. به گفته این مقام مسئول، نرخ‌های جدید در سامانه نانینو درج شده و در حال حاضر ملاک عمل نانوایان قرار دارد.
براساس مصوبه اخیر، قیمت نان در تهران ۵۲ درصد افزایش یافت و در شهرستان‌های متصل هم نرخ نان تا ۴.۲ درصد رشد داشته است. براساس این مصوبه، این افزایش قیمت مربوط به نانوایی‌های یارانه‌ای است که ۱۰ تا ۲۰ درصد نانوایی‌های فعال را شامل می‌شود.
افزایش ۵۲ درصدی قیمت نان تنها مربوط به تهران نیست، بلکه در استان‌های دیگر هم قیمت نان افزایش یافته و حالا اقشار متوسط و کم‌درآمد جامعه مجبورند نان را با قیمت بالاتری تهیه کنند.
هرچند، بعد از اعتراض نانوایان در استان‌های مختلف به دلایلی نظیر قطع سهمیه آرد، افزایش هزینه‌های تولید، افزایش حقوق و دستمزد و … نرخ نان افزایش یافت، اما این افزایش قیمت به نانوایی‌های سهمیه‌ای ختم نشد.
قیمت نان آزادپز افزایش می‌یابد؟
با وجود افزایش نرخ نانوایی‌های آزادپز در اردیبهشت ۱۴۰۴، بازهم اخباری مبنی بر افزایش قیمت نان آزادپز به گوش می‌رسد.
قیمت‌ها هنوز از سوی استانداری تأیید یا رد نشده است
آنطور که حمیدرضا رستگار، عضو اصلی کارگروه تنظیم بازار استانداری تهران، به مهر گفته، آنالیز قیمت‌ها از سوی اتحادیه نانوایان سنتی انجام و این نرخ‌ها به معاونت اقتصادی استانداری تهران ارسال شده، اما هنوز این قیمت‌ها از سوی استانداری تأیید و یا رد نشده است.
وی افزود: قیمت جدید نان‌های نانوایی‌های آزادپز باید از سوی استانداری اعلام شود.
افزایش نرخ گندم صنف و صنعت عامل افزایش نرخ نان آزادپز در اردیبهشت است
افزایش مجدد قیمت نان آزادپز در حالی رخ می‌دهد که در اردیبهشت سال جاری هم یک بار قیمت نان آزادپز افزایش یافته بود. آنطور که محمدجواد کرمی، رئیس کارگروه آرد و نان اتاق اصناف تهران، به ایلنا گفته بود، قیمت گندم صنف و صنعت از ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۴، آزاد شد و گندمی که با قیمت ۱۲ هزار تومان به واحدهای آزادپز فروخته می‌شد، اکنون با نرخ ۲۲ هزار و ۵۰۰ تومان در اختیار نانوایی‌های آزادپز قرار می‌گیرد.
بر اساس این گزارش، افزایش پیاپی قیمت نان، چه در نانوایی‌های یارانه‌ای و چه آزادپز، تنها نشانه‌ای از فشار تورمی نیست، بلکه بازتابی از ضعف مزمن در سیاست‌گذاری و تداوم نظام چندنرخی است که سال‌هاست بستر فساد، رانت و ناکارآمدی را فراهم کرده است.
این ساختار معیوب نه‌تنها فاصله طبقاتی را عمیق‌تر می‌کند، بلکه منابع یارانه‌ای کشور را به‌جای حمایت واقعی از مصرف‌کننده، در مسیرهای انحرافی هدر می‌دهد.
تداوم چندنرخی بودن کالاهای اساسی، دیر یا زود به بحران‌های بزرگ‌تری در عرضه و قیمت منتهی می‌شود. راه برون‌رفت از این چرخه فرسایشی، انتقال یارانه از نانوایان به مردم است. سیاستی که با پرداخت مستقیم یارانه به خانوارها، هم امکان انتخاب و خرید آزادانه را فراهم می‌آورد، هم شفافیت در زنجیره تولید و توزیع ایجاد می‌کند و هم انگیزه برای رقابت سالم بین تولیدکنندگان را افزایش می‌دهد.
با چنین اصلاحی می‌توان به ثبات نسبی در بازار نان و پایان دادن به بازی فرسایشی قیمت‌ها امید داشت.
