تزریق گسترده اعتبار توسط بانک مرکزی؛ تأثیرات بر بازار مالی
این مرحله از عملیات بازار باز در سال ۱۴۰۴ بدون تغییرات خاصی برگزار و نتایج آن اعلام شد. در این عملیات، حجم درخواستها ثابت ماند، اما با بخش بیشتری از آن موافقت گردید.

نهمین مرحله از عملیات سیاست پولی بانک مرکزی در تاریخ 12 خرداد 1404 برگزار شد و نتایج منتشرشده نشاندهنده افزایش سطح اعتباردهی در بازار بینبانکی است. این عملیات با مشارکت 22 بانک انجام شد و نسبت به هفته گذشته افزایش یافته و به سقف 290 همت رسید. در این دوره، مجموع درخواست بانکها برای تأمین نقدینگی به 375 هزار میلیارد تومان رسید که نشان میدهد کمتر از 80 درصد این تقاضا تأمین شده است. بررسیها حاکی از آن است که سطح درخواستهای بانکها نسبت به هفته قبل تغییر چندانی نداشته است.
سکون در بازار باز بانک مرکزی
عملیات بازار باز، ابزاری است که بانک مرکزی از طریق آن به تأمین مالی بانکها کمک میکند. در این چارچوب، بانکها با وثیقهگذاری اوراق مالی نزد بانک مرکزی، برای دریافت اعتبار کوتاهمدت اقدام میکنند. در عملیات اخیر، سررسید اعتبارات اعطایی یکهفتهای تعیین شده و نرخ سود سالانه آن ۲۳ درصد بوده است. این عملیات، که تحت عنوان «ریپو» نیز شناخته میشود، نشاندهنده نیاز فزاینده بانکها به نقدینگی است.
در تازهترین مرحله از عملیات بازار باز که در تاریخ 12 خرداد برگزار شد، ۲۲ بانک درخواست تأمین نقدینگی به ارزش مجموعاً 375.8 هزار میلیارد تومان به بانک مرکزی ارائه دادند. در نهایت، بانک مرکزی با 77 درصد از این درخواستها، معادل 290 هزار میلیارد تومان، موافقت کرد. در مقایسه با هفته گذشته، حجم درخواست بانکها ثابت مانده اما بانک مرکزی با بخش بیشتری از آن موافقت کرده است. در همین عملیات، 271.2 هزار میلیارد تومان از اعتبارات گذشته سررسید شده و 290 هزار میلیارد تومان از توافقات ریپو همچنان در وضعیت باز باقی ماندهاند.
در بازار قاعدهمند که مشابه بازار شبانه است، بانکها برای تأمین نقدینگی اضطراری با نرخ بهره ۲۴ درصد اقدام به دریافت اعتبارات روزانه میکنند. در هفته منتهی به 12 خرداد ، سطح روزانه تأمین نقدینگی از سوی بانکها بین 57 تا 74 هزار میلیارد تومان متغیر بوده است. در روز آخر، 8 بانک در اعتبارگیری قاعدهمند شرکت کردند که در آن 57 همت اعتبارگیری قاعدهمند انجام و 68 همت سررسید شد. با توجه به ماندگاری سطح نرخ بهره بین بانکی در سطوح بالای 23.9 درصد به نظر میرسد همچنان فشار نقدینگی در بانکها وجود دارد و همین یکی از دلایل مشارکت پررنگ در بازار قاعدهمند است.