با این راهکار کلیه خود را بیمه کنید
این مقاله به بررسی نقش هر میوه در سلامت کلیه با توجه به جدیدترین دستاوردهای پزشکی و تغذیه می‌پردازد.
بهترین میوه‌ها برای افرادی که دچار سنگ کلیه هستند سنگ‌های کلیه یکی از رایج‌ترین مشکلات اورولوژیک در سطح جهانی به شمار می‌روند و هر ساله میلیون‌ها نفر را تحت تأثیر قرار می‌دهند. عوامل متعددی از جمله ژنتیک، وضعیت آب و الکترولیت بدن، سطح فعالیت بدنی و به ویژه رژیم غذایی در ایجاد این سنگ‌ها نقش دارند. در این راستا، برخی میوه‌ها به طور طبیعی حاوی ترکیباتی هستند که می‌توانند خطر تشکیل سنگ کلیه را کاهش دهند و حتی برای افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، مفید واقع شوند.
در این مقاله به ۱۰ میوه مهم که در پیشگیری و مدیریت سنگ کلیه نقش دارند، خواهیم پرداخت.
۱. لیمو (Lemon)
خاصیت اصلی: حاوی سیترات
سیترات موجود در لیمو مانع از تشکیل بلورهای کلسیم اگزالات می‌شود — نوع شایع‌ترین سنگ کلیه.
لیمواب (آب لیمو طبیعی بدون قند) یکی از مواد پیشنهادی متخصصان کلیه برای پیشگیری است.
نکته : اضافه کردن آب لیمو به آب مصرفی روزانه می‌تواند به بالا بردن سطح سیترات در ادرار کمک کند.
۲. پرتقال (Orange)
خاصیت اصلی: منبع طبیعی سیترات و پتاسیم
شبیه لیمو، پرتقال نیز حاوی سیترات طبیعی است.
پتاسیم موجود در آن به تعادل الکترولیتی و دفع بهتر سدیم کمک می‌کند.
نکته : آب پرتقال صنعتی با قند زیاد ممکن است مضر باشد؛ بهتر است از میوه تازه یا آب تازه استفاده شود.
۳. انار (Pomegranate)
خاصیت اصلی: آنتی‌اکسیدان قوی و ضدالتهاب
انار به دلیل داشتن پلی‌فنول‌ها و فلاونوئیدها می‌تواند التهاب کلیه را کاهش دهد و از تشکیل سنگ جلوگیری کند.
مطالعات نشان داده‌اند که عرق انار تازه می‌تواند حجم و تعداد سنگ‌ها را کاهش دهد.
نکته : استفاده متعادل ضروری است، چرا که انار دارای اگزالات نیز هست.
۴. سیب (Apple)
خاصیت اصلی: فیبر و مالیک اسید
سیب دارای مالیک اسید است که می‌تواند موجب خنثی‌سازی اسید ادرار شود .
فیبر بالا نیز به تنظیم سطح مواد معدنی در بدن کمک می‌کند.
نکته : سیب را با پوست و تازه مصرف کنید و از شربت‌های صنعتی دوری کنید.
۵. گوجه (Tomato)
خاصیت اصلی: لیکوپن و پتاسیم
لیکوپن موجود در گوجه یک آنتی‌اکسیدان قوی است که می‌تواند خطر تشکیل سنگ کلیه اوریک اسیدی را کاهش دهد.
پتاسیم موجود در گوجه به کنترل فشار خون نیز کمک می‌کند.
نکته : گوجه دارای اگزالات است، بنابراین مصرف بیش از حد در افراد مستعد سنگ اگزالات ممکن است نامناسب باشد.
۶. موز (Banana)
خاصیت اصلی: پتاسیم و منیزیم
پتاسیم موجود در موز به دفکر سدیم و کاهش pH ادرار کمک می‌کند.
منیزیم نیز به جذب کلسیم در روده کمک کرده و از رسوب کلسیم در کلیه جلوگیری می‌کند.
نکته : موز دارای اگزالات است، بنابراین در مواردی که شخص دارای سابقه سنگ اگزالات است، مصرف آن باید با نظر پزشک باشد.
۷. گلابی (Pear)
خاصیت اصلی: فیبر و آب
گلابی دارای فیبر بالا و قند طبیعی مناسب است.
آب زیاد موجود در آن به جلوگیری از تمرکز ادرار و تشکیل بلورهای سنگی کمک می‌کند.
۸. انگور (Grapes)
خاصیت اصلی: آب و آنتی‌اکسیدان
آب فراوان موجود در انگور به هیدراته ماندن بدن کمک می‌کند.
آنتی‌اکسیدان‌های موجود در انگور به سلامت کلیه و کاهش التهاب کمک می‌کند.
نکته : مصرف انگور به صورت تازه و بدون قند اضافی توصیه می‌شود.
۹. گریپ فروت (Grapefruit)
خاصیت اصلی: ویتامین C و سیترات
گریپ فروت مانند لیمو و پرتقال، حاوی سیترات طبیعی است.
ویتامین C موجود در آن نیز به تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند.
نکته : گریپ فروت ممکن است با برخی داروها تعامل داشته باشد، بنابراین قبل از مصرف، با پزشک مشورت کنید.
۱۰. تمشک (Blackberry)
خاصیت اصلی: فیبر و آنتی‌اکسیدان
تمشک یکی از غنی‌ترین منابع آنتی‌اکسیدان و فیبر در میان میوه‌هاست.
این میوه می‌تواند عملکرد کلیه را بهبود بخشد و از تشکیل سنگ جلوگیری کند.
نکته : تمشک دارای مقادیر متوسطی اگزالات است، بنابراین مصرف متعادل آن توصیه می‌شود.
نکات کلیدی برای افراد مبتلا به سنگ کلیه
نوشیدنی
روزانه ۲٫۵ تا ۳ لیتر آب (با توجه به شرایط فیزیکی و آب و هوای محل)
محدود کردن نمک
کم کردن مصرف سدیم به دفع بهتر کلسیم کمک می‌کند
کنترل مصرف پروتئین حیوانی
پروتئین زیاد می‌تواند خطر تشکیل سنگ اسید اوریک را افزایش دهد
مصرف منظم میوه‌های فوق
به خصوص لیمو، پرتقال، انار و سیب
پرهیز از میوه‌های با اگزالات بالا (در صورت تشخیص)
مثل توت فرنگی، گوجه و اسفناج
چه نوع سنگی چه رژیمی؟ (خلاصه)
کلسیم اگزالات
محدود کردن مصرف اگزالات، افزایش سیترات
اوریک اسید
کاهش پروتئین حیوانی، افزایش آب و سیترات
استروویت
کنترل عفونت‌های ادراری، افزایش آب
سیستین
افزایش آب و محدود کردن نمک
نتیجه‌گیری
انتخاب صحیح میوه‌ها در رژیم غذایی می‌تواند نقش مهمی در پیشگیری از تشکیل سنگ کلیه یا کاهش عود آن داشته باشد. میوه‌هایی مانند لیمو، پرتقال، انار، سیب و گلابی به دلیل داشتن سیترات، پتاسیم و آنتی‌اکسیدان‌های قوی ، گزینه‌های ایده‌آلی برای افرادی هستند که با سنگ کلیه دست و پنجه نرم می‌کنند.
