اصلاح نظام بانکی استارت خورد
رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: برنامه‌های مشخصی برای اصلاح نظام بانکی داریم که از همان تعطیلات عید نهایی شد و کار یک بانک به‌صورت آزمایشی در نوروز آغاز شد.
محمدرضا فرزین، رئیس‌کل بانک مرکزی، در مراسم صدمین سالگرد تأسیس بانک سپه اظهار داشت: تمامی افراد از زمان تولد تا پایان عمر خود با نظام بانکی در ارتباط هستند و این نظام نقش کلیدی در ارائه تصویر اقتصادی کشور ایفا می‌کند.
وی افزود: توسعه نظام بانکی می‌تواند به رشد اقتصادی کشور کمک کند و در این راستا، بانک سپه و بانک ملی در یک قرن گذشته نقش بسزایی در نوآوری‌های بانکی داشته‌اند. همچنین، بانک مرکزی نیز از دل همین بانک‌ها شکل گرفته است.
فرزین افزود: سال ۱۴۰۴ سال متفاوتی برای نظام بانکی خواهد بود چراکه برنامه هفتم توسعه وظایف مشخصی را برای بانک مرکزی در دو سال نخست در نظر گرفته و ما مکلف به اجرای آن هستیم.
او بیان کرد که ما طرحی را برای تأمین مالی هدفمند آغاز کرده‌ایم، زیرا بررسی‌ها نشان می‌دهد که منابع مالی به‌طور مناسب تخصیص نمی‌یابد و بیشتر به سمت بنگاه‌های بزرگ هدایت می‌شود. این وضعیت موجب تضعیف بنگاه‌های کوچک شده است. به همین دلیل، یک طرح آزمایشی در بانک ملی راه‌اندازی شده تا منابع به‌طور هدفمند به بنگاه‌های کوچک نیز اختصاص یابد.
فرزین با تأکید بر این نکته که تسهیلات سرمایه در گردش باید به تولید منجر شود، افزود: جزئیات این طرح هفته آینده به‌طور کامل اعلام خواهد شد. همچنین، دفتری برای نظارت بر تسهیلات بنگاه‌های بزرگ در بانک مرکزی تأسیس خواهد شد.
رئیس‌کل بانک مرکزی به تخصصی‌سازی بانک‌ها نیز اشاره کرد و گفت: طبق برنامه هفتم، بانک‌ها باید در قالب شش گروه تخصصی شامل تجاری، قرض‌الحسنه، مسکن و... فعالیت کنند. تدوین اساسنامه‌ها از امسال آغاز می‌شود و امیدواریم ظرف دو تا سه سال هر بانک در جایگاه تخصصی خود قرار گیرد.
او درباره بنگاه‌داری بانک‌ها نیز گفت: بانک‌ها باید بنگاه را ایجاد و سپس واگذار کنند، نه اینکه آن را اداره کنند. هدف ما رشد بانک‌های قرض‌الحسنه و توسعه این فرهنگ است، نه محدود کردن آن.
فرزین به موضوع کفایت سرمایه نیز اشاره کرد و گفت: مجموع سرمایه بانک‌ها ۳۳۰ همت است اما کفایت سرمایه عملاً منفی است. حتی اگر تحریم‌ها هم برداشته شود، با این صورت‌های مالی امکان همکاری با بانک‌های جهانی وجود ندارد. همه بانک‌ها ملزم به افزایش سرمایه شده‌اند و حداقل سرمایه باید ۲۰ همت باشد. ۹ بانک کفایت سرمایه منفی دارند و مابقی زیر ۸ هستند.
او تأکید کرد: بانک‌ها نباید درگیر مدیریت بنگاه‌ها شوند و امسال خروج بانک‌ها از بنگاه‌داری به‌طور جدی پیگیری خواهد شد.
فرزین درباره اضافه‌برداشت بانک‌ها گفت: ریشه بخشی از این اضافه‌برداشت‌ها، مطالبات از دولت است. فشار تأمین مالی بر بانک‌ها در سال‌های اخیر افزایش یافته و مجلس نیز بخشی از تأمین مالی اجتماعی مانند وام ازدواج را بر عهده نظام بانکی گذاشته است. امسال حداقل ۲۰۰ همت از اضافه‌برداشت بانک‌ها کاهش خواهد یافت.
او افزود: بانک‌ها ورشکسته نیستند اما با مشکل ناترازی نقدینگی مواجه‌اند. تصویر منفی از بانک‌ها صحیح نیست و برای بانک سپه نیز برنامه اصلاحی داریم.
فرزین همچنین از رصد ۲۷۰۰ همت تراکنش مربوط به اشخاص مشکوک به پولشویی خبر داد و گفت: سخت‌گیری در این حوزه از سال گذشته افزایش یافته است و امسال نیز ادامه خواهد داشت.
رئیس‌کل بانک مرکزی درباره وضعیت مالی بانک سپه گفت: این بانک ۲۲۶ همت مطالبات از دولت، ۸۵ همت زیان انباشته و ۲۰۲ هزار میلیارد تومان اضافه‌برداشت دارد. بخش عمده اضافه‌برداشت این بانک به دلیل مطالبات از دولت است و دولت باید تکلیف آن را روشن کند.
او با اشاره به ضرورت افزایش سرمایه ۲۰۰ همتی بانک‌های دولتی، گفت: اگر دولت افزایش سرمایه ندهد، از محل سود بانک مرکزی کمک خواهیم کرد. دولت نباید هزینه‌های خود را به بانک‌ها تحمیل کند.
فرزین در پایان با تأکید بر لزوم بازگشت بانک‌ها به استانداردهای لازم گفت: سال ۱۴۰۴ سالی تعیین‌کننده برای نظام بانکی است و تمام توان خود را برای اصلاح ناترازی نقدینگی بانک‌ها به کار خواهیم گرفت. او همچنین تأکید کرد: اگرچه طبق قانون می‌توانیم دارایی‌های شرکت‌های بانکی را بابت اضافه‌برداشت توقیف کنیم، اما تمایلی به مصادره دارایی‌هایی که متعلق به سپرده‌گذاران است نداریم.
