نگاه شریعتمداری به نتیجه مذاکرات
اگر موضوع مذاکرات غیرمستقیم روز شنبه با آمریکا، برنامه هستهای ایران باشد -که هست- و پیششرط ما لغو تحریمها باشد -که همینطور است- میتوان از هماکنون پیشبینی کرد که این مذاکرات نیز مانند مذاکرات غیرمستقیم قبلی، به نتیجه نخواهد رسید.

حسین شریعتمداری در یادداشتی نوشت:
۱- «مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا» برخلاف هیاهو و شوق غربگرایان و مدعیان اصلاحات، موضوعی جدید نیست و پیش از این نیز بارها رخ داده است. به عنوان مثال، در آوریل (اردیبهشت) ۲۰۲۱ با «رابرت مالی» و در آگوست (شهریور) ۲۰۲۲ دوباره با او مذاکره شده است. محور هر دو مذاکره غیرمستقیم، برنامه هستهای ایران بوده است. همچنین در آگوست ۲۰۲۳ با «مک گورک» درباره آزادسازی داراییهای بلوکه شده ایران و در می (خرداد) ۲۰۲۴ با «آبرام پیلی» گفتگوهایی انجام شده است. لازم به ذکر است که این مذاکرات به دلیل باجخواهی آمریکا و تأکید ایران بر تحقق شرایط خود، به نتیجه نرسیدهاند.
۲- در جریان این مذاکرات غیرمستقیم، نظر حضرت آقا همچنان بر عدم اعتماد به آمریکا بود. اگرچه ایشان تلاش برای لغو تحریمها را ضروری میدانستند، اما تأکید داشتند که این امر بر عهده آمریکاست و ایران به آن تن نخواهد داد. ایشان در تیرماه ۱۴۰۳ و در دیدار با رئیس و نمایندگان مجلس دوازدهم، این نکته را بیان کردند؛
«ما میتوانیم تحریمها را با ابزارهای شرافتمندانه برطرف و بالاتر از آن، خنثی کنیم همچنانکه بارها گفتهایم برداشتن تحریمها دست ما نیست و باید برای رفع آنها تدبیر اندیشید اما خنثیسازی تحریم دست ما است و راههای خوبی هم برای آن وجود دارد که مسئولین دولتی برخی از آن راهها را رفتند و آثار خوبی هم داشت که در این زمینه مجلس هم میتواند نقشآفرینی کند».
۳- آمریکا به خوبی میداند که ایران درپی تولید سلاح هستهای نیست (نمیخواهد نه آن که نتواند) و جلوگیری از تولید سلاح هستهای توسط ایران فقط بهانهای برای تحریمهاست و نه، علت آن. «جورج فریدمن» مدیرکل «آژانس اطلاعات و مراقبت راهبردی آمریکا» است او مشاور ارتش و دولت آمریکا در حوزه دفاع و امنیت ملی بود و مدت بیست سال نیز در کالج «دیکینسون» آمریکا علوم سیاسی تدریس میکرد. فریدمن در پاسخ به خبرنگار روزنامه آمریکایی «یو.اس.ای.تودی» که از وی درباره تنش هستهای میان ایران و آمریکا سؤال کرده بود، میگوید؛ مشکل آمریکا با ایران مسئله هستهای این کشور نیست، مسئله آن است که ایران نشان داده است نه فقط بدون رابطه با آمریکا، بلکه در حال تخاصم و دشمنی با آمریکا میتوان بزرگترین قدرت نظامی و تکنولوژیک منطقه بود. این برای آمریکا الگوی قابل قبولی نیست! و بهار عربی را در پی داشته است. فریدمن این نکته را در کتاب «دهه آینده» نیز آورده است. (انتشار سال ۲۰۱۲).
۴- اسناد و شواهد فراوانی حکایت از آن دارند که آمریکا از کارآمدی حربه تحریم ناامید شده است و مذاکره را به عنوان اهرمی برای باجخواهی برگزیده است. بخوانید!
دی ماه سال گذشته «ریچارد نفیو» که به معمار تحریمها علیه ایران شهرت دارد، طی یادداشتی در نشریه آمریکایی «فارن افرز» از کارآمدی تحریمها علیه ایران ابراز ناامیدی کرده و درباره حمله احتمالی به ایران نیز نوشته بود: «پیامدهای حمله نظامی به ایران بسیار سنگین است و در آن، احتمال شکست و تضعیف اعتبار آمریکا وجود دارد. حمله به تاسیسات هستهای ایران نیز بیاثر است، چرا که دانش هستهای ایران بومی است و نه وارداتی». ریچارد نفیو تاکید میکند که «مذاکره، تنها راه برای مقابله و مهار ایران است» (مهار ایران و نه حل مشکلات! آنگونه که مدعیان اصلاحات بیان میکنند).
۵- روز ۱۱ مهر ماه ۱۴۰۱، رهبر معظم انقلاب در مراسم مشترک دانشآموختگی دانشجویان دانشگاههای افسری نیروهای مسلح درباره انگیزه دشمنان از فتنهانگیزی(پائیز ۱۴۰۱)میفرمایند:«آنچه بنده احساس میکنم، انگیزه آنها این است که احساس میکنند کشور در حال پیشرفت به سمت قدرت همهجانبه است و این را نمیتوانند تحمّل کنند، این را احساس میکنند، میبینند. میبینند که بحمدالله بعضی از گرههای قدیمی در حال گشوده شدن است. البتّه کشور خیلی مشکل دارد، بر بعضی از این مشکلات سالها گذشته، [امّا] حرکت جدّیای وجود دارد برای برطرف کردن این مشکلات، برای گشودن این گرهها. حرکت به سمت پیشرفت را میبینند که شتاب گرفته در کشور، این واقعیّتی است. در همه بخشها یک حرکت شتابندهای را انسان مشاهده میکند، احساس میکند، این را آنها هم احساس میکنند. آنها نمیخواهند این اتّفاق بیفتد. میبینند که کارخانههای نیمهتعطیل به کار افتاده، میبینند که دانشبنیانها فعّال شدهاند، میبینند که تولیدات پیشرفته در بعضی از بخشها روزبهروز خود را دارد نشان میدهد، میبینند که کارهایی دارد انجام میگیرد که میتواند تهاجم تحریم را -که تنها اسلحه دشمن فعلاً تحریم است- خنثی کند، این را مشاهده میکنند. برای اینکه این حرکت را متوقّف کنند، نشستهاند برنامهریزی کردهاند».
۶- با توجه به نکته فوق که اسناد و نمونه و اعترافات فراوان دیگری هم از درستی آن حکایت میکند، آمریکا از تحریمها به عنوان اهرم فشار بر ایران اسلامی استفاده میکند و از آنجا که دشمنی آمریکا با ایران از ماهیت طرفین درگیر ریشه میگیرد و تمامنشدنی است، هرگز از اهرم تحریم دست بر نمیدارد. بنابراین اگر موضوع مذاکرات غیرمستقیم روز شنبه، با آمریکا، برنامه هستهای ایران است -که هست- و پیششرط ما لغو تحریمهاست -که چنین است- از هم اکنون میتوان پیشبینی کرد که مذاکرات شنبه مانند مذاکرت غیر مستقیم قبلی، بینتیجه میماند. و اما، بهره آمریکا از این مذاکره غیرمستقیم، ناکامی در تحمیل آرزوهای باجخواهانه خود است و آنچه برای ایران اسلامی میماند، تجربه دیگری از اعلام غیرقابل اعتماد بودن آمریکا به افکار عمومی جهانیان است. از این روی از هماکنون میتوان نتیجه مذاکرات غیرمستقیم شنبه با آمریکا را «یک، هیچ به نفع ایران اسلامی رقم زد».