آنتون سیلوانوف، وزیر دارایی روسیه روز چهارشنبه ۲۵ دسامبر (پنجم دی) اعلام کرد که در پی صدور آزمایشی مجوزهای قانونی استفاده از بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال در پرداخت‌های بین‌المللی برای مقابله با تحریم‌های غرب، شرکت‌های روسی هم اکنون از این امکان استفاده می‌کنند.

تحریم‌های غرب علیه روسیه و ایران باعث شده تا تجارت این کشورها با شرکای کلیدی خود از جمله کشوری همچون چین که حتی از دلار امریکا به عنوان ارز ذخیره خود استفاده نمی‌کند، نیز چالش‌برانگیز باشد؛ چرا که بانک‌های محلی برای جلوگیری از جلب توجه مقامات غربی نسبت به انجام معاملات با روسیه و ایران محتاط هستند. روسیه در امسال استفاده از ارزهای دیجیتال در تجارت خارجی را مجاز دانست و اقداماتی را برای قانونی کردن استخراج ارزهای دیجیتال از جمله بیت‌کوین انجام داده است.

بیت‌کوین‌های استخراج‌شده داخلی

روسیه یکی از کشورهای پیشرو جهانی در استخراج بیت کوین است. سیلوانوف به شبکه تلویزیونی روسیه ۲۴ گفت: «به‌عنوان بخشی از چارچوب آزمایشی فعلی، روسیه می‌تواند از بیت‌کوین‌های استخراج شده داخلی [برای معاملات تجاری بین‌المللی] استفاده کند.» وی با‌اشاره به اینکه «این تراکنش‌ها هم‌اکنون در حال انجام است،» نسبت به رشد آنها ابراز خوش‌بینی کرد و گفت «من مطمئن هستم که این اتفاق در سال ۲۰۲۵ رخ خواهد داد.» و تاکید کرد «پرداخت‌های بین‌المللی با ارزهای دیجیتال راه‌گشای آینده است.» پیش‌تر نیز، وزیر اقتصاد ایران در تاریخ 7 دسامبر (۱۷ آذر) گفته بود که در ایران نیز هم اکنون از رمز‌ارزها برای دور زدن تحریم‌ها استفاده می‌شود.

عبدالناصر همتی در جمع خبرنگاران گفت: «هم‌اکنون رمزارز در نظام پرداختی کشور وجود دارد.» وی در عین حال گفت در واقع [رمز ارز] به‌طور «غیر‌رسمی» فعال هست و در آن زمان گفت که «دو سه روز قبل نیز در بانک مرکزی دستور العمل نحوه استفاده از رمز‌ارزها تدوین و تصویب شد.» آقای همتی خاطرنشان کرد «استفاده از رمزارز می‌تواند ما را در خنثی کردن تحریم‌های ظالمانه کمک کند و ما از آن برای دورزدن تحریم‌ها استفاده خواهیم کرد.»

ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه در اوایل ماه دسامبر، از دولت ایالات متحده امریکا به‌دلیل سیاسی کردن نقش دلار ایالات متحده به‌عنوان یک ارز ذخیره جهانی انتقاد کرد و استدلال کرد که این رویکرد بسیاری از کشورها را به جست‌وجوی دارایی‌های مالی جایگزین سوق داده است.

پوتین بیت‌کوین را به‌عنوان نمونه‌ای از این دارایی‌ها برشمرد و اشاره کرد بیت‌کوین خارج از کنترل هر مرجع نظارتی واحد عمل می‌کند. اظهارات پوتین نشان داد که رهبر روسیه از استفاده گسترده از ارزهای دیجیتال حمایت می‌کند.

وزیر اقتصاد ایران نیز در مورد رمز‌ارزها گفت «معتقدم این یک واقعیتی است که در دنیا در حال شکل‌گیری است و ما قصد مدیریت آن را داریم و اصلاً دنبال محدودیت نیستیم.» همتی با اشاره به استفاده از ریال دیجیتال گفت: «سند استفاده از ریال دیجیتال نیز توسط بانک مرکزی نهایی شده است.» این تغییر می‌تواند به‌نفع شرکت‌های انرژی روسی باشد، چرا‌که این شرکت‌ها اکنون می‌توانند برق صنعت داخلی استخراج بیت‌کوین را تامین کنند و از این طریق به سود بیشتری دست یابند. اما در عوض، استخراج رمز‌ارزها در سال‌های اخیر یکی از متهمان خاموشی و کمبود برق در ایران به‌شمار آمده است.

چالش دیگر چیست؟

اگرچه دولت روسیه به شرکت‌ها اجازه می‌دهد پرداخت‌های خود را به بیت‌کوین انجام دهند، این لزوما به این معنا نیست که همه کشورهای دیگر آن را بپذیرند، زیرا ممکن است با محدودیت‌های قانونی یا فشار از سوی تنظیم‌کننده‌های مالی غربی بر سیستم‌های بانکی داخلی خود مواجه شوند. این وضعیت ممکن است برای رئیس‌جمهوری منتخب ترامپ که از ارزهای دیجیتال حمایت می‌کند و در عین حال از برتری دلار امریکا در امور مالی جهانی نیز حمایت می‌کند، معضلی ایجاد کند.