برای فعالان حوزه ساختمان ‌سازی و کارفرمایان، آشنایی با کاربردهای نبشی و ناودانی اهمیت بسیاری دارد. مسئله دیگری که اهمیت دارد، تفاوت نبشی و ناودانی است. نبشی و ناودانی هر کدام از پرکاربردترین مقاطع فولادی در ساختمان ‌سازی هستند و با توجه به ویژگی‌ هایشان کاربردهای منحصر به فرد خود را دارند. یکی از مهم ‌ترین دلایلی که نیاز است تا سازندگان به تفاوت و کاربردهای نبشی و ناودانی توجه کنند، برآورد قیمت تمام شده سازه است؛ زیرا مقاطع فولادی به طور مستقیم روی قیمت نهایی سازه تاثیر می‌ گذارند. اگر می‌ خواهید به طور جامع با کاربرد نبشی و ناودانی در ساختمان‌ سازی آشنا شوید، در ادامه این مطلب با ما همراه باشید.

نبشی چیست؟

قبل از بررسی کاربرد نبشی و ناودانی، باید بدانیم که اصلا نبشی چیست؟ نبشی، یکی از محصولات فولادی است که در اسکلت فلزی ساختمان‌ ها به کار برده می ‌شود. نبشی ‌ها، ساختاری با دو ضلع و یک زاویه را تشکیل می‌ دهند که به دو ضلع آن در اصطلاح بال گفته می‌ شود. نبشی به دو صورت نبشی بال مساوی و بال نامساوی تولید می شود. نبشی ‌ها به گونه ‌ای ساخته می ‌شوند که سطح مقطع آن ‌ها عمود بر یکدیگر و 90 درجه داشته باشند. سازندگان، نبشی ‌ها را با شاخه ‌هایی در اندازه‌ های 6 و 12 متری تولید می‌ کنند. نکته ‌ای که لازم است کارفرمایان بدانند این است که قیمت نبشی در هزینه نهایی سازه تاثیرگذار است.

ناودانی چیست؟

ناودانی یکی از انواع مقاطع فولادی پرکاربرد در ساختمان ‌سازی است، که در زبان انگلیسی آن را با نام‌ های Steel C Channels یا Steel U Channels می ‌شناسند. این پروفیل ‌ها، سطح مقطعی شبیه به حرف U انگلیسی دارند. شکل ظاهری آن‌ ها به‌گونه ‌ای است که دو بال به صورت عمود بر یک سطح مقطع افقی قرار گرفته است. به سطح افقی در اصطلاح جان گفته می‌ شود. همانند نبشی، قیمت ناودانی نیز بر قیمت نهایی سازه تاثیر می‌ گذارد. سازندگان می ‌توانند انواع ناودانی را در جنس‌های مختلف بسته به نیاز خود از بازار تهیه کنند.

تفاوت نبشی و ناودانی

تا این جای کار، متوجه شدیم که نبشی و ناودانی چیست و تا حدودی با تفاوت هر یک از نظر ظاهری آشنا شدیم. در این بخش قصد داریم تا به طور دقیق ‌تر به بررسی تفاوت‌ های نبشی و ناودانی بپردازیم. نبشی و ناودانی را می ‌توان از نظر پارامترهای زیر با یکدیگر مقایسه کرد:

• تفاوت نبشی و ناودانی از نظر کاربرد

تفاوت موادی که در ساخت این دو قطعه فولادی به کار برده شده، باعث می ‌شود تا از نظر کاربرد با یکدیگر تفاوت داشته باشند. در بخش‌ های بعدی با کاربرد هر کدام به طور کامل آشنا می ‌شویم.

• تفاوت نبشی و ناودانی از نظر ظاهر

با یک نگاه کوتاه به تصویر نبشی و ناودانی می ‌توان متوجه تفاوت آن‌ ها ازنظر ظاهری شد. نبشی ظاهری شبیه به حرف انگلیسی L دارد؛ در حالی که شکل ظاهری ناودانی شبیه به حرف U یا C است. نبشی‌ ها با طول بین 6 تا 12 متر و ضخامت بین 3 تا 35 میلی‌ متر ساخته می ‌شوند. بال‌ های ناودانی طولی بین 30 تا 400 میلی‌ متر دارند و در سایزهای 8 تا 16 ساخته می ‌شوند.

• تفاوت نبشی و ناودانی از نظر جنس

یکی از تفاوت‌ های مهمی که میان نبشی و ناودانی دیده می‌ شود، تفاوت در مواد اولیه به کار رفته در ساخت آن‌ هاست. نبشی‌ ها را می‌ توان با مواد متنوعی تولید کرد و همین مسئله باعث می ‌شود تا بتوان انواع نبشی را در جنس ‌های گالوانیزه، پلیمر، آلومینیوم، پلاستیک، فولاد و موارد دیگر در بازار پیدا کرد. ناودانی‌ ها از لحاظ جنس تنوع کمی دارند و اغلب در جنس‌ های فولادی، آلومینیوم و گالوانیزه پیدا می‌ شوند.

• تفاوت نبشی و ناودانی در اجزای سازنده

از نظر اجزای سازنده میان نبشی و ناودانی، تنها در وجود بال وجه اشتراک دیده می‌ شود؛ در حالی که در نبشی جزئی به نام جان وجود ندارد. در نبشی با توجه به شیوه قرارگیری آن در سازه، یک بال آن را می‌ توان به‌ عنوان جان در نظر گرفت. در ناودانی جان وجود دارد و برای طراحی‌ ها مورد محاسبه قرار می‌ گیرد.

• تفاوت نبشی و ناودانی از نظر استاندارد

یکی دیگر از تفاوت‌ هایی که میان این دو پروفیل دیده می‌ شود، تفاوت آن‌ ها از نظر استاندارد است. تولید نبشی‌ ها بر اساس استاندارد BS EN 10056 و DIN 1022 صورت می‌ گیرد. در حالی که در تولید ناودانی‌ ها از استاندارد BS EN10279 و DIN 1026 استفاده می‌ شود.

کاربرد نبشی در ساختمان‌ سازی

برای آن که مقاومت سازه در برابر نیروهای خارجی مانند زلزله و باد افزایش پیدا کند، از انواع نبشی در ساخت سازه استفاده می‌ کنند. همچنین، جهت اتصال بخش های مختلف سازه فلزی به ستون ها از نبشی استفاده می شود. از دیگر کاربردهای نبشی می‌ توان به ساخت پایه‌ های ستونی در تولید فنس، ساخت پلکان و انواع چارچوب و تولید دکل و خرپا اشاره کرد. همچنین برای تولید انواع سقف‌ های سبک و شیروانی و ساخت سازه‌ های فولادی با هدف ایجاد پشت‌ بند و مهار نیروهای وارده از نبشی‌ ها استفاده می‌ کنند. به نقل از کارشناسان کیلوتن ، قیمت نبشی از عوامل مختلفی تاثیر می پذیرد و نوسان زیادی دارد. به همین دلیل بررسی قیمت نبشی از طریق مرجع قیمت روز آهن‌ آلات پیش از خرید الزامی است و موجب جلوگیری از زیان های احتمالی می شود.

کاربرد ناودانی در ساختمان‌ سازی

ناودانی‌ انواع مختلفی دارد و از هریک بسته به ویژگی‌ هایشان در بخش‌ های مختلف ساختمان‌ سازی استفاده می‌ کنند. برای مثال یکی از کاربردهای ناودانی در ساختمان‌ سازی، استفاده از آن در نمای ساختمان است. از ناودانی‌ های آلومینیومی برای ساخت نماهای مدرن و زیرسازی استفاده می‌ کنند. علاوه بر این، ناودانی‌ ها در ساخت قاب و چارچوب درب و پنجره‌ ها به‌ کار برده می‌ شوند. در ساخت سقف‌ های سبک از ناودانی‌ ها به عنوان پشتیبان عرشه سقف استفاده می‌ کنند. از دیگر کاربردهای ناودانی در ساختمان‌ سازی، می‌ توان به استفاده از آن در ساخت سقف، تیر حمال، ساخت دیوار و خرپا اشاره کرد.

علاوه بر این از ناودانی می‌ توان به عنوان تیرچه، تسمه و مهاربند نیز استفاده کرد. به دلیل آن که ناودانی‌ ها در مقایسه با تیرهای چوبی توانایی تحمل فشار بیشتری را دارند، از آن‌ ها برای ساخت دیوار کمک می‌ گیرند. ناودانی‌ ها در اجرای وال پست نیز به ‌کار برده می‌ شوند. البته برای اجرای وال پست از نبشی هم می‌ توان استفاده کرد که آن را با نام نبشی‌ کشی ساختمان می‌ شناسند. در ساختمان‌ سازی برای ساخت خرپا نیز از از ناودانی unp یا همان ناودانی اروپایی استفاده می‌ کنند.

جمع‌ بندی

ما در این مقاله سعی کردیم تا به طور کامل درباره تفاوت‌ های نبشی و ناودانی و کاربردهای هر یک در صنعت ساختمان‌ سازی صحبت کنیم. میان این دو پروفیل پرکاربرد از نظر جنس ، ظاهر ، کاربرد ، اجزای سازنده و استاندارد تولید تفاوت‌ هایی دیده می‌ شود. این تفاوت‌ ها باعث تفاوت در قیمت نبشی و ناودانی نیز می‌ گردد. کاربردهای نبشی و ناودانی برای ساختمان‌ سازی بسیار گسترده است و از وجود آن‌ ها برای ساخت بخش‌ های مختلف یک سازه نمی‌ توان چشم‌ پوشی کرد.