در ایران ۱۸ صندوق بازنشستگی وجود دارد که در مجموع حدود ۶/۲۳ میلیون مشترک کسورپرداز و مستمری بگیر اصلی را تحت پوشش قرار داده اند. از بین صندوق های بازنشستگی، صندوق بازنشستگی کشوری، سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح (ساتا)، صندوق بازنشستگی کارکنان فولاد و صندوق وزارت اطلاعات از طریق منابع داخلی خود قادر به پرداخت حقوق و مزایای بازنشستگان خود نبوده و در بودجه سالیانه به صورت مستقیم مبالغ چشمگیری به آنها اختصاص می یابد.

بازنشستگی و درخواست آن به عهده بیمه شده است و کارفرما نمی‌تواند وی را به بازنشسته شدن وادار کرده یا از بیمه تامین اجتماعی بخواهد که بیمه شده را بازنشسته کند.

نکات مهم شرایط بازنشستگی

برای تعیین بازنشستگی تحقق دو عامل لازم و ضروری است؛ داشتن سن مقرر در قانون و احراز سابقه لازم. برای اغلب بازنشستگی‌ها داشتن هر دو عامل مزبور الزامی است. بنابراین حتی اگر بیمه شده‌ای سال‌های زیادی را با داشتن یکی از دو شرط سپری کند، ولی شرط دیگر هنوز تحقق نیافته باشد، امکان بازنشستگی وی مطابق قوانین و مقررات وجود ندارد. در این مطلب از مجله دلتا به موضوع نکات مهم شرایط بازنشستگی می‌پردازیم.

شرایط سنی برای بازنشستگی

طبق ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی، در صورتی که بیمه شده، سابقه پرداخت حداقل ۲۰ سال حق بیمه را داشته باشد، می‌تواند حقوق بازنشستگی دریافت کند. این قانون دارای چند تبصره است که آنها را برای شما شرح می‌دهیم:

افرادی که به حداقل سن بازنشستگی تامین اجتماعی نرسیده‌اند، در صورتی می‌توانند بازنشسته شوند که ۳۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند.

افراد شاغل در مشاغل سخت و کسانی که سابقه ۲۰ سال پرداخت حق بیمه متوالی یا ۲۵ سال سابقه متناوب در کارهای سخت دارند، بدون شرایط سنی می‌توانند بازنشسته شوند. البته بانوانی که در مشاغل سخت و زیان آور کار می‌­کنند، با داشتن ۲۰ سال سابقه پرداخت حق­ بیمه مستمر می­‌توانند بازنشسته شوند. همچنین حقوق خود را کامل دریافت کنند. حتی اگر به ۴۰ سال هم نرسند.

افرادی که ۳۵ سال سابقه مفید پرداخت حق بیمه دارند، بدون در نظر گرفتن شرایط سنی بازنشسته می‌شوند.

زنان ِکارگرِ مشمولِ قانون کار، در صورت داشتن ۲۰ سال سابقه اشتغال و پرداخت حق بیمه می‌توانند در سن ۴۲ سالگی بازنشسته شوند. همچنین خانم‌هایی با داشتن ۳۰ سال حق پرداخت بیمه و ۴۵ سال سن می‌­توانند بازنشست شوند. حالت دیگر اینکه خانم­‌هایی با ۵۵ سال سن و سابقه پرداخت ۱۰ سال می‌­توانند بازنشست شوند. اما مشمول ماده ۱۱۱ قانون تامین اجتماعی نخواهند شد. علاوه بر این ۳۰ روز کامل حقوق را دریافت نخواهند کرد.

بازنشستگی با سابقه کمتر از ۲۰ سال

برای بازنشسته شدن با شرایط کمتر از ۲۰ سال دو حالت وجود دارد که در ادامه به توضیح هریک می‌پردازیم:

مردان ۶۰ ساله و زنان ۵۵ ساله، اگر سابقه پرداخت حق بیمه آنها بین ۱۰ تا ۱۹ سال باشد، می‌توانند تقاضاى بازنشستگی نمایند. مستمری این افراد بر اساس میزان سابقه آنها پرداخت می‌شود.

اگر سنِ بیمه‌گزار به سن مقرر (مطابق قانون) رسیده باشد اما سابقه پرداخت حق بیمه وی کمتر از ۱۰ سال باشد. در این‌صورت او با خریدِ ما‌به‌تفاوت سابقه تا ۱۰ سال می‌تواند تقاضای بازنشستگی نماید. اگر به نکاتی پیرامون طلاق علاقه دارید، به مطلب این نکات بسیار مهم را هنگام طلاق باید بدانید می‌پردازیم.

بازنشستگی ۱۰ سال زودتر از موعد قانونی: وقتی مرد یا زن بیمه شده حداقل ۳۰ سال تمام سابقه پرداخت بیمه داشته باشد، سن بیمه شده از ۶۰ به ۵۰ سال برای مردان و از ۵۵ به ۴۵ سال برای زنان کاهش می‌یابد.

بازنشستگی بدون محدودیت سنی: بیمه‌شدگانی که حداقل ۳۵ سال تمام سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، شرط حداقل سن برای بازنشسته شدن آنان حذف می‌شود و این بیمه‌شدگان با هر سنی می‌توانند درخواست بازنشستگی کنند.

شرایط ویژه بازنشسته شدن برای زنان: بانوان بیمه ‌شده مشمول قانون کار با ۲۰ سال سابقه کار و پرداخت حق بیمه و ۴۲ سال سن با ۲۰ روز حقوق می‌توانند بازنشسته شوند.

شرایط بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان‌آور

وقتی بیمه شده حداقل ۲۰ سال متوالی یا ۲۵ سال متناوب در کارهای سخت و زیان‌آور سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشد می‌تواند بدون توجه به شرط سنی درخواست بازنشستگی کند.

هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان‌آور، یک‌ونیم سال محاسبه خواهد شد.