سَلمان رُشدی ، نویسنده تبعه انگلیس و هندی‌تبار که با نگارش کتاب «آیات شیطانی» مورد خشم و اعتراض مسلمانان قرار گرفت. سلمان رشدی در این رمان، شخصیت پیامبر خدا، صحابه و همسران وی را در قالب انسان‌های دیگر اما با همان نام یا نام‌های مشابه، مورد اهانت قرار داد. دستمایه سلمان رشدی در این داستان‌پردازی‌ها، افسانه‌های جعلی مندرج در کتاب‌های حدیثی اهل سنت بود. حکم اعدام سلمان رشدی از سوی امام خمینی، در سال ۱۳۶۷ شمسی صادر شد. او هنوز زنده است و در آمریکا تحت تدابیر امنیتی قرار دارد.

سلمان رشدی نویسنده مرتد کتاب آیات شیطانی که امام خمینی(ره) حکم کشتن او را صادر و اجرای آن را بر هر مسلمانی واجب دانسته بود، صبح امروز در منچستر انگلیس خودکشی کرد.​

حکم اعدام و قتل سلمان رشدی، به مسلمانان جهان

‌‌حکم‌

‌‌زمان: 25 بهمن 1367 / 7 رجب 1409 ‌

‌‌مکان: تهران، جماران‌

‌‌موضوع: فتوای قتل سلمان رشدی ، نویسنده کتاب کفرآمیز آیات شیطانی ‌

‌‌مخاطب: مسلمانان جهان ‌

‌‌بسمه تعالی‌

‌‌إنا لله و انا الیه راجعون ‌

‌‌ ‌‌به اطلاع مسلمانان غیور سراسر جهان می رسانم مؤلف کتاب «آیات شیطانی» که علیه‌‎ ‎‌اسلام و پیامبر و قرآن، تنظیم و چاپ و منتشر شده است، همچنین ناشرین مطلع از‌‎ ‎‌محتوای آن، محکوم به اعدام می باشند. از مسلمانان غیور می خواهم تا در هر نقطه که‌‎ ‎‌آنان را یافتند، سریعاً آنها را اعدام نمایند تا دیگر کسی جرأت نکند به مقدسات مسلمین‌‎ ‎‌توهین نماید و هر کس در این راه کشته شود، شهید است ان شاءالله . ضمناً اگر کسی‌‎ ‎‌دسترسی به مؤلف کتاب دارد ولی خود قدرت اعدام او را ندارد، او را به مردم معرفی‌‎ ‎‌نماید تا به جزای اعمالش برسد. والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته.‌

‌‌روح الله الموسوی الخمینی‌

زندگی‌نامه

سلمان احمد رشدی پنجشنبه ۲۸ خرداد ۱۳۲۶ در شهر بمبئی هند از خانواده‌ای مسلمان به دنیا آمد. نام پدر او انیس احمد رشدی و نام مادرش نگین بهات بود. پدرش وکیل و فارغ التحصیل دانشگاه کمبریج بود که به تجارت روی آورد.سلمان رشدی سه خواهر دارد. او در کتاب خاطرات خود در سال ۲۰۱۲ نوشته پدرش نام رشدی را از نام ابن رشد، اخذ کرده است.

سلمان رشدی هم‌چنین در مصاحبه‌ای گفته‌است: «خانواده من به اسلام گرایش داشتند، ولی در خانه ما خبری از دین نبود. فقط سالی یک بار مرا برای عبادت به مسجد می‌بردند. مثل مراسم سال نو مسیحیان. یک دایه مسیحی داشتم...، اکثر دوستان من غیرمسلمان بودند. پدرم از قانون قرآن در منع نوشیدن مشروبات الکلی تبعیت نمی‌کرد. خوشبختانه می‌توانم بگویم که پدر و مادر من مسلمان بدی بودند».

سلمان رشدی پس از تحصیلات ابتدایی در بمبئی به یک مدرسه انگلیسی در هند با عنوان (کلیسای جامع و مدرسه جان کانن) رفت.تدریس انجیل،‌ جزو متون آموزشی این مدرسه بود. در آن زمان، تربیت در یک مدرسه انگلیسی برای هندیان ارزش خاصی داشت. [ نیازمند منبع ] خود درباره تحصیل در این مدرسه انگلیسی می‌گوید: "در آنجا من دو چیز را کشف کردم؛ اول نداشتن تعصبات نژادی و دوم، درک و تجسم خارجی بودن؛ تجربه‌هایی که انسان پیش خود می‌اندوزد". او به گفته خودش، بعدها برای از میان برداشتن حس تعصب و خارجی بودن، مبارزات بسیاری را انجام داده است.

سلمان رشدی برای ادامه تحصیل در ۱۴ سالگی عازم انگلستان شد. در مدرسه مختلط «راگبی» انگلیس درس خواند و به دانشگاه سلطنتی کمبریج راه‌یافت و در رشته تاریخ، تحصیل کرد.او در انگلستان با نوشتن مقالات تبلیغی به تأمین مخارج زندگی پرداخت، شناسنامه انگلیسی گرفت و تبعه آنجا گردید.

وضعیت ازدواج سلمان رشدی:

سلمان رشدی تا کنون چند بار ازدواج کرده و روابط متنوعی داشته است:

همسر اول وی کلاریسا لورد نام داشت که از سال ۱۹۷۶ تا ۱۹۸۷ با او زندگی کرده و در سال ۱۹۷۹پسری به نام ظفر به دنیا آورده است.همسر دوم وی، ماریان ویگینز، رمان‌نویس آمریکایی که از سال ۱۹۸۸ تا ۱۹۹۳ با او زندگی کرد و طلاق گرفت. همسر سوم وی،‌ الیزابت وست بود که از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۴، با او زندگی کرد و در سال ۱۹۹۷ پسری به نام میلان به دنیا آورده است. همسر چهارم وی، پامدا لاکشمی، بازیگر و مدل دورگه آمریکایی که از سال ۲۰۰۴ تا ۲۰۰۷، با او زندگی کرد و جدا شد.رشدی پس از این نیز با زنان دیگری رابطه داشته که پیا گلن، مدل آمریکایی، یکی از آن‌ها است و او نیز مانند همسران قبلی سلمان رشدی علیه او مصاحبه کرده و از رشدی به نیکی یاد نکرده است. ریا سن، بازیگر هندی نیز با سلمان رشدی، رابطه داشته است.

همسر سلمان رشدی

سلمان رشدی پس از انتشار کتاب «آیات شیطانی» و اعلام حکم اعدام وی از سوی امام خمینی، به زندگی مخفی در انگلیس پناه برد. وی در مصاحبه‌ای با روزنامه انگلیسی «دیلی‌میل» درباره اولین احساسش پس از شنیدن حکم امام خمینی(ره)، می‌گوید: «حس خوبی نبود. حس کردم که من یک مرد مرده‌ام... قدم زدن بدون یک محافظ شخصی، رفتن به خرید، دیدن خانواده، پرواز با هواپیما و تمام این‌ها در آن زمان برای من غیرممکن بود».

وی تا سال ۱۹۹۸ تحت حفاظت بسیار شدید قرار داشت و پلیس انگلیس سالانه یک میلیون دلار برای محافظت از سلمان رشدی هزینه می‌کرد. از این رو مالیات‌دهنگان انگلیسی‌ به این امر اعتراض کردند.شاهزاده چارلز، ولی‌عهد انگلستان اعلام کرد: «سلمان رشدی سرباری پرخرج برای مالیات‌دهندگان انگلیسی است». [ نیازمند منبع ]هم‌چنین شرکت هواپیمایی بریتیش ایرویز، حضور رشدی را در هواپیماهای خود ممنوع اعلام کرده بود و شرکت هواپیمایی ایرکانادا تا چند سال از سفر رشدی با پروازهای خود جلوگیری کرد.در کتاب خاطرات «ران اوانس»، یکی از محافظان سلمان رشدی درباره ترس او از فتوای امام خمینی می‌نویسد: «سلمان رشدی از بیم جان خود جرأت نداشت هیچ کدام از دوستان و آشنایانش را ملاقات کند و حتی اجازه نمی‌داد پسر ۱۰ ساله‌اش ظفر به دیدار او بیاید».

رشدی در این باره می‌گوید: «بزرگترین مشکلی که من همیشه به آن فکر می‌کردم، این بود که من نمرده بودم. اگر من مرده بودم هیچ‌کس در انگلیس به هزینه‌های امنیت من اعتراض نمی‌کرد».

او در نهایت مجبور شد به آمریکا مهاجرت کند. وی تا کنون در نزدیکی میدان اونیون (وحدت) شهر منهتن ایالت نیویورک آمریکا زندگی کرده است.

نویسندگی و آثار

سلمان رشدی نویسنده داستان و رمان و نیز صاحب کتاب و مقاله و یادداشت‌هایی است که در سال‌های متمادی نوشته است اما او را در ابتدا با رمان «بچه‌های نیمه شب» و سپس با رمان «آیات شیطانی» می‌شناسند.

رمان شرم را مهدی سحابی (درگذشته ۱۳۸۸ش) به فارسی ترجمه کرد که در سال ۱۳۶۴ با تأیید نهایی سید محمد خاتمی، وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی برنده جایزه بهترین رمان خارجی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شد.

یادداشت‌ها، مقاله‌ها،‌ سخنرانی‌ها، کتاب‌ها، داستان‌ها، رمان‌ها و مجموعه‌های سلمان رشدی به ترتیب سال نشر:

تقدیرها

سلمان رشدی نویسنده مورد توجه غربی‌ها به ویژه انگلیسی‌ها بوده است تا جایی که در سال ۲۰۰۷ از سوی ملکه بریتانیا، لقب «شوالیه» دریافت می‌کند.

فهرست جایزه‌ها و تقدیرهای وی بدین شرح است:

ماجرای آیات شیطانی

سلمان رشدی عضو انجمن سلطنتی ادبیات انگلستان در سال۱۹۸۸ میلادی، پنجمین اثر خود به نام آیات شیطانی را به سفارش انتشارات صهیونیستی وایکینگ پنگوئن با دستمزد ۵۸۰۰۰۰ پوند، منتشر کرد. [۱۷] وی در این کتاب، مقدسات اسلامی و مسلمانان را با دست‌مایه افسانه غرانیق، در قالب یک داستان بلند و در ۹ فصل، به گونه‌ای اهانت آمیز و تمسخرآلود، به تصویر کشیده است که همین مسئله موجب اعتراضات گسترده مسلمانان جهان شد. در کتاب آیات شیطانی، به رسول خدا، یاران و همسران وی و نیز فرشته وحی، جبرائیل، به صراحت توهین شده است.

واکنش‌ها به نویسنده آیات شیطانی

با انتشار کتاب آیات شیطانی، واکنش‌های متفاوت و متنوعی از مخالفان و موافقان آن روی‌داد که به ترتیب تاریخ، بدین شرح است:

• ۴ مهر ۱۳۶۷ : انتشار کتاب آیات شیطانی در انگلیس
• ۱۴ مهر ۱۳۶۷: ممنوعیت فروش و توزیع کتاب در هند به درخواست نمایندگان مسلمان
• ۱۳۶۷: اعتراضات مشابه در پاکستان و آفریقای جنوبی
• ۱۷ آبان ۱۳۶۷: اعطای جایزه وایت برد انگلیس به آیات شیطانی
• ۲۰ آبان ۱۳۶۷: مارگارت تاچر نخست وزیر وقت انگلستان، درخواست اتحادیه سازمان‌های مسلمان برای پیگرد سلمان رشدی و انتشارات پنگوئن را رد کرد. دولت انگلیس اعلام کرد قوانین ضد توهین به مقدسات، تنها درباره مسیحیت، اجرا می‌شود.
• ۲۴ دی ۱۳۶۷: مسلمانان شهر شمالی برادفورد انگلستان، طی اعتراضات گسترده در انگلیس، نسخه‌هایی از آیات شیطانی را آتش زدند.
• ۲۵ دی ۱۳۶۷: در تظاهرات اعتراضی هندی‌ها یک نفر به ضرب گلوله پلیس، کشته شد.
• ۲ بهمن ۱۳۶۷: پلیس هند در بمبئی، ۱۲ نفر از معترضان را کشت.
• ۱۹ بهمن ۱۳۶۷: صدور بیانیه ۳۵ تن از علمای پاکستان برای دعوت از مسلمانان به تظاهرات اعتراضی در برابر مرکز فرهنگی آمریکا در اسلام آباد.
• ۲۴ بهمن ۱۳۶۷: شش نفر در تظاهرات اعتراضی ضد آیات شیطانی در اسلام آباد پاکستان، کشته شدند.
• ۲۵ بهمن ۱۳۶۷: صدور حکم اعدام نویسنده آیات شیطانی و ناشران آن از سوی امام خمینی.
• بهمن ۱۳۶۷: تعیین پاداش یک میلیون دلاری بنیاد ۱۵ خرداد در ایران برای قتل سلمان رشدی.
• سال ۱۳۶۷ تحت الحمایه اسکاتلندیارد پلیس انگلیس
• ۲ اسفند ۱۳۶۷: وزرای خارجه جامعه اقتصادی اروپا طی نشستی در بروکسل، به حکم اعدام سلمان رشدی،‌ اعتراض کردند و سفیران این کشورها از ایران فراخوانده شدند که پس از چندی به محل مأموریت خود بازگشتند.
• ۱۲ اسفند ۱۳۶۷: خاویر پرز دکوئه‌یار، دبیر کل وقت سازمان ملل، در هند اعلام کرد «ما باید هم‌زمان به همه مذاهب و آزادی بیان، احترام بگذاریم».
• ۱۴ اسفند ۱۳۶۷: نشریه "ناظر مقدس» کلیسا (Osservatore Romano)، ضمن انتقاد از هتک حرمت و توهین به مقدسات در کتاب آیات شیطانی، جان نویسنده را نیز مقدس، اعلام کرد.
• ۱۶ اسفند ۱۳۶۷: جرج بوش پدر، رئیس جمهور وقت آمریکا، حکم اعدام سلمان رشدی را محکوم کرد.
• ۲۳ اسفند ۱۳۶۷: وزرای خارجه ۴۶ کشور مسلمان عضو سازمان کنفرانس اسلامی، در ریاض، کتاب آیات شیطانی را توهین به مقدسات، اعلام دانستند اما درباره حکم اعدام وی، سکوت کردند.
• ۱۴ خرداد ۱۳۶۸: با رحلت امام خمینی، و رهبری آیت الله سید علی خامنه‌ای، همچنان سیاست جمهوری اسلامی در موضوع آیات شیطانی، ثابت ماند.
• ۴ مرداد ۱۳۶۸: دادگاه پاریس، درخواست یک مسلمان برای ممنوعیت انتشار آیات شیطانی را رد کرد.
• ۱۴ مرداد ۱۳۶۸: کشته شدن مصطفی مازح،جوان لبنانی با انفجار زودهنگام مواد منفجره در حالی که قصد داشت سلمان رشدی را معدوم سازد.
• ۲ مهر ۱۳۶۸: اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهور وقت جمهوری اسلامی ایران، اعلام کرد دیدگاه و سیاست این کشور همان سیاست زمان حیات امام خمینی است.
• ۲۱ بهمن ۱۳۶۹: آیت الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی ایران، بر اجرای فرمان امام خمینی، تاکید کرد. ۱۳۶۹:‌ سلمان رشدی که پیش‌تر خود را غیر مسلمان دانسته بود اعلام مسلمانی کرد اما دوباره پشیمان شد.
• آبان ۱۳۷۱:‌ به دلیل افزایش فعالیت‌های سلمان رشد و مصاحبه‌های وی، جایزه اعدام او به دومیلیون دلار، افزایش یافت.
• ۱۹ آبان ۱۳۷۱: سید احمد خمینی فرزند امام خمینی از تغییرناپذیری حکم امام خمینی، سخن گفت.
• ۲۲ اردیبهشت ۱۳۷۲: جان میجر، نخست وزیر وقت انگلیس و بیل کلینتون، رئیس جمهور وقت آمریکا، سلمان رشدی را به حضور پذیرفتند.
• ۵ مهر ۱۳۷۷: آیت الله فاضل لنکرانی، که پس از آن‌که برخی از نقض حکم ارتداد سلمان رشدی سخن گفتند با صدور اطلاعیه‌ای در روزنامه جمهوری اسلامی اعلام کرد حکم ارتداد سلمان رشدی پابرجاست و قابل نقض نیست.
• ۱۳۸۳: رهبر انقلاب اسلامی ایران طی پیام حج و در پی تبلیغاتی مبنی بر دست کشیدن ایران از حکم اعدام سلمان رشدی، بر مهدور الدم بودن وی تأکید کرد.
• ۱۳۸۵: اعطای لقب شوالیه به سلمان رشدی از سوی ملکه انگلیس

منبع:رکنا