تامین تجهیزات معدنکاران با واردات
چندی پیش، معاون صنایع ماشین‌آلات و تجهیزات وزارت صمت گفت: اکنون هیچ معدندار و واردکننده‌ای مشکلی برای واردات ماشین‌آلات معدنی حتی مستعمل ندارد و در واقع، امکان واردات ماشین‌آلات مستعمل تا ۵ سال عمر برای بازرگانان فراهم شده است.
چندی پیش، معاون صنایع ماشین آلات و تجهیزات وزارت صمت گفت: اکنون هیچ معدندار و واردکننده ای مشکلی برای واردات ماشین آلات معدنی حتی مستعمل ندارد و در واقع، امکان واردات ماشین آلات مستعمل تا ۵ سال عمر برای بازرگانان فراهم شده است. این موضوع به معنای حل مشکلات معدنی ها در بحث واردات ماشین آلات بود که با حواشی بسیاری همراه بود، اما بررسی های صمت نشان می دهد شرایط چندان هم فراهم نیست و همچنان مشکلات زیادی در این زمینه وجود دارد.ماشین آلات همچنان یکی از موضوعات پربحث برای بخش معدن است. موضوعی که تاکید بر آن است، در صورت عدم نوسازی می تواند توسعه در بخش معدن را با مشکلات زیادی مواجه کند.به گزارش صمت، متاسفانه عدم نوسازی ماشین آلات معدنی و فرسودگی آنها توانسته هزینه های تولید در این بخش را بالا ببرد. معدنکاران در برخی معادن مانند معادن سنگ به دلیل نبود ماشین آلات به روز در میزان برداشت با مشکلات بسیاری مواجه می شوند که در نهایت، میزان بهره وری را کاهش خواهد داد و همین موضوع باتوجه به افزایش دیگر هزینه ها می تواند معدنکاران را نسبت به ادامه این مسیر دلسرد کند.اما موضوع ماشین آلات معدنی از مهم ترین مباحثی بود که امسال بخش معدن با آن مواجه بود و توانست بسیاری از معدنی ها را برای ادامه این مسیر نگران کند. در واقع، ابتدا وزارت صنعت، معدن و تجارت درپی حمایت از تولید داخل به سراغ ممنوعیت واردات ماشین آلات رفت. موضوعی که آسیب جدی به معادن به ویژه معادن کوچک و متوسط وارد می کرد. این تصمیم می توانست به راحتی بسیاری از معادن را از چرخه تولید خارج کند.در حالی تاثیر این تصمیم بر بخش معدن روشن و شفاف بود که در آن سوی ماجرا، وزارت صمت در تلاش بود تا بخشی از معادن غیرفعال را در مزایده واگذار و آنها را فعال کند. آن طور که مشخص است، برخی تصمیمات در تضاد با یکدیگر گرفته می شوند که در نهایت، نتیجه آن چیزی است که بخش معدن شاهد آن است.
باوجود ذخایر بسیار در این بخش، علاوه بر توسعه متوازن در حوزه های مختلف، تمایل سرمایه گذاران نیز در سال های اخیر به دلیل تغییرات ناگهانی در قوانین و مقررات رو به کاهش است. این موضوع زنگ خطر در بسیاری از بخش ها را به صدا درآورده است. صنعت فولاد نمونه ای از این موضوع است که بی توجهی به توسعه متوازن در بالادست باعث شده تا تامین مواد اولیه برای این صنعت آن هم در کشوری که ذخایر ارزشمندی از سنگ آهن دارد، با چالش های بسیاری همراه شود.اما در نهایت، وزارت صمت تصمیم گرفت در کنار حمایت از تولید داخلی، کمبودها را از طریق واردات تامین کند.این موضوع می تواند به افزایش توان رقابتی تولیدکننده داخلی نیز کمک کند و در نهایت، منجر به متعادل شدن قیمت ها در بازار شود، البته در شرایط فعلی برای نرخ ارز و مشکلات ناشی از تحریم ها واردات ماشین آلات کمی سخت خواهد بود.
تسهیلات جدید واردات ماشین آلات
معاون صنایع ماشین آلات و تجهیزات وزارت صمت گفت: اکنون هیچ معدندار و واردکننده ای مشکلی برای واردات ماشین آلات معدنی حتی مستعمل ندارد و در واقع، امکان واردات ماشین آلات مستعمل تا 5 سال عمر برای بازرگانان فراهم شده است.
سیدمحمد موسوی افزود: از آنجا که معاونت صنایع ماشین آلات و تجهیزات به همه حوزه ها و صنایع خدمات ارائه می کند، در نخستین اقدام با برگزاری جلسات مختلف با فعالان حوزه معدن نیازمندی ها و کمبودهای این صنعت احصا شد.
وی گفت: به طورمثال مطالعات ما نشان می دهد حدود ۱۵ هزار ماشین آلات فرسوده با ۲۰ سال عمر در کشور وجود دارد، یعنی به مدت ۱۰ سال به جای اینکه سالانه 5 هزار ماشین آلات از محل تولید و واردات تامین شود، هزار تا هزار و ۵۰۰ دستگاه تامین و وارد شد و برخی شرکت ها مانند هپکو دچار مشکل بودند و چه بسا جلوی واردات نیز گرفته شده بود.
معاون صنایع ماشین آلات و تجهیزات وزارت صمت با بیان اینکه برای رفع این مشکل با ۲۴ شرکت تولیدی ایرانی مذاکره کردیم، ادامه داد: در این مدت ما حدود ۱۱۰ درصد افزایش تولید داشتیم و تولید امسال تاکنون به حدود ۲ هزار و ۵۶۰ دستگاه رسیده است، اما این تعداد نیز کافی نیست و باید همزمان از ظرفیت واردات هم استفاده شود که این موضوع را نیز تسهیل کردیم و تاکنون ۲ هزار ثبت سفارش انجام شده است.
وی خاطرنشان کرد: هرچند مجموع تولید و واردات در امسال به بیش از 4 هزار و ۵۰۰ دستگاه رسیده است، اما برای رفع کمبود این حوزه باید ۳ سال متوالی این اقدامات ادامه داشته باشد.
واردات تسهیل نشده است
اما درباره این موضوع، سعید صمدی، دبیر انجمن زغال سنگ ایران در گفت وگو با صمت بیان کرد: آن طور که شرایط نشان می دهد، واردات تسهیل نشده است. در واقع آن قدر بروکراسی ها پیچیده است که نمی توان گفت؛ می شود به راحتی ماشین آلات معدنی را وارد کرد.
صمدی تصریح کرد: به عنوان مثال یکی از موضوعاتی که وجود دارد، آن است که واردکننده باید در ازای واردات ماشین آلات خارجی، از شرکت داخلی نیز خرید داشته باشد، یعنی باید قرارداد داشته باشد و پیش پرداختی برای این موضوع واریز و سپس برای واردات اقدام و این موضوع می تواند روند واردات ماشین آلات را سخت کند.
وی در ادامه اضافه کرد: در حالی که تولیدکننده داخلی ماشین آلات آماده ندارد و تنها پول به صورت پیش پرداخت واریز می شود.
صمدی بیان کرد: موضوع دیگر آن است که واردات به طورکلی فرآیند پیچیده ای دارد و در کنار آن، بحث تامین ارز نیز خود بسیار موضوع مهمی است که در شرایط فعلی بسیار سخت شده و همین موضوع باعث شده است تا در شرایط مساوی نرخ ماشین آلات داخلی 2برابر ماشین خارجی باشد.
دبیر انجمن زغال سنگ ایران تصریح کرد: به طورکلی باید گفت که شرایط به آن آسانی که بیان می شود، نیست و حتی اگر بخواهیم از طریق مرکز مبادلات ارزی هم برای تامین ارز اقدام کنیم، باز هم مشکلاتی وجود دارد که کار را سخت می کند، اما باید به این نکته اشاره کرد که شرایط نسبت به قبل کمی بهتر شده است.
سخن پایانی
آن طور که مشخص است، شرایط برای واردات آنقدرها هم فراهم نیست که بتوان این بخش از مشکلات بخش معدن را به راحتی حل کرد و شاید باید راهکارهای دیگری در دستور کار قرار بگیرد تا بخش ماشین آلات در معادن نوسازی شود و میزان بهره وری افزایش پیدا کند.در غیر این صورت، بهره برداری از ذخایر با مشکلات زیادی همراه می شود. این در حالی است که تلاش می شود میزان بهره برداری از ذخایر معدنی افزایش و ارزآوری از محل صادرات غیرنفتی افزایش پیدا کند.
