روزهای سرد که شروع می‌شود راسته پارچه‌فروش‌های بازار اصفهان هم تغییر شکل می‌دهد و پارچه‌های نخی و نازک، جای‌شان را به پشمی‌هایی می‌دهند که به واسطه ضخیم تر بودن، نرخ‌هایشان هم گران‌تر است. با یک حساب سرانگشتی هم می‌شود فهمید که اگر بخواهی پارچه پشمی زمستانی را متری ۳۸۰هزار تومان بخری باید تقریبا نزدیک 2میلیون خرج کنی؛ این موضوع در بازار پارچه در خیابان ابن سینا به خوبی مشخص است؛ راسته‌ای که این روزها خلوت است و فروشندگانش چندان راضی نیستند. گرانی پارچه‌های زمستانی نه‌تنها بازار آنها را کساد کرده؛ بلکه حلقه بعد از صنف پارچه‌فروشان، یعنی جایی که پارچه تبدیل به تن پوش می‌شود، نیز در فصل سرد سرشان خلوت‌تر است. نکته جالب این روزهای بازار، در بورس پارچه‌فروشی‌های اصفهان، سیاستی است که به نظر می‌رسد توانسته موفق عمل کند و کاروکاسبی کساد فروشندگان را قدری رونق ببخشد. به این ترتیب که پارچه‌ها را در قواره‌های مختلف بُرش می‌دهند و به عنوان ته طاقه و ظاهرا ارزان‌تر در سبدهای جداگانه به فروش می‌رسانند؛ در صورتی که این شگرد فروشنده‌ها برای به وسوسه انداختن خریداران به خرید ارزان است.پارچه هایی که در سبدهای رنگارنگ جلوی مغازه‌ها جا می‌گیرد معمولا پارچه‌های از مد افتاده‌ای است که دیگر مشتری ندارد. ته طاقه هایی که به نسبت پارچه‌های به روزتر نرخ کمتری دارند و تخفیفات خوبی هم بر آنها اعمال می‌شود.برخلاف این پارچه‌های کلیشه ای، پارچه‌های به روز روی مانکن‌ها تن پوش می‌شوند و با قیمت‌های گزاف به فروش می‌رسند و حال و هوایشان متفاوت است.بزازان این خیابان خوب نقشه راه را بلد شده‌اند و به نوعی نبض بازار پارچه را به‌دست گرفته اند؛ گرچه به اعتقاد خودشان تا زمانی که مشتری نباشد هیچ‌کدام از سیاست‌های بازار خوب عمل نمی‌کند.

نوسانات ارزی و کیفیت پایین پارچه‌های ایرانی

احمد، صاحب یک مغازه بزرگ است که انواع پارچه‌های زمستانی از مخمل گرفته تا بافتنی و چرمی را در مغازه خود دارد و به نوعی مغازه‌اش باب طبع هر سلیقه‌ای است. وقتی از وضع و حال بازار می‌گوید؛ نارضایتی در چهره‌اش نمایان می‌شود؛ خم می‌افتد به پیشانیش و شروع به صحبت می‌کند: کمی که بایستید می‌بینید که چند تا مشتری می‌آیند، سوال می‌کنند و می‌روند؛ شده‌ایم اینجا طوطی پاسخگو!

وی می‌افزاید: همه دنبال جنس دوخته هستند؛ دیگر کمتر کسی دنبال خیاط و خیاطی می‌رود. پارچه‌ها هم که اغلب وارداتی شده و گران پای ما درمی آید؛ نمی‌توانیم که آتش به مالمان بزنیم و زیرقیمت بفروشیم به هر حال باید اینجا کاسبی کنیم. بعضی از مغازه‌ها کرایه‌ای است باید اجاره‌اش هم در بیاید.طاقه‌های روی هم چیده شده از کنج دیوار شروع شده و تا ته مغازه ادامه دارد؛ نازک‌ها در یک دسته و زمستانی‌ها و پاییزه‌ها در دسته‌ای دیگر. مغازه پر از رنگ است اما به اعتقاد احمد، روزگار پارچه فروشان با این وضعیت سیاه شده است. قیمت‌های مغازه‌اش از متری ۹۰ هزار تومان شروع می‌شوند و تا ۶۰۰ هزار تومان هم ادامه دارد، البته این قیمت‌ها تنها شامل پارچه‌های متوسط به بالا است ولی اگر بخواهی یک پارچه لوکس زمستانی با طرح و لعاب متفاوت تهیه کنی قیمت‌ها دیگر به این شکل نیست و میلیونی می‌شود. به این ترتیب برای خرید این نوع پارچه‌ها باید چند میلیونی در کیف پولت داشته باشی و پا به فروشگاه‌های مزونی پارچه بگذاری که مثلاً از یک نوع پارچه خاص تنها یک طاقه دارند و بس. نوسانات ارزی، کاهش ارزش پولی و کیفیت پایین پارچه‌های ایرانی باعث شده که بازار پارچه این روزها اوضاع خیلی خوبی نداشته باشد و به واسطه نرخ بالای پارچه‌های زمستانی خریدار کمتری هم داشته باشد و به قولی بازار راکد بماند.فقط کافی است لیست قیمت‌ها را ببینی؛ یک متر پارچه ۷۰۰ هزار تومانی که برای یک «پافر» باید حداقل دو متر از آن را بخری. یا پارچه برای دوخت «هودی» که تقریبا بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان نرخ خورده است.

بازاری برای تمام فصول

بازار پارچه یکی از بازارهایی است که معمولاً با تغییر فصل، تغییر شکل می‌دهد و هر سال هم با تورم و نرخ دلار پیش می‌رود که علت اصلی رکود بیشتر آن در زمستان همین است.در همین ارتباط رئیس اتحادیه پارچه فروشان اصفهان در گفت‌وگو با بازار و در پاسخ به این سوال که چرا با سرد شدن هوا بازار پارچه هم با رکود مواجه شده است، بیان می‌کند: یکی از عللی اصلی این موضوع گران شدن پارچه‌ها است به خصوص که پارچه‌های این فصل معمولاً ضخیم تر بوده و گران‌تر پای مشتری درمی آید. به این دلیل که هزینه‌های تولید داخل بیشتر شده و همچنین وارداتی‌ها با نوسانات ارزی روبه‌رو هستند، نرخ پارچه هم بالا رفته است.

احمد تقی‌زاده افزایش دستمزدها و حقوق و هزینه‌های جاری و مواد اولیه را نیز از جمله موارد دخیل در گرانی پارچه می‌داند و می‌گوید: در عین حال پایین آمدن قدرت خرید مردم باعث شده که بازار پارچه دچار رکود شود.

وی می‌گوید: درحال‌حاضر حدود ۴۰ درصد صنعت نساجی کشور مربوط به اصفهان است اما با این وجود وارداتی‌ها گوی سبقت را از داخلی‌ها ربوده و همین باعث شده‌اند که تولید‌کنندگان پارچه با مشکلات فراوانی روبه‌رو شوند.

تقی‌زاده ادامه می‌دهد: متاسفانه اجناس چین، اندونزی و کره بازار داخل را پر کرده‌اند و تولید‌کنندگان داخلی نمی‌توانند با آنها به رقابت بپردازند و همین موضوع، بازدهی این صنعت را به حداقل رسانده و نساجی اصفهان با مشکل روبه‌رو شده است.

سخن پایانی

درحال‌حاضر بالای ۷۵ درصد پارچه پوشاک مدارس و ۱۰۰درصد پوشاک بیمارستانی در اصفهان تولید می‌شود و این موضوع نشان می‌دهد که اصفهان از لحاظ صنعت نساجی هنوز هم حرفی برای گفتن دارد اما مشکلات نمی‌گذارد که این صنعت مثل گذشته با تمام توان به کار خود ادامه بدهد و چرخ تولید پارچه‌های داخلی به خوبی بچرخد.