تسهیل مسیر احداث پیشرفتهترین شهرک فناوری
علی رسولیان- مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران
نامگذاری امسال بهعنوان سال «تولید، دانشبنیان، اشتغالآفرین» از سوی رهبر معظم انقلاب، وظیفه ما را در ایجاد زیرساختهای سختافزاری و نرمافزاری بهمنظور توسعه فناوری و ارتقای توان رقابتپذیری واحدهای صنعتی، حمایت از واحدهای فناور و دانشبنیان، ایدههای کارآفرینانه، تجاریسازی نتایج تحقیقات و همچنین ایجاد بستر مناسب تحقیق، توسعه و تسهیل فعالیت متخصصان و پژوهشگران دوچندان میکند. بنابراین باید بر رفع موانع حقوقی و زیرساختی ایجاد شهرک فناوری تهران بهعنوان پیشرفتهترین شهرک فناوری امسال کشور برای استقرار شرکتهای فناور و دانشبنیان تاکید کرد. این در حالی است که باتوجه به گذشت بیش از دو دهه از مراحل تصویب ایجاد این شهرک فناوری در هیات وزیران، تهیه سند مطالعات امکانسنجی و تهیه طرح توجیهی، انتخاب مشاور، انعقاد تفاهمنامه همکاری، خرید و تحویل زمین و اخذ سند تکبرگ مشاع برای ده هکتار از زمین خریداریشده، اخذ مصوبه شورایعالی شهرسازی و معماری در زمینه تعیین کاربری زمین، تشکیل هیات امنا، بازنگری طرح مطالعات، طراحی طرح یکپارچه شهرک و انجام مطالعات فاز ۲، طرفین علاقهمندی و آمادگی خود را برای رفع موانع و همکاری مشترک برای ایجاد و بهرهبرداری از شهرک فناوری اعلام کردهاند. همچنین امیدواریم باتوجه به تنظیم صلحنامه و تثبیت مالکیت شرکت شهرکهای صنعتی بر ۱۰ هکتار از اراضی موردنظر و مصوبه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی استان تهران، با انعقاد توافقنامه و تشکیل کمیته مشترک همکاری، اسناد تفکیکی و ششدانگ و مصوبه کمیسیون ماده ۵ شهرداری تهران اخذ و عملیات اجرایی شهرکسازی و ایجاد زیرساختهای موردنیاز برای استقرار واحدهای فناور و دانشبنیان در نیمه دوم امسال آغاز شود. براساس برنامهریزیهای صورتگرفته، اولویت فعالیت شهرک فناوری تهران در حوزههای فناوری اطلاعات و ارتباطات و نرمافزارهای رایانهای، فناوری سختافزارهای برق و الکترونیک، فناوری نانو، فناوریهای زیستی، انرژی تجدیدپذیر، داروهای پیشرفته و مهندسی پزشکی، تجهیزات پیشرفته ساخت، تولید و آزمایشگاهی، مواد پیشرفته و مبتنی بر مواد شیمیایی، محصولات پیشرفته سایر حوزهها، پتیکوفتونیکا و هوا فضا خواهد بود. همچنین پیشبینی میشود در بازه زمانی ۵ تا ۱۵ سال پس از بهرهبرداری از این شهرک، با استقرار ۱۵۰ تا ۳۰۰ شرکت فناور و دانشبنیان، فرصت شغلی از ۴هزار و ۵۰۰ تا ۹ هزار نفر برای محققان، مشاوران و فارغالتحصیلان دانشگاهی فراهم شود. شایان ذکر است، شهرکهای فناوری با هدف حمایت از تجاریسازی و توسعه فناوری و بهتبع آن، توسعه اقتصاد دانشبنیان و اشتغالزایی تخصصی احداث میشوند. شهرکهای فناوری، بستر مناسبی برای استقرار کسبوکارهای فناور، واحدهای تحقیق و توسعه، مشاوران خبره و موسسات پژوهشی و آموزشی شکل میدهد که در تعامل سازنده با یکدیگر، زمینه ارتقای فناوری در صنایع کوچک را فراهم میآورند. هدف از تجمیع این فعالان در شهرکهای فناوری، ایجاد همافزایی و تجاریسازی فناوری و تسهیل فرآیند جذب، ارتقا و انتشار فناوری در صنایع کوچک است؛ بهنحوی که تمامی یا بخشهای عمدهای از فعالیتهای تجاریسازی فناوری در این شهرکها بهصورت حرفهای قابلانجام است. مهمترین فعالیتهای موردنیاز بهمنظور تجاریسازی فناوری، شامل تحقیق و توسعه، تولید محصولات با فناوری برتر، خدمات آزمایشگاهی، استانداردسازی، بازاریابی و خدمات مشاورهای برای توسعه بازار محصولات فناورانه است، که همه این فعالیتها در شهرکهای فناوری گرد هم آمدهاند تا توسعه فناوری در صنایع کوچک تسهیل شود. علاوه بر خدمات مذکور، همکاریهای بینالمللی برای استفاده از تجارب جهانی و همچنین صدور محصولات و خدمات به بازارهای فناوری جهان، از دیگر اهداف راهبردی شهرکهای فناوری است. سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی ایران باتوجه به ماموریت خود مبنی بر توسعه فناوری و ارتقای توان رقابتپذیری صنایع کوچک، اهداف زیر را در قالب احداث شهرکهای فناوری دنبال میکند:
ایجاد زیرساخت مناسب فعالیتهای تحقیق و توسعه شامل امکانات فیزیکی و خدمات نرمافزاری، حمایت از واحدهای فناور و دانشبنیان، حمایت از ایدههای کارآفرینانه و تجاریسازی نتایج تحقیقات، ایجاد بستر مناسب تحقیق و توسعه و تسهیل فعالیت متخصصان و محققان.
اجزای شهرکهای فناوری براساس نیازهای مخاطبان هر شهرک، شرایط و ظرفیتهای موجود در حوزه تخصصی و مطالعات مربوطه به این شرح تعیین و ایجاد میشوند:
مرکز خدمات فناوری و کسبوکار، آزمایشگاه مرجع، مرکز تحقیق و توسعه، مرکز رشد، بخش استقرار واحدهای تولیدی (اراضی و کارگاههای آماده)، مرکز آموزشی، مرکز فناوری اطلاعات و ارتباطات، نمایشگاه توانمندیهای شهرک فناوری و واحدهای صنعتی مربوطه، مراکز عمومی و خدماتی. درحالحاضر ایجاد ۷ شهرک فناوری در کشور به تصویب هیات وزیران رسیده است که ۶ شهرک فناوری براساس مطالعات ایجاد و توسعه شهرکهای فناوری به این شرح به بهرهبرداری رسیده و درحال فعالیت است: ۱- شهرک فناوری صنایع غذایی و بیوتکنولوژی شمالشرق کشور در مشهد،۲- شهرک فناوری قطعات خودرو در تبریز،۳- شهرک فناوری صنایع غذایی و الکترونیک در ارومیه،۴- شهرک فناوری کانی غیرفلزی در همدان،۵- شهرک فناوری صنایع شیمیایی و پتروشیمی در شیراز،۶- شهرک فناوری در اصفهان.