تابستانی بدون خاموشی حاصل فعالیت‌های وزارت نیروی دولت سیزدهم در سال گذشته بود که وزارت نیرو همه تلاش خود را به کار گرفته تا تابستان امسال هم بدون مشکل در تامین برق سپری شود و در این راستا قرار است تا آغاز پیک گرما ۷ هزار و ۸۸۹ مگاوات به ظرفیت تولید برق افزوده شود. این درحالی است که هفته دوم فروردین خبری مبنی بر احتمال بروز کمبود برق در تابستان مطرح شد و مانند همیشه شهروندان ملزم به صرفه‌جویی در مصرف شدند. هرچند که بالافاصله تمام مسئولان وزارت نیرو یکی پس از دیگری در مصاحبه‌های مختلف تاکید کردند وزارت نیرو مصمم است تا تابستان بدون خاموشی را برای تابستان ۱۴۰۲ رقم بزند و بر همین اساس برنامه افزایش ظرفیت تولید برق کشور را از ۱۴۰۱ آغاز کرده است. با اینهمه نگرانی از احتمال قطع برق دست از سر تولید برنداشته و تولیدکنندگان را وادار به پیدا کردن راه چاره کرده است.

آغاز افزایش ظرفیت تولید برق

بر اساس برنامه مقرر است تا آغاز پیک تابستان امسال ۷ هزار و ۸۸۹ مگاوات به ظرفیت تولید برق از روش‌های مختلف افزوده شود. نیروگاه‌های حرارتی در این میان وظیفه افزایش ۳ هزار و ۲۶ مگاوات ظرفیت خود را برعهده گرفته‌اند که تا تابستان به سرانجام برسد.

نیروگاه‌های بخش صنایع نیز امسال یک هزار و ۴۷۸ مگاوات به ظرفیت تولید برق اضافه کرده و علاوه بر استفاده خود قرار است مازاد تولید را به شبکه سراسری تحویل دهند. براساس این برنامه ۷۳۰ مگاوات از طریق به مدار آوردن نیروگاه‌های آسیب‌دیده تامین خواهد شد و علاوه‌برآن یک هزار مگاوات هم از طریق رفع محدودیت‌های تولید واحدهای حرارتی تامین خواهد شد. به گزارش وزارت نیرو، ارتقای ظرفیت عملی تولید نیروگاه‌های حرارتی و برق‌آبی به میزان ۵.۵ مگاوات از دیگر اقدام‌ها برای افزایش ظرفیت تولید برق است که تا قبل از پیک امسال اجرایی خواهد شد. تامین ۸۵۰ مگاوات برق از طریق احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر نیز در دستور کار بوده و ۲۹۰ مگاوات برق نیز از سوی مولدهای مقیاس کوچک وارد مدار خواهد شد.

اجرای ۱۴۰ برنامه برای گذر از پیک تابستان

به گفته مدیرعامل شرکت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران، ۱۴۰ برنامه عملیاتی مشخص برای گذر از پیک تابستان ۱۴۰۲ تدوین شده است. آرش کردی ضمن بیان این مطلب در گفت‌وگو با ایرنا خاطرنشان کرد: این برنامه عملیاتی در 4 سرفصل تدوین شده است.

وی ادامه داد: برنامه تدوین شده حاوی پیش‌بینی‌های لازم در توسعه هوشمندسازی و رویت و کنترل‌پذیری شبکه و ابزارهای موردنیاز است. مدیرعامل توانیر گفت: برنامه تدوین شده مواردی چون تمرکز صنعت برق برای عبور موفق از زمستان امسال، اولویت‌بندی و اجرای برنامه‌های تدوین شده با جهت‌گیری رفع نقاط ضعف برنامه‌های ۱۴۰۱، انضباط مالی در اجرای پروژه‌های مدون پیک ۱۴۰۲، وصول مطالبات، پیگیری تامین منابع مالی با استفاده حداکثری از ظرفیت‌های قانونی موجود و غیره را شامل می‌شود.

آماده‌سازی نیروگاه‌ها برای تابستان

همچنین همایون حائری، معاون امور برق و انرژی وزیر نیرو گفت: وزارت نیرو همه تلاش خود را به کار گرفته تا تابستان سال ۱۴۰۲ هم بدون مشکل در تامین برق سپری شود. تلاش شده برای تابستان نیروگاه‌ها آماده شوند.

وی ادامه داد: همچنین نیروگاه‌های جدیدی را وارد مدار خواهیم کرد. برنامه تعمیرات نیروگاهی به جد در حال انجام است و امید است این برنامه‌ها تا قبل از تابستان به اتمام رسیده و بتواند برق مورد نیاز را تامین کند.

حائری گفت: کار بزرگی که از سال گذشته آغاز شد و در رابطه با مدیریت مصرف بود و امسال هم تداوم خواهد داشت تا از این طریق هم بتوان مشکلات را کمتر کرد.

چرا کمبود برق داریم؟

درهمین حال بسیاری از کارشناسان معتقدند برای حل ریشه‌ای مشکل تامین برق باید به سمت احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر و استفاده از این ظرفیت رفت. حمیدرضا صالحی، عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی ایران از جمله این کارشناسان است که تاکید دارد ایران در بهترین نقطه دنیا برای استفاده از انرژی‌های حوزه تجدیدپذیر قرار گرفته است. چنانچه ۹۰ هزار مگاوات ظرفیت تولید انرژی‌های تجدیدپذیر وجود دارد اما همه پروژه‌ها متوقف مانده است.

حمیدرضا صالحی در گفت‌وگو با ایلنا، درباره وضعیت تامین برق تابستان با توجه به شرایط سربه سر روزهای پیک و ناترازی‌ها اظهارکرد: ما در بحث تولید و تامین برق یک چالش اصلی داریم و راه‌حل‌هایی هم در این حوزه ارائه شده است که اگر اجرایی می‌شد؛ خاموشی‌ها و تنگناهایی که در تابستان دچار می‌شویم سال به سال کمتر و تا چند سال آینده کاملا از بین می‌رفت. وی افزود: اکنون در حوزه برق همچنان رویکردهای گذشته در زمینه تولید ادامه دارد و این ماجرا ما را به نقطه خوبی نمی‌برد. این روند خواسته یا ناخواسته کمبود و ناترازی تولید و مصرف را بالاتر می‌برد، یعنی اگر سال قبل ناترازی ۱۲ هزار مگاوات بود این ناترازی امسال و سال‌های آتی رشد داشته و بالاتر خواهد رفت.

تامین برق خانگی در خط قرمز

عضو کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی با بیان اینکه مطابق دستورالعمل تامین برق بخش خانگی خط قرمز است گفت: تلاش می‌شود برق واحدهای مسکونی قطع نشود، مصرف برق بخش خانگی نهایتا ۴۵ درصد است. بنابراین اگر در تابستان با تنگنای تامین برق نیز مواجه شویم و قرار بر اعمال قطعی برق باشد؛ تنها برق بخش صنعت قطعی و یا محدودیت مصرف خواهد داشت. وی ادامه داد: ضرری که کمبود و ناترازی برق به کشور تحمیل می‌کند، اقتصادی است. در این پروسه تولید با کاهش مواجه شده و به شرکت‌های بورسی نیز لطمه وارد می‌شود. در این فرآیند بخش صنعت، پتروشیمی و فولاد بیشترین ضربه را متحمل خواهند شد. صالحی تاکید کرد: به نظر می‌رسد سال ۱۴۰۲ تکرار اوضاع برق سال ۱۴۰۱ است و خاموشی روی صنایع اعمال خواهد شد.

به پیشنهادات توجه نمی‌شود

وی با بیان اینکه اگر مسئله بورس برق حل شود مشکل تامین کلی انرژی برق در پیک گرما و شروع فصل تابستان نیز قابل حل است، گفت: پیشنهاداتی نیز به وزارت نیرو ارایه شده اما گاهی اجرای این پیشنهادات با مقاومت‌هایی همراه است. به نظر می‌رسد برخی تاکید دارند چرخ بر پایه همان چرخ سابق بچرخد و منابع ابتدا به خزانه توانیر رفته، بعد توزیع شود. این درحالی است که این روند باعث شده راه‌حل‌های موجود عملیاتی نشوند.

ضرورت حمایت از تجدیدپذیرها

این کارشناس انرژی با تاکید بر حمایت از تجدیدپذیرها گفت: این گروه می‌توانند با استفاده از ظرفیت انرژی روز، برق تولیدی را به شبکه سراسری برق تزریق کنند و به تامین برق در بازه زمانی پیک مصرف کمک کنند. وی افزود: لازمه تولید در این بخش نیز تامین امنیت سرمایه‌گذاری است، یعنی دولت تضمین دهد برق تولیدی تجدیدپذیرها را می‌خرد و پول آن را نیز به موقع پرداخت می‌کند. این درحالی است که تاکنون سابقه خوبی در خرید برق تجدیدپذیرها نداشتیم و قیمت‌ها هم اقتصادی نبوده است. صالحی تصریح کرد: تولید برق ایران در حوزه تجدیدپذیر زیر یک درصد است. این درحالی است که ۱۷ درصد از تولید برق ترکیه از محل نیروگاه‌های تجدیدپذیر تامین می‌شود. در اروپا ارقام بیش از این است در حالی که کشور ما در حوزه زیرساخت‌های احداث نیروگاه تجدیدپذیر در بهترین نقطه دنیا واقع شده است.