در روزهای گذشته شاهد انتشار خبری مهم پیرامون ارزهای دیجیتال در ایران بودیم که واکنش‌های بسیاری را به همراه داشت. سعید محمد دبیر شورای عالی مناطق آزاد در نشست ماهیانه جامعه اسلامی مهندسین گفته بود، ساماندهی رمز ارزها را در مناطق آزاد طراحی کرده‌ایم و این مناطق بستر خوبی برای مدل‌سازی و پایلوت در این حوزه هستند. در خصوص این خبر محمدرضا محبوب فر کارشناس و پژوهشگر توسعه و مشاور مناطق آزاد در گفتگو با گسترش نیوز گفت: طرح ساماندهی رمز ارز ها در مناطق آزاد در حالت ابتدایی، حرف و شعار است. تاکنون این طرح در مناطق آزاد اجرایی نشده است. این امکان و پتانسیل وجود دارد که مناطق آزاد تبدیل به کانون استخراج رمز ارزها شود.

محبوب فر اظهار کرد: مناطق آزاد بیشتر در کنار نیروگاه‌ها و منابع آبی هستند. همچنین پتانسیل برای تبادلات رمز ارزها و استخراج آن‌ها دارند. از لحاظ مکان و حجم زمین به اندازه کافی امکانات وجود دارد. در نتیجه مزارع استخراج رمز ارز از سطح شهرها به مناطق آزاد منتقل می‌شوند. در مناطق آزاد باید امکاناتی فراهم شود که ارزهای دیجیتال جایگزین دلار شوند. در نتیجه نقل و انتقالات ارزی برای کشور تسهیل پیدا می‌کند. کمبود منابع ارزی از نوع دلار و یورو جبران می‌شود.

وی افزود: صحبت از فعالیت رمز ارزها در مناطق آزاد مقدمه‌ای برای قانون‌گذاری مجلس شورای اسلامی است تا با تصویب قانون فعالیت‌ها همراه با مجوز باشد. بدون قانون مصوب، امکان رسمی شدن فعالیت رمز ارزها نیست.

بدون قانون مناطق آزاد کشور محل فساد رمز ارزها می‌شوند

این مشاور مناطق آزاد تأکید کرد: خیلی از کشورهای دنیا هم این رمز ارزها را به صورت کلی و جزئی قانون‌گذاری می‌کنند. روند استخراج و خرید و فروش ارزهای دیجیتال در خیلی از کشورها قانونی شده است. در نتیجه جمهوری اسلامی نمی‌تواند اعلام کند،‌ در مناطق آزاد و تجاری فعالیت رمز ارزها آزاد شود اما در کشور قانونی برای ارزهای دیجیتال و روند استخراج نباشد. اگر قانون وجود نداشته باشد، قطعاً این فعالیت‌ها شکست خواهند خورند. باید قانونی وجود داشته باشد که این رمز ارزها و افرادی که در این زمینه فعال هستند را حمایت کند.

محبوب فر خاطرنشان کرد: متولی رمز ارزها باید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران باشد. علاوه بر بانک مرکزی سایر نهادها و دستگاه‌های دولتی نیز باید در این زمینه کمک کنند. فعالیت رمز ارزها با توجه به مشکلات کمبود انرژی و برق منجر به هم افزایی وزارت خانه‌ها و ارگان‌های مختلف از جمله وزارت صمت و نیرو می‌شود. این وزارت خانه‌ها باید هم افزایی با بانک مرکزی در بحث رمز ارزها داشته باشند. در مصوبه قانونی باید مشخص شود که متولی رمز ارزها چه ارگانی است. در حال حاضر ارزهای دیجیتال در ایران متولی ندارند.

وی افزود: اگر بحث رمز ارز ها مدیریت نشود و مصوبه قانونی نداشته باشند، مناطق تجاری و آزاد کشور به محل فساد و رانت اقتصادی در بحث رمز ارزها تبدیل می‌شود. با این روند شکست فاحشی در برنامه‌های اقتصادی دولت شکل خواهد گرفت. باید مصوبه قانونی وجود داشته باشد.

محبوب فر در پایان گفت: صحبت دبیر شورای عالی مناطق آزاد فعلاً جنبه اجرایی و عملیاتی ندارد. مگر این که زیرزمینی و قاچاق انجام شود که فسادزا است. باید مصوبه قانونی از سوی دولت به مجلس شورای اسلامی ارسال شود. در نهایت هم هر زمان این مصوبه در مجلس شورای اسلامی قانونی و مصوب شود، صحبت‌های دبیر شورای عالی مناطق آزاد اجرایی خواهد شد.

فعالیت مناطق آزاد پیرامون رمز ارزها

پیش از در اسفندماه سال ۱۳۹۹ الهام سخایی مدیر هماهنگی امور نهادهای مالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در رسانه‌ها اعلام کرد که ۱۲ مزرعه استخراج ارز دیجیتال در مناطق آزاد مجوز فعالیت دریافت کرده‌اند. سال گذشته استخراج غیرقانونی رمز ارز در مناطق آزاد بیشتر رونق داشت و به گفته عباس آشتیانی رئیس وقت کمیسیون رمز ارز نظام صنفی رایانه‌ای کشور، علت استخراج غیرقانونی رمز ارزها، وجود قوانین نامناسب در زمینه تعرفه انرژی است.