چندی است اﺳﺘﻔﺎده گسترده‌ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺧﺎک و آب ﻏﻴــﺮ ﻗﺎﺑــﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺑﺮای ﻛﺸﺎورزی، ﺻﻨﻌﺖ و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺑﺎ امکان ﺗﻮﺳﻌﻪ آﺑﺰی‌ﭘﺮوری ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ راﻫﻜﺎر ﻣﻨﺎﺳﺐ برای تولید غذا و ایجاد اشتغال ﻣﻄﺮح است. ایران ﺑﺎ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ ﺣﺪود ۲۴۰ ﻣﻴﻠیمتر در ﺳﺎل ﺟﺰء ﻛﺸﻮرﻫﺎی ﻧﻴﻤﻪ ﺧﺸﻚ دﻧﻴﺎ محسوب می‌شود، از این‌رو آبزی‌پروری در دریا در کشوری مانند ایران که با کمبود منابع آب شیرین روبه‌رو است از ضروریات است. پرورش ماهی در قفس از سیستم‌های جدید پرورش آبزیان در محیط محصور است که به‌دلیل تقاضای جهانی به تولیدات آبزی و محدودیت آب‌های شیرین در نیم قرن اخیر رشد فزاینده‌ای داشته است. از محاسن برجسته پرورش ماهی در قفس‌های دریایی؛ استفاده از منابع آبی به‌جای زمین، کاهش هزینه اجرایی پرورش ماهی، صرفه جویی در مصرف آب شیرین، سهولت و سرعت احداث، کمتر بودن بیماری‌های ماهیان آب شور، سهولت انتقال قفس (آلودگی و..)، کاهش تجمع آلودگی در محیط پرورش و حل مشکلات اجتماعی و افزایش توان اقتصادی ساحل‌نشینان می‌توان اشاره کرد.سرپرست سازمان جهاد کشاورزی مازندران از اجرای طرح ۲ منظوره کشت برنج و پرورش ماهی قزل آلا در قفس در آمل برای نخستین بار در کشور خبرداد و گفت: این طرح‌ها با سرمایه‌گذاری ۱۰۰ میلیارد ریالی در منطقه رستم دار محله دابودشت آمل آغاز شده است.

بابک مومنی در گفت‌وگو با ایرنا افزود: همزمان با سفر اخیر شهرستانی استاندار مازندران به آمل طرح دومنظوره پرورش ماهی در قفس و در اراضی شالیزاری با هدف افزایش بهره‌وری آب و زمین برای نخستین بار در شهرستان آمل و با گونه ماهی سردابی قزل‌آلای رنگین کمان آغاز شد.

وی ادامه داد: به لحاظ فنی به صورت نمونه برای نخستین بار و دومنظوره یعنی۶ ماه اول سال کشت برنج و ۶ ماه دوم سال پرورش ماهی قزل‌آلا انجام می‌شود و برای این منظور ۶ سامانه که هر سامانه به صورت قفس‌های چهارتایی کنارهم با چارچوب فلزی و تورهای پلاستیکی و با شناورهایی که جهت غذادهی و نظارت به‌هم متصل شده است در زمین کشاورزی و شالیزاری در سطح ۲.۲هکتار و با تولیدی بالغ بر ۲۶ تن در سال احداث شده است.

افزایش قفس‌های پرورش ماهی

استاندار مازندران با اشاره به اینکه باید به فکر هزار قفس دریایی استان برای پرورش ماهی باشیم، گفت: باید بیشترین تولید را در شیلات و دریای مازندران داشته باشیم.به گزارش فارس، سیدمحمود حسینی‌پور استاندار مازندران در مراسم ماهی‌دار کردن قفس‌های دریایی در لاریم جویبار اظهار کرد: جامعه صیادی در طول سال‌ها با تلاش و همه توان برای احیای امنیت غذایی کشور نقش‌آفرینی کردند و با کمترین امکانات بیشترین تولید را در سبد غذایی کشور ایجاد کرده است.

وی ادامه داد: جامعه صیادی در مازندران از قدمت تاریخی برخوردار هستند و جز جامعه نجیب هستند.

استاندار مازندران با اشاره به اینکه مسائل صیادان در سطح صحن مجلس شورای اسلامی در حال پیگیری است، افزود: شغلی که صیادان دارند جز مشاغل مهم جامعه است چرا که هرکسی در تامین غذای انسان نقش دارید و شغل مقدسی است.

حسینی‌پور با بیان اینکه رهبر معظم انقلاب در سفری که به مازندران داشتند فرمودند استانی که دریا و جنگل دارد معنی ندارد فقیر داشته باشیم و این نگاه افق رهبر معظم انقلاب به استان است، خاطرنشان کرد: دریا در مازندران به عنوان مزیت است و باید دید از این نعمت خدادادی در استان چه بهره‌ای بردیم.

وی با طرح این سوال که اقتصاد دریا در مازندران چقدر رونق پیدا کرد؟، گفت: کمترین بهره را از دریا بردیم و باید بگوییم اگر بخواهیم به اقتصاد شیلات در جهان نگاه کنیم، ارزشمندترین اقتصاد جهان اقتصاد شیلات است.

حسینی‌پور بیان کرد: باید به فکر هزار قفس دریایی در مازندران باشیم و باید بیشترین تولید را در شیلات و دریای مازندران داشته باشیم.

استاندار مازندران اظهار کرد: باید از خام فروشی محصولات شیلات پرهیز کنیم و فرآوری شیلاتی را داشته باشیم و فرآوری‌ها را با گران‌ترین نرخ در بازار جهانی به فروش برسانیم.

وی با بیان اینکه در تمام مازندران باید مراکز فرآوری شیلاتی به همت بخش خصوصی داشته باشیم، گفت: در دنیا شرکت‌های تعاونی حوزه‌های مدیریتی را بر عهده دارند باید از شرکت‌های تعاونی حمایت‌های لازم شود و این شرکت تعاونی‌ها وارد بورس شوند.

تولید ماهی در قفس‌های دریایی

مدیرکل شیلات مازندران نیز گفت: درحال‌حاضر تعداد قفس‌های دریایی در دریا ۱۵ قفس است که پارسال حدود ۴۶۵ تن ماهی در قفس‌های دریایی به ارزش اقتصادی ۸۱۰ میلیارد ریال تولید و به بازار عرضه شده است.

قاسم کریم‌زاده تاکید بر اینکه رسالت اصلی شیلات حفظ ذخایر دریای خزر است، گفت: درحال‌حاضر تعداد قفس‌های دریایی در دریا ۱۵ قفس است که پارسال حدود ۴۶۵ تن ماهی در قفس‌های دریایی به ارزش اقتصادی ۸۱۰ میلیارد ریال تولید و به بازار عرضه شده است.

وی با اشاره به ۴۲ فرصت سرمایه‌گذاری شیلاتی در استان خاطرنشان کرد: اقتصاد دریا محور مورد توجه دولت سیزدهم قرار گرفته و در این راستا امروز ۱۲ قفس با ظرفیت حدود ۴۵۰ تن ماهی‌دار شدند.

مدیر کل شیلات مازندران با اشاره به وجود سه هزار و ۸۰۰ واحد آبزی‌پروری در مازندران خاطرنشان کرد: از این تعداد ۳۹ واحد ماهی خاویاری بوده و سالانه ۲ هزار و ۳۰۰ گوشت خاویار تولید می‌شود.

کریم‌زاده افزود: ۸ تن خاویار برابر با ۴۵ درصد تولید کشور در مازندران تولید شده است.

وی با اشاره به فعالیت ۴۱۲ واحد پرورش ماهیان سردابی خاطرنشان کرد: تولید ماهیان سردابی نیز ۱۷ هزار تن بوده امسال در راستای بازسازی ذخایر دریای خزر در ۳۰ رودخانه شیلاتی مازندران، ۸۵ میلیون قطعه بچه ماهی رها‌سازی شد.

کریم‌زاده ار صدور ‌هزار و ۱۴۰ شیلات کارت در مازندران خبر داد و افزود: امسال ۷۸۰ میلیارد ریال تسهیلات در قالب شیلات کارت با هدف تامین نهاده‌ها پرداخت شد.

وی از شناسایی و اعلام آمادگی ۷۰ سرمایه‌گذار در حوزه شیلات خبر داد و گفت: تامین ۴۵ قفس از هدف‌گذاری پرورش ماهی در قفس است که ۲ هزار و ۴۰۰ میلیارد ریال تسهیلات نیاز دارد.

پیش‌بینی تولید ۵۰۰هزار تن ماهی در قفس

حسینی رئیس سازمان شیلات ایران نیز گفت: پیش‌بینی می‌شود در برنامه هفتم توسعه، تولید ۵۰۰ هزار تن ماهی در قفس محقق شود.

وی اظهار کرد: سربازان عرصه شیلات باید به فرمایشات و سیاست‌های ابلاغی ایشان در بحث ضریب رشد شیلات در دو دهه اخیر نسبت به دنیا دو برابر است.

حسینی با بیان اینکه نقش‌آفرینی شیلات با توجه به ظرفیت‌هایی که وجود دارد پررنگ نشان داده شده است، گفت: صنعت شیلات که به صید و صیادی معدود شد و استان مازندران پیشرو در معرفی جامعه صیادی و صنعت شیلاتی است.

رئیس سازمان شیلات کشور ادامه داد: آزاد‌سازی سواحل مولد‌سازی سواحل است و قشر صید و صیادی با نگاه امنیت غذایی پای کار آمد و به عنوان جامعه مولد و تولید غذا می‌توان یاد کرد. حسینی خاطرنشان کرد: با کمک نمایندگان مجلس شورای اسلامی مصوبه سخت و زیان‌آور بودن را اخذ کردیم و امیدواریم بعد ۲۵ سال بحث بیمه این قشر زحمتکش عملیاتی شود و پیش‌بینی می‌شود در برنامه هفتم توسعه، تولید ۵۰۰ هزار تن ماهی در قفس محقق شود.

وی ادامه داد: این میزان تولید محصولات شیلاتی در دریا حدود ۳۱۷ هزار تن در آب‌های جنوب، ۱۶۳ هزار تن در آب‌های شمال و ۱۲۰ هزار تن هم در آب‌های داخلی انجام خواهد شد.

معاون وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان شیلات ایران با بیان اینکه پرورش ماهی در قفس یک صنعت نوپایی است، گفت: با تکنولوژی تولید قفس در دریا و ایجاد ۱۲ هزار هکتار سایت پشتیبانی به سمت تولید در قفس پیش خواهیم رفت.

سخن پایانی

مازندران با توجه به در اختیار داشتن بیشترین ساحل جنوبی دریای خزر و وجود رودخانه‌های متعدد یکی از استان‌های پیشرو در آبزی‌پروری و فعالیت‌های شیلاتی است، سالانه حدود ۳۰ هزار تن انواع آبزیان تولید شده در این استان به سایر نقاط کشور و صادرات ۱۲ تا ۲۰ هزار تنی محصولات شیلاتی به ارزش ۲۰ تا ۲۵میلیون دلاری نیز انجام می‌شود.