الگوی پیشرفت صنعت خودرو در ۵۰ سال آینده
ترسیم الگوی پیشرفت ایران در ۵ دهه آینده، رویداد بزرگی است که باید نهادها، مراکز علمی، نخبگان و صاحبنظران به بررسی عمیق ابعاد گوناگون سند تدوینشده بپردازند و نظرات مشورتی خود را برای تکمیل و ارتقای آن ارائه کنند. این سند اهم مبانی و آرمانهای پیشرفت را تدوین، افق مطلوب کشور را در ۵ دهه آینده ترسیم و تدابیر مؤثر برای نیل به آنها را طراحی کرده است.
وجود این سند بالادستی میتواند ترسیمکننده آرمانهایی باشد که لازم است مدیران اجرایی کشور در راستای تحقق آنها تلاش کنند متاسفانه تجربه نشان داده با گسترش بروکراتیک نظامهای نهادینهشده عموما از میزان آرمانخواهی مدیران کاسته میشود، شنیدن خبر مهاجرت برخی از مدیران در پی تلاطمهای اقتصادی اخیر یا دوتابعیتی بودنشان، خود نشان از آفتی دارد که ریشه در فقدان آرمانخواهی در میان آنهاست. فقدان آرزوهای بزرگ و واقعبینی کاهلانه، آفت بزرگی است که دامان برخی مدیران کشور را گرفته است.
از اینرو ارائه ترسیم روشنی از آرمانهای جامعه و اجماع جامعه نخبگان بر آن میتواند یقین و باوری را در روح جامعه بدمد که موتور محرک جامعه به سمت پیشرفت و تعالی باشد.
از سوی دیگر، لازم است این آرمانها و تدابیر لازم برای رسیدن به آن آرمانها به پیشنهادهای عملی در تمامی حوزههای کشور تبدیل شوند. یکی از این حوزهها، صنعت خودرو کشور است.
صنعت خودرو ایران، بزرگترین صنعت کشور پس از صنعت نفت است و البته شاید بتوان از منظر میزان ارزشافزوده ایجادشده در داخل بهواسطه فرآیندهای تولید (به جای خامفروشی در نفت و گاز) این صنعت را از صنعت نفت قابلاعتناتر دانست.
این صنعت در تولید ناخالص داخلی بهراحتی یکپنجم صنعت کشورمان بهشمار میرود و البته ۱۲ درصد میزان اشتغال کشور را در خود دارد و درصورت توجه بیشتر به داخلی کردن زنجیره ارزش این صنعت در کشور ظرفیت ایجاد اشتغال بالا در حد ۱۰ برابر این میزان را نیز داراست.
شاید به همین دلیل هم حتی در امریکا که بازترین اقتصاد جهان را دارد، به محض در خطر افتادن این صنعت، دولت کمکهای بزرگی را برای نجات این صنعت انجام میدهد.
به یاد بیاوریم که اوباما برای نجات بیش از ۲ میلیون شغل بهواسطه بحران اقتصادی حوالی سال ۲۰۰۹ میلادی، بیش از ۲۵ میلیارد دلار به GM، کرایسلر و فورد کمک کرد تا برنامههای توسعه محصولاتشان به تعویق نیفتد و بدینترتیب توانست بحران بیکاری را از ۱۰ به ۴.۵ درصد برساند.
تمام اینها نشاندهنده اهمیت استراتژیک صنعت خودرو از منظر درآمد و اشتغال در توسعه صنعتی کشور است.
یکی از راهکارهایی که در الگوی پایه اسلامیایرانی پیشرفت، به آن اشارهشده، مصونسازی و تقویت فرآیندها، سیاستها، تصمیمات و نهادهای اقتصادی در مقابل تکانههای سیاسی- اقتصادی هدفمند و غیرهدفمند برونزاست و اگر بخواهیم معنای آن را در صنعت خودرو بدانیم همانا باید به نقش کلیدی طراحی و توسعه محصول در دستیابی به کل زنجیره ارزش یک خودرو اشاره کنیم؛ یعنی فقط با توسعه محصولات جدید با برند خودی میتوان زنجیره ارزش بیشتری در داخل کشور تولید کرد و فقط بر پایه تکیه بر طراحی و توسعه محصولات با برند خودی است که اقتصاد مقاومتی قابل تحقق یافتن است؛ از اینرو لازم است سیاستگذاریها بهگونهای باشد که با بها دادن به حوزه طراحی و توسعه محصول در صنعت خودرو امکان تحقق آرمانهای ترسیمشده در الگوی پیشرفت میهن عزیزمان را فراهم کند.