البته نکته قابل توجه این است که پس از پایان فصل و عبور از مرحله بحران، دوباره شرایط به روال قبل باز می ‌ گردد و هیچ اقدامی در جهت رفع این چالش زیان ‌ آور نمی ‌ شود. این در حالی است که کارشناسان معتقدند یکی از مهم ‌ ترین استراتژی ‌ های تامین انرژی در جهان کاهش و بهینه ‌ سازی مصرف است و گفته می ‌ شود اگر دولت در این زمینه اقدامات عملی انجام دهد، کمبود گاز در زمستان را می ‌ توان از محل بهینه ‌ سازی مصرف سوخت جبران کرد. به گزارش صمت، در اخباری که این روزها از حوزه صنعت به گوش می ‌ رسد، نگرانی ‌ های فعالان بخش صنعت دوباره به گوش می ‌ رسد که از آسیب ‌ های کم ‌ توجهی به تامین گاز صنعتی می ‌ گویند.

چالش تامین پایدار انرژی

مدیرعامل شرکت سرمایه ‌ گذاری توسعه معادن و فلزات «ومعادن» گفت: امروز تامین پایدار انرژی از مسائل اصلی صنعت فولاد کشور است. به گزارش کانی مگ، اردشیر سعد محمدی گفت مشکل تامین پایدار انرژی یکی از مسائل اصلی صنعت فولاد کشور است. وی افزود: از حدود چهار دهه قبل تاکنون، به دلیل تحقیقات انجام شده و تکنولوژی ‌ های جدیدی که به کار گرفته می ‌ شود، میزان مصرف انرژی به ازای هر تن فولاد روند نزولی داشته و حدود ۵۰ درصد کاهش یافته است. سعد محمدی اظهارکرد: میزان انرژی مصرفی در واحدهای فولادسازی به نوع روش تولید، یعنی استفاده از کوره بلند یا کوره قوس الکتریکی، بستگی دارد. در روش کوره بلند، نسبت به روش قوس الکتریکی انرژی بیشتری مصرف می ‌ شود که این اختلاف به حدود ۲۵ درصد می ‌ رسد.

سرمایه ‌ گذاری در حوزه نیروگاهی

وی گفت: طبق برآوردهای صورت گرفته زیان ناشی از کمبود انرژی و عدم النفع وابسته به آن در حوزه معدن و صنایع معدنی، مبلغ بالایی است و فعالان این صنعت چاره ‌ ای جز سرمایه ‌ گذاری در حوزه نیروگاهی ندارند. سعد محمدی یادآور شد: خاموشی ‌ های دو سال گذشته نشان می ‌ دهد، شیوه قبلی مدیریت در صنعت برق دیگر کارساز نیست و باید اقتصاد صنعت برق احیا شود. در واقع قیمت ‌ گذاری در صنعت برق متهم اصلی است، بنابراین برای حل این مسئله در گام نخست باید سراغ واقعی ‌ سازی نرخ برق برویم و بهترین سازوکار درحال ‌ حاضر، عرضه برق در بورس انرژی برای مشترکان پرمصرف است.

مکانیسم عرضه و تقاضا

وی گفت: وقتی قیمت ‌ گذاری را به مکانیسم عرضه و تقاضا می ‌ سپاریم، در بلند مدت صنایعی که بسیار انرژی بر هستند و ارزش افزوده پایینی دارند، عملا حذف می ‌ شوند و به مرور زمان، صنایعی شکل می ‌ گیرند که یا انرژی بر نیستند یا اگر مصرف انرژی بالایی دارند، ارزش زیادی هم خلق می ‌ کنند که تولید آن را از نظر اقتصادی توجیه ‌ پذیر می ‌ کند. به این ترتیب در بلند مدت ترکیبی از صنایعی خواهیم داشت که شکل بهینه ‌ ای از الگوی مصرف دارند و به این ترتیب عدالت اقتصادی هم رعایت خواهد شد.

هم کمبود انرژی، هم افزایش تولید

مدیرکل صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: با وجود کمبود انرژی تولید فولاد، مس و آلومینیوم کشور در ۹ ماهه نخست امسال همچنان روند صعودی داشته است. سیف الله امیری به ایراسین گفت: هر چند که مشکلات کمبود انرژی برق و گاز در شرکت ‌ های بزرگ فولادی وجود دارد، اما تولید در این بخش ‌ های صنعتی کشور همچنان نسبت به سال ‌ های گذشته روند مثبتی داشته است. مدیرکل صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه هیچ مشکلی در بازار فولاد، آلومینیوم و مس در کشور وجود ندارد، اظهارکرد: خوشبختانه با تلاش تمام صنعتگران این عرصه قیمت ‌ ها نیز هم اکنون در بازار بسیار متعادل است.

امیری تاکید کرد: تامین گاز مورد نیاز واحدهای بزرگ صنعتی معدنی یکی از چالش ‌ های مهم واحدهای صنعتی است و انتظار داریم وزارت نیرو و وزارت نفت در سه ماهه آخر امسال نسبت به تامین انرژی مورد نیاز واحدهای بزرگ صنعتی کشور اهتمام ویژه داشته باشند.

صرفه جویی، در دستور کار است

مدیرکل صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت اظهارکرد: هم اکنون شرکت گاز به جای ۴۰ میلیون متر مکعب گاز مورد نیاز واحدهای بزرگ صنعتی در کشور حدود ۱۵ میلیون متر مکعب گاز به این شرکت ‌ های صنعتی تحویل می ‌ دهد و اگر این روند ادامه یابد در میزان تولید این واحدهای صنعتی و معدنی در کشور تاثیرگذار خواهد بود.

امیری افزود: با توجه به تامین ۳۰ درصدی گاز مورد نیاز واحدهای صنعتی باید صرفه جویی مصرف گاز در دستور کار قرار گیرد تا بتوانیم همچنان روند رو به رشد تولید محصولات فولادی، مس و آلومینیوم را در کشور ادامه دهیم. مدیرکل صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت اظهارکرد: با این حال هم اکنون در برخی از استان ‌ ها از جمله آذربایجان شرقی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی گاز برخی از شرکت ‌ های بزرگ صنعتی قطع شده است و این می ‌ تواند بر میزان تولید این واحدهای صنعتی تاثیرگذار باشد.

چاره ‌ ای برای رکود

مهرداد اکبریان، رئیس انجمن سنگ آهن ایران درباره چالش زیرساخت ‌ ها در صنعت فولاد گفت: فولاد یکی از زنجیره ‌ های تولیدی کشور است که جهش بسیار خوبی را طی سالیان گذشته، به ‌ خصوص یک دهه اخیر تجربه کرده و از رتبه بالایی در جهان برخوردار است اما مشکلاتی که مثل کمبود آب، برق و گاز، نبود جاده و زیرساخت ‌ های مناسب حمل ‌ ونقل و... در کشور سبب برهم خوردن توازن میان حلقه ‌ های صنعت فولاد شده است. به گزارش معدن مدیا، وی افزود: چالش انرژی بر کل رنجیره تولید و تامین، تاثیرگذار است و حتی تامین ‌ کنندگان زنجیره و مصرف ‌ کنندگان نهایی را نیز متاثر می ‌ کند. این کمبودها باعث بر هم خوردن تعادل میان عرضه و تقاضا شد.

اکبریان گفت: این موضوع موجب رقابتی نبودن نرخ بازار شد و در مقابل بعضی از محصولات افزایش نرخ پیدا کرد.

وی افزود: دولت برای خروج زنجیره فولاد از رکود، باید روی این بخش سرمایه ‌ گذاری کند و در صورت عملی نشدن اهداف سرمایه ‌ گذاری، معدن توانایی حرکت و همراه شدن با بخش پایین دستی را نخواهد داشت.

آسیب به حلقه ‌ های زنجیره تولید

رئیس انجمن سنگ آهن ایران ضمن موارد یاد شده افزود: امروزه ۳ برابر مصرف داخل فولاد تولید می ‌ کنیم و برای صادرات مازاد تولید برنامه ‌ ریزی ‌ هایی انجام شده است، اما صادرات با مشکلاتی مواجه است.

وی با اشاره به اینکه هر محدودیتی در صادرات باعث آسیب به یکی از حلقه ‌ های زنجیره تولید می ‌ شود گفت: این آسیب ۲ خطر عمده به دنبال دارد. خطر اول کوچک شدن بازار هم در داخل و هم در خارج است و خطر دوم رکود و ورشکستگی خواهد شد.

وی افزود: صنعت فولاد ایران در مقایسه با رقبا در بازار از جایگاه خوبی برخوردار است اما تصمیمات غلط اتخاذ شده، نرخ تمام شده محصولات را افزایش و رقابت را برای تولیدکننده سخت و کاهش حاشیه سود می ‌ شود.

سخن پایانی

گفته می ‌ شود امروزه کسری گاز چیزی نزدیک به ۲۲۰ میلیون مترمکعب در روز است که برای تولید آن بالغ بر ۷۰ میلیارد دلار سرمایه ‌ گذاری لازم است. این در حالی است که با مبالغی بسیار کمتر می ‌ توان مصرف گاز را بهینه کرد و جلوی اتلاف انرژی را گرفت. به این ترتیب چیزی حدود ۱۲۰ میلیون متر مکعب صرفه جویی در مصرف گاز رخ داده و آن را در اختیار صنایع قرار داد. امروز که کشور دوباره در میانه فصل بحران گاز قرار گرفته، بهتر است با نگاهی متفاوت صورت مسئله مورد بررسی قرار گیرد تا شاید سال جای آخرین دور از این چرخه باطل باشد.