بر اساس بند الحاقی یک ماده ۵۹ لایحه برنامه هفتم توسعه، دولت مجاز است در ازای اسقاط هر دستگاه اتوبوس و کشنده جاده‌ای بالای 25 سال نسبت به اعطای مجوز واردات اتوبوس و دستگاه کشنده جاده‌ای با سن کمتر از 10 سال به مالک کشنده اقدام کند. آیین‌نامه اجرایی این بند با در نظر گرفتن مشوق‌های لازم از جمله اعطای تخفیف در عوارض گمرکی حداکثر ظرف 3 ماه از لازم‌الاجرا شدن این قانون به تصویب هیات‌وزیران می‌رسد.

گواهی اسقاط برای شماره‌گذاری کشنده‌های وارداتی

رئیس ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده گفت: کشنده‌های وارداتی باید برای شماره‌گذاری، گواهی اسقاط ارائه کنند. به گزارش ایدرونیوز، مهران سالاریه افزود: بر اساس اصلاحیه قانون ساماندهی صنعت خودرو، رانندگان کامیون، کامیونت و کشنده تریلر دارای کارت هوشمند خودمالک و شرکت‌های حمل‌ونقل خودمالک (شرکت‌های حمل‌ونقل عمومی) صرفا برای یک‌بار و یک دستگاه برای مدت ۱۰ سال می‌توانند در صورت نبود گواهی اسقاط به اندازه کافی، ۵ درصد ارزش گمرکی خودروهای وارداتی مذکور را به صندوق حمایت از تحقیقات و توسعه صنایع پیشرفته جهت دریافت مجوزشماره‌گذاری پرداخت کنند.

وی با اشاره به اینکه از زمان ابلاغ این قانون تاکنون حدود ۲۰۰۰ دستگاه کشنده وارداتی از پرداخت نقدی بهره‌مند شدند تصریح کرد: درحال‌حاضر با توجه به وجود گواهی اسقاط به میزان کافی، از این پس این دسته از متقاضیان باید نسبت به ارائه گواهی اسقاط اقدام کنند.

رئیس ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده در خصوص تعداد گواهی اسقاط لازم برای شماره‌گذاری کشنده‌های وارداتی گفت: تا زمان تصویب و ابلاغ آیین‌نامه جدید، به ازای هر دستگاه کشنده وارداتی تعداد ۸ گواهی اسقاط دیزلی نیاز است؛ به عنوان مثال، به ازای اسقاط هر کامیون فرسوده، دو دستگاه کشنده مجوز شماره‌گذاری خواهند داشت. وی در خصوص نرخ گواهی‌های اسقاط خودروهای سنگین گفت: برابر اعلام انجمن مراکز اسقاط، مبلغ هرگواهی اسقاط این دسته از خودروها حداکثر ۵۵ میلیون تومان است.

به گفته سالاریه موارد فوق تا قبل از تصویب آیین‌نامه اجرایی ماده ۱۰ قانون ساماندهی معتبر است و پس از تصویب ممکن است تغییراتی ایجاد شود.‌

رئیس ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده با اشاره به برنامه این ستاد برای الکترونیک کردن سبد عرضه و تقاضای گواهی اسقاط گفت: طرحی در این خصوص در حال انجام است که با اتمام آن به‌زودی فرآیند خرید و فروش گواهی اسقاط نیز برخط خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: تا قبل از راه‌اندازی سرویس برخط، واردکنندگانی که قصد خرید گواهی اسقاط برای دریافت مجوز شماره‌گذاری دارند، در صورتی که در سامانه nnhk.ir ثبت‌نام و فرآیند را طی کرده باشند، می‌توانند به مراکز اسقاط مجاز و معتبر کشور یا انجمن صنفی مراکز اسقاط مراجعه کنند.

آنچه بر واردات کشنده‌ها گذشت

پس از اعلام نیاز کشور به خودروهای سنگین و تطبیق آن با میزان تولید داخلی آنها، در حالی که به نظر می‌رسید نیاز به واردات این خودروها تا پایان امسال نباشد، اما مجلس با تصویب بند الحاقی یک ماده ۵۹ لایحه برنامه هفتم، این اجازه را به دولت داد تا به مالکان اتوبوس و کشنده جاده‌ای با سن بیش از ۲۵ سال، مجوز واردات اتوبوس و کشنده جاده‌ای با سن کمتر از ۱۰ سال داده شود؛ این در حالی است که در آیین‌نامه خودروهای وارداتی، تاکید شده که کشنده وارداتی بایستی سن کمتر از پنج سال داشته باشد. اواخر مرداد، هیات وزیران به پیشنهاد وزارتخانه‌های صمت و اقتصاد و همچنین سازمان برنامه و بودجه و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی و بند (ص) تبصره (۷) قانون بودجه سال ۱۴۰۲، آیین‌نامه ثبت سفارش واردات انواع کشنده، کامیون، اتوبوس، مینی‌بوس و ون را با هدف پاسخگویی به نیاز حمل‌ونقل درون‌شهری و برون‌شهری و همچنین رفع نیازهای بخش صنعت و تولید و رفع انحصار، تصویب کرد. بر اساس این آیین‌نامه خودروهای وارداتی بایستی دارای استانداردهای لازم بر اساس قوانین مربوطه را داشته باشند و سن خودرو بر مبنای سال ساخت، در زمان ورود به کشور باید کمتر از پنج سال باشد؛ همچنین دارا بودن حدود آلایندگی مجاز بر اساس قوانین و مقررات از دیگر شرایط برای خودروهای وارداتی است و منابع ارزی مورد نیاز هم از سوی بانک مرکزی تعیین و ابلاغ می‌شود.

پس از تصویب این آیین‌نامه، اوایل مهر بود که موضوع ۵هزار کشنده‌ وارداتی موجود در گمرک تهران به میان آمد و طی بازدیدی که رئیس سازمان توسعه تجارت، دادستان کل کشور و دادستان استان تهران از اداره کل گمرک تهران داشتند، مهدی ضیغمی (رئیس سازمان توسعه تجارت) از ترخیص کامیون‌های کِشنده تا شهریور بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده، خبر داد و گفت: سازمان راهداری از اوایل سال گذشته، متولی واردات کشنده‌ها بوده است اما پس از مدتی این وظیفه به وزارت صنعت، معدن و تجارت منتقل شد؛ بعد از این تغییرات و همچنین پیش آمدن بحث‌های مربوط به اسقاط، سردرگمی‌هایی برای صاحبان کالا ایجاد و سبب شد تعداد قابل توجهی کشنده وارد گمرکات کشور شود که فاقد ثبت سفارش بود یا اگر هم ثبت سفارش داشتند در اصلاح آن دچار چالش شده بودند. یادآوری می‌شود که در ۲۵ مرداد مصوبه‌ای با هدف همکاری حداکثری وزارت صمت، بانک مرکزی و گمرک برای ثبت سفارش و ترخیص کشنده‌های استاندارد، تصویب شد. این در حالی‌است یک روز قبل از این بازدید، معاون صنایع و حمل‌ونقل وزارت صنعت، معدن و تجارت در نامه‌ای خطاب به رئیس سازمان توسعه تجارت ایران، ضمن اشاره به قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی کشور و حمایت از کالای ایرانی، میزان نیاز اعلام شده به خودروهای سنگین توسط سازمان راهداری و همچنین برنامه تولید امسال را اعلام کرد که براساس آن، با توجه به تولید بیش از نیاز برای خودروهای کشنده با بارگیر غیرثابت و ون مسافری، احتمالا نیاز به واردات این خودروها تا پایان امسال نداشته باشیم.

سخن پایانی

در نهایت، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، در جریان ادامه رسیدگی به گزارش کمیسیون تلفیق لایحه برنامه هفتم، گزارش کمیسیون تلفیق در خصوص لایحه برنامه هفتم توسعه را بررسی و جزء ۲ بند ث ماده ۵۶ لایحه برنامه را تصویب کردند که بر اساس آن، وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است با لحاظ ظرفیت سالانه تولید داخل، نسبت به صدور مجوز واردات کشنده‌های ریلی با سن کمتر از ۱۵ سال (با اولویت کشنده‌های نو) اقدام کند.

حسن لطفی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی نیز در این جلسه بر ضرورت توجه به کیفیت و پایین آوردن سن اسقاط خودروها تاکید کرد و گفت: با توجه به آمار تصادفات جاده‌ای سالانه ۱۶هزار کشته و بیش از ۶۰ هزار آسیب دیده و معلول بر جای می‌گذارد، چرا باید واردات خودرو را به اسقاط خودروهایی با سن بالای ۲۵ سال منوط کنیم؟ سالانه این آمار تلفات جاده‌ای و آسیب‌دیدگی بار مالی زیادی به کشور تحمیل می‌کند؛ بنابراین بایستی خودروهایی باکیفیت‌تر و دارای سنی کمتر داشته باشیم. شایان ذکر است که براساس جدولی که ستاد نوسازی ناوگان و اسقاط خودروهای فرسوده ارائه کرده است، به‌ترتیب، برای هر موتورسیکلت معادل یک‌هفتم گواهی اسقاط، سواری شخصی یک گواهی، تاکسی معادل دو گواهی، ون نوع M۱ (تا ۸ مسافر و تناژ حمل بار تا ۱.۵ تن) معادل 3 گواهی، مینی‌بوس و ون نوع M۲ (حداکثر ۱ + ۱۶ مسافر و تناژ حمل بار تا 5 تن) معادل 5 گواهی، اتوبوس شهری و بین‌شهری ۱۴ گواهی، وانت یک تن و پایین‌تر دو گواهی، وانت بالاتر از یک تن و کامیونت ۲ تا ۶ تن سه گواهی، کامیون سبک ۶ تا ۱۰ تن 5 گواهی، کامیون متوسط ۱۰ تا ۲۶ تن ۱۲ گواهی، کامیون سنگین ۲۶ تن و بالاتر ۱۴ گواهی و در نهایت کامیون کشنده معادل ۱۶ گواهی اسقاط نیاز دارند.