هدف‌گذاری رویایی
سعید موتمنی - کارشناس بازار خودرو
نداشتن محصولات به‌روز و باکیفیت، یکی از مشکلات شرکت‌های خودروساز داخلی است. صنعت خودرو کشور با مونتاژ فعالیت دارد در حالی که صنعت خودرو ترکیه با مشارکت شرکت‌های خودروساز بین‌المللی در حال فعالیت است. تمام تولیدات آنها زیرنظر خودروساز مادر انجام می‌شود و به لحاظ کیفیت و فناوری براساس دانش فنی روز جهان، قطعات ساخته می‌شوند.
امروز قطعات زیادی در کشورهایی مانند چین، تایلند، ترکیه، استرالیا و... مونتاژ می‌شوند اما به لحاظ کیفیت و فناوری با قطعاتی که شرکت خارجی برای خط تولید خود دارد، تفاوتی ندارد، زیرا بخشی از قطعات برای خدمات پس از فروش و بازار یدکی این خودروها در کشورهایی مانند چین، ترکیه و... تولید می‌شود.
کارشناسان و مهندسان شرکت‌های مادر در خط تولید کارخانجاتی که در سایر کشورها راه‌اندازی شده‌اند، حضور داشته و کیفیت و استاندارد محصولات را با دقت رصد می‌کنند. علاوه‌بر این، شرکت ترک اگر برای خودروسازی مانند تویوتا تامین قطعه می‌کند با برند همین شرکت بوده؛ از این‌رو اجازه داده نمی‌شود کوچک‌ترین خطایی، اعتبار این برند را در بازار جهانی زیرسوال ببرد. به‌عنوان مثال، زمانی کامیون‌های بنز آلمان در ایران مونتاژ می‌شد اما اجازه نداشتیم این خودرو را با آرم بنز صادر کنیم، زیرا کیفیت خودرو پایین بوده و شرکت بنز اجازه این امر را به ما نداده بود.
اگر قرار باشد محصولی با آرم شرکت بین‌المللی صادر شود باید زیرنظر کارشناسان و مهندسان شرکت بوده تا کیفیت آن با خودروساز مادر تفاوتی نداشته باشد. امروز کشورها با مشارکت و همکاری تولید داشته و به این ترتیب به‌طور مساوی برد می‌کنند. در واقع مبنای همکاری برد-برد چیده شده است.
در حال‌حاضر، ۱۸ برند جهانی در ترکیه در حال مونتاژ و توزیع خودرو و قطعات در بازار جهانی هستند و در این بستر، درآمد حاصل از صادرات این خودروهای مونتاژ شده در ترکیه از درآمد نفتی ایران بالاتر است. حتی سال ۲۰۱۸ میلادی، ترکیه از کشوری مانند آلمان، خودرو بیشتری صادر کرده بود. حتی برخی محصولات ژاپنی هم به‌دلیل نیروی ارزان‌قیمت ترکیه در این کشور مونتاژ و صادر می‌شوند.
ممکن است برای بسیاری از خودرودوستان این پرسش مطرح شود که آیا ترکیه می‌تواند به موقعیت چین در بازار جهانی دست پیدا کند؟ در این‌باره می‌توان گفت بررسی عملکرد صنعت خودرو ترکیه نشان از آینده‌ای روشن برای این کشور دارد. در حال‌حاضر ترکیه به کشورهای زیادی خودرو صادر می‌کند اما با برند شرکت مادر. ترکیه در صنعت خودرو هر روز یک گام جلوتر می‌رود. سال گذشته هم خودرو برقی خود را رونمایی کرد. به هر حال، درآمدزایی در تولید بسیار مهم است و ترکیه نیز در حوزه مونتاژ درآمد مناسبی دارد. ما در کشور ادعای تولید خودرو داریم اما با یک بررسی میدانی از تعمیرگاه‌ها باید دید این خودروها هر چند وقت یک‌بار نیاز به تعمیر دارند. نمی‌توان کیفیت محصولات داخلی را پس از نیم‌قرن فعالیت، نادیده گرفت. بخش زیادی از این خودروها بی‌کیفیت هستند. دراین‌باره فقط کافی است به میزان مصرف سوخت تولیدات داخل توجه کنیم. آیا مصرف سوخت پژو ۲۰۶ با ۲۰i یکی است؟ اگر مصرف سوخت را به‌عنوان ذخیره ارزی در نظر بگیریم، عدد به‌دست آمده چه رقمی خواهد بود؟ چند درصد سوخت به‌دلیل استاندارد نبودن خودروها هرز می‌رود. چقدر منافع ملی به این شکل در حال از بین رفتن است؟ هنگامی
که قطعات در مدت کوتاهی به تعویض و تعمیر نیاز دارند دیگر بهره‌وری و کیفیت معنا ندارد. متاسفانه مازاد نیروی انسانی در شرکت‌های خودروساز داخلی، از جیب مصرف‌کننده می‌رود. تعداد کارگرهایی که در خودروسازان داخلی فعالیت دارند، نسبت به کشورهای صنعتی بسیار بالاست. هنگامی که مسائل یک‌به‌یک موردبررسی قرار گیرد، خلأها بسیار بوده که نتیجه این بررسی درجازدن خودروسازان را نشان می‌دهد.
در حال‌حاضر از تحریم به‌عنوان یکی از موانع توسعه نام برده می‌شود در حالی که ایران ۳ سال است در فضای تحریمی قرار گرفته اما پرسش این است که چرا پیش از تحریم نتوانستیم کیفیت محصولات را ارتقا دهیم؟
